Ostatnia Wieczerza; obraz z 1537 roku

Ostatnia Wieczerza; obraz z 1537 r. - portret zbiorowy patrycjuszy wrocławskich ukazanych jako uczestnicy ostatniej wieczerzy.

Jako Jezus - pastor w Marii Magdalenie Jan Hess. Tak uważa Richard Foerster w Die Bildnisse von Johann Hess und Cranachs "Gesetz und Gnade", ale Arkadiusz Dobrzyniecki, Piotr Oszczanowski w Pod Złotym Słońcem twierdzą, że "Jezusem jest" Jakub Boner. Niżej dla porównania zdjęcie portretu Jana Hessa z 1546 r. oraz Chrystus na opisywanym obrazie. Po prawej ręce Jezusa Heinz Rybisch. Wśród apostołów także Hans Metzler, Albrecht Sauermann (nad postaciami były prawdziwe nazwiska, ale zachowała się z nich tylko część i w stanie właściwie niemożliwym do odczytania na zdjęciu). Olejny obraz na desce był ufundowany przez Sebalda Hubera (widoczny w kącie po lewej). Twórcą jest nieznany autor, być może ze szkoły Cranacha. Przechowywany był we wrocławskim ratuszu (Izba Seniora). Na początku XX w. przekazany do Schlesische Museum für Kunstgewerbe und Altertümer w związku z remontem gabinetu (zrobił to Hans Trentin, burmistrz w latach 1908-1923). Obraz został wtedy oceniony przez muzeum jako bardzo zniszczony. W 1943 r. wywieziony do składnicy w Grodźcu, następnie do Nowego Kościoła nad Kaczawą. Zaginął. Prawdopodobnie znajduje się w prywatnych rękach.

• 

  Obraz z 1537 r. Ostatnia Wieczerza przestawiający patrycjuszy wrocławskich

Obraz niesie trudne dziś do odczytania przesłania. Według Dobrzyniecki, Oszczanowski świadczy o wyjątkowej pozycji Jakuba Bonera, mimo że nie pełnił on oficjalnych funkcji. Jeżeli, co bardziej prawdopodobne wizerunek Jezusa to kryptoportret pastora Hesa, stwierdzenie o wyjątkowej pozycji, można w oczywisty sposób odnieść do niego. Obraz nie przedstawia, jak nieraz się to opisuje, członków rady miasta jako takich, ale jednak osoby, które można identyfikować z władzą w mieście. Symbolizuje przejście większości mieszkańców na luteranizm. Wrocław był nadal siedzibą biskupa, ale jego władztwo zaczęło się tu ograniczać do Ostrowa Tumskiego, a protestanckie władze miejskie przejęły kontrolę nad głównymi świątyniami znajdującymi się poza biskupią enklawą. 31 stycznia 1526 r. rada miejska zakazała wykładania Słowa Bożego osobom uznanym przez nią za niepowołane do tego, czyli uznała się za kompetentną w sprawach religii. Nastąpiło stopienie się władzy świeckiej z religijną i poczucie wręcz apostolskiej roli, czego wyrazem stało się m.in. zaginione malowidło.

• 

  Johann Heß, obraz z 1546 r.

• 

  Jezus na obrazie Ostatnia Wieczerza z 1537 r.