Poznań - figura św. Jana Nepomucena na Antoniku

Z Silesiacum
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
fot. 2003
fot. 2003

Święty Jan Nepomucen przy ul. Browarnej w Poznaniu.

Przy rozjeździe ul. Browarnej i Sędziwoja naprzeciw Młyńskiego Stawu stoi na niedużym pagórku figura św. Jana Nepomucena umieszczona na wysokim postumencie. Osłonięta konarami wysokiego drzewa kapliczka wtapia się pomimo swej wysokości w krajobraz tak, że przejeżdżając można jej nie zauważyć.

Antoninek został włączony w granice Poznania w 1940 r. Kapliczkę fundował ok. 1924 r.gospodarz podmiejskiej wsi Bakoś[1]. Figura świętego była drewniana, lecz została zrzucona i zniszczona przez Niemców podczas II wojny światowej. Niemcy podczas okupacji zdewastowali większość poznańskich kapliczek. Po wojnie nową, murowaną figurę ufundowała gospodyni Czubkowa, której gospodarstwo leżało na terenie dzisiejszego Nowego Zoo[1], zaczynającego się ok. 100 m na południowy zachód od kapliczki.

Figura św. Jana Nepomucena to typowy wyrób najprawdopodobniej któregoś z zakładów zajmujących się produkcją figur sakralnych. Święty przedstawiony jest w rzadszej formie z palcem prawej ręki na ustach (najczęściej adoruje trzymany oburącz krzyż), symbolizującej jego patronat nad spowiedzią i nawiązującej do legendy o męczeńskiej śmierci za dochowanie tajemnicy spowiedzi królowej Zofii przed podejrzliwym małżonkiem Wacławem IV Luksemburskim. Ubrany jest klasycznie w strój kapłański (sutanna, komża, mantolet, biret). Lewą ręką trzyma oparty na ramieniu krucyfiks i palmę męczeńską. Postać przedstawiona jest statycznie. Charakterystyczny dla Nepomucena kontrapost zanikł zasadniczo już w wieku XIX. Wyciągnięty palec powoduje, że święty wygląda jakby groził nim przechodniom. Możliwe, że ta niezbyt udana próba przedstawienia go w formie patrona spowiedzi wynika albo z niewiedzy projektanta formy co do znaczenia takiego ujęcia, albo z jego nieudolności. W dolnej części dwustrefowego cokołu znajduje się tabliczka z napisem: Św. Janie módl się za nami.

Nie wiadomo, dlaczego fundator zdecydował się na figurę św. Jana. Być może ze względu na płynącą w pobliżu Cybinę. Kapliczką opiekuje się parafia pw. Świętego Ducha na Antoninku.

Przypisy

  1. Skocz do: 1,0 1,1 Katarzyna Tietz-Mądry, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne na terenie miasta Poznania, [w:] Kronika Miasta Poznania, R.62 Nr 3/4, Poznań 1994, s. 191

Bibliografia

  • Katarzyna Tietz-Mądry, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne na terenie miasta Poznania, [w:] Kronika Miasta Poznania, R.62 Nr 3/4, Poznań 1994, s. 191