Herby mieszczan
Herby wrocławskich mieszczan, herby wrocławskich rodzin mieszczańskich.
Każda osoba, każda rodzina, każda grupa i społeczność mogła i może przyjąć herb według własnego uznania, z wyjątkiem herbów już istniejących, i używać go tak jak chce.
Są tu herby rodzin związanych z Wrocławiem w okresie przedpruskim. Na stronie Herby mieszkańców Wrocławia uzupełnienie czyli pojawiające się we Wrocławiu herby osób, które z miastem związały się osobiście, ale ich rodziny nie są "wrocławskie".
W sensie ścisłym herb mieszczański (Bürgerliche Wappen) to herb mieszczanina (obywatela miasta), a więc osoby nieposiadającej szlachectwa. Jednak wiele rodzin mających obywatelstwo Wrocławia należało też do stanu szlacheckiego. Działo się tak, gdy nabycie nieruchomości w mieście uzależnione było od ubiegania się o jego obywatelstwo i przyjęcia go. Część szlacheckich rodzin przenosiła się tak do miasta całkowicie, stając się realnymi mieszczanami i wtapiając się w miejskie środowisko. Z drugiej strony wiele rodzin wrocławskiego patrycjatu, czy to za zasługi, czy też za pieniądze, uzyskiwało nobilitacje[1]. Pokazane są więc herby mieszczan wrocławskich zarówno w sensie herbów mieszczańskich sensu stricto, jak i szlacheckie herby rodzin mających wrocławskie obywatelstwo. Są pewne różnice w wyglądzie herbów mieszczańskich w sensie ścisłym i herbów rodowych (szlacheckich), zwłaszcza w wersji pełnej. Herb mieszczański nie był zasadniczo zwieńczany koroną rangową. Pozostaje pytaniem czy turniejowy herb z XV w. tzw. "żabi pysk" został później charakterystycznym dla herbów mieszczańskich, a hełmem szlachetnym stał się w XVI w. ówczesny herb turniejowy - hełm prętowy. Nie są to cechy bezwzględnie przestrzegane nawet w Niemczech, gdzie rodzaje herbów regulowały przepisy, a zdarzały się herby mieszczańskie z koroną rangową.
Acoluth
Acoluth, Accoluth, Acoluth von Folgersberg
-
Herb rodziny Acoluth von Folgersberg (Stein 1963, t. XXX)
Althoff
Althoff genannt Scholtz
Artzat
Artzat, Arzat, Arzt, von Artzat
-
Pierwszy herb od lewej u góry na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda. Herb reprezentuje córkę Petera Annę (1552-1589), od 1574 r. żonę Johanna Artzata.
-
Artzat na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy zm. w 1584 Magdaleny von Artzat, II żony Josefa.
-
Artzat; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Artzat (Stein 1963, t. XIX)
Ashelm
Ashelm, Asshelm, von Ashelm
-
Ashelm; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Ashelm (Stein 1963, t. XVI)
Attelmayer
Attelmayer, von Attelmayer
-
Herb rodziny Attelmayer (Stein 1963, t. XXIII)
Bankau
von Bankau, Banke II
-
Gmerk (Hausmarke, Hauszeichen, Hofzeichen, Handgemal) rodziny von Bankau (Stein 1963, 147)
Banke
Banke, Bancke, Bank, Bankau, Bankaw, von Banck, von Bank, von Banke
-
Gmerk rodziny von Banke (Stein 1963, 54)
-
Banke na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka.
-
Herb na epitafium Christopha Rindfleischa z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej). Jego matką była Katharina von Bank (1429-1484).
-
Herb Apolonii Jenkwitz-Posadowski z domu Bancke na epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego z 1537 r.
-
div style='text-align:justify;>Banke na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy babki ojczystej Josefa Kathariny von Bank (1429-1484).
-
Herb rodziny von Banke (Stein 1963, t. VII )
Baumgarten
von Baumgarten, de Pomerio
-
Herb rodziny von Baumgarten (Stein 1963, 54)
Becherer
Becherer, Becher, Pecher
-
Herb rodziny Becherer (Stein 1963, t. XIV)
Beer
Beer, Ber, Beyer
-
Herb rodziny Beer (Stein 1963, t. VI)
Bennewitz
Bennewitz, Benewicz
-
Gmerk rodziny Bennewitz (Stein 1963, 140)
Berlin
Berlin, Berlyn, von Berlin
-
Płyta z nagrobka Marty Berlin z domu Krappe zm. 1508, żony Hansa Berlina zm. 1532.
-
Herb rodziny von Berlin (Stein 1963, t. XXX)
Beyer
Beyer, Beyr, Bavarus
-
Beyer na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka
-
Herb rodziny Beyer (Stein 1963, t. VI)
Biedau
von Biedau, Beda
-
Herb rodziny von Biedau (Stein 1963, t. IX)
Błędne herby
-
Herb Pucher omyłkowo namalowany na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. To miejsce herbu III żony Josefa, poślubionej w 1586 r. dwukrotnej wdowy Justyny Lindner zm. 1601. Stało się to prawdopodobnie w 1860 r. Luchs 1860, 78 opisując epitafium stwierdza, że pomnik jest mocno zniszczony, a w medalionach brakuje herbów. Dodaje jednak, że w tym roku dokonano starannej restauracji. Luchs podaje wcześniej prawidłowo jakie herby powinny być w medalionach, a więc pomyłka nie wynikła z braku dostępnej wiedzy.
Bock
Bock, Bogkh, Bok, Pak, Pockow, Pock, von Bock und Polach
-
Herb rodziny von Bock (Stein 1963, t. XI)
Böck und Greissau
von Böck und Greissau, von Boeck und Greissau
-
Herb rodziny Böck und Greissau (Siebmacher 1996, 6. 93)
Bockwitz
Bockwitz, Buckowicz, Pockwicz, von Bockwitz,
-
Herb rodziny von Bockwitz (Stein 1963, t. XIII)
Boner
Boner, Boner von Landau, Bonar
-
Boner (Schellenberg 1938, t. 10)
-
Boner II, Bonar II (Siebmacher 1887, t. 9)
Braun
von Braun, Bruno von Oels, Brunonis, von Brun
-
Herb rodziny von Braun (Stein 1963, t. I)
Brecher
Brecher
-
Brecher na pomniku nagrobnym Friedricha Wilhelma Brechera (1700-1775) w farze elżbietańskiej
Bressler
Bressler, von Bressler, Bressler von Aschenburg, Breßler, von Breßler, Breßler von Aschenburg, Reichsgrafen von Bressler
-
Bressler; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Breßler von Aschenburg (Stein 1963, t. XXVII)
Bruck
von der Bruck zwanej Angermund
-
Herb rodziny von der Bruck zwanej Angermund (Stein 1963, t. XVI)
Burg
von Burg, Borg, Bork
-
Herb rodziny von Burg (Stein 1963, t. III)
Burkhart
Burckhardt, Burkhart, Burkhart von Loewenburg
-
Herb rodziny Burkhart von Loewenburg (Stein 1963, t. XXIII)
Büttner
Büttner II, Buthner, von Büttner
-
Herb rodziny wrocławskiej Büttner (Stein 1963, t. X)
Cölln
von Cölln
-
Herb rodziny von Cölln (Stein 1963, t. II)
Conrad
Conrad, Cunradi, Konrad
-
Herb rodziny Conrad (Stein 1963, t. VII)
Crato
Crato von Krafftheim (Krato, Crafftheim)
29 IX 1563 r. cesarz i m.in. król Czech Ferdynand I podniósł swojego lekarza Johannesa Crato do rangi dziedzicznego szlachcica czeskiego. 18 IX 1567 r. cesarz Maksymilian II podniósł go do rangi rycerza z tytułem "von Krafftheim", a 11 XII 1568 nadał mu tytuł hrabiego palatyna (Pfalzgraf, comes palatinus).
-
Herb Johannesa Crato von Krafftheim na jego epitafium
Dompnig
Dompnig, Dombnig, Dominici, Dominicus, Domnick, Domnig
-
1. Herb rodziny Dompnig na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów (Trzech Króli) w kościele pw. św. Elżbiety we Wrocławiu
-
2. Znak użyty przez Dominika Dompniga w 1483 w prywatnym liście[2].
-
3. Dompnig na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485), reprezentuje Heinza Dompniga
-
4. Dompnig na epitafium Hernigów (1553), druga tablica na lewo od wejścia do północno-zachodniej kruchty kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu, od strony ul. św. Elżbiety: 2. od lewej
-
5. Herb na krzyżu z cmentarza morowego z 1600 r. w Mikowicach koło Namysłowa. Ufundowany przez Konrada Dompniga.
-
6. Herb rodziny Dompnig (Stein 1963, t. IV)
Dobschütz
von Dobschütz, Dopschitz
-
Herb rodziny von Dobschütz (Stein 1963, t. XIX)
Domelau
von Domelau, von Domslau, von Domlav
-
Herb rodziny von Domelau (Siebmacher 1890, 26 (t. XVII)
Döring
von Döring, Dorynk, Thuringus
-
Herb rodziny von Döring (Stein 1963, t. V)
Dumlose
Daumlose, Dumlose, Dumeloze, (die Daumenlosen)
-
Zwornik sklepienia (1380-1390) kaplicy Dumlose (św. Wawrzyńca, współcześnie (2021) Najświętszego Sakramentu); herb Dumlose - para skrzyżowanych ramion, ręce bez kciuków
-
Zwornik sklepienia (1380-1390) kaplicy Dumlosych; herb Dumlose - hełm garnczkowy ukazany od przodu, z labrami i klejnotem analogicznym do przedstawienia na tarczy (para skrzyżowanych ramion, ręce bez kciuków)
Eben
Eben, Ebenn, Ebenstein, von Eben, von Eben und Brunnen, Freiherren von Eben und Brunnen
-
Herb na balustradzie chóru nad południową nawą fary elżbietańskiej; umieszczony prawdopodobnie w związku ze współudziałem w finasowaniu budowy "wielkich organów" i przebudowy chóru (1750-1761)
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny von Eben und Brunnen (Stein 1963, t. XXI)
Eichheuser
Eichheuser, Eichheuser von Leonhardwitz, Aichheuser von Leonhardwitz
-
Herb rodziny Eichheuser von Leonhardwitz (Stein 1963, XXI)
Eisenreich
von Eisenreich, Eysenreich, Ysenreich
-
Eisenreich I (Siebmacher 1887, T. 20); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb Eisenreich na sklepieniu Izby Seniora Rady w ratuszu, Wrocław (1484-1485); reprezentuje Seniora Rady Lukasa Eisenreicha
-
Herb rodziny Eisenreich (Stein 1963, t. XI)
Elssner
Elßner, von Elßner, Elssner, von Elsner, Oelssner
-
Herb rodziny von Elßner (Stein[3])
Engelhart von Schnellenstein
Engelhart von Schnellenstein, von Engelhart, Engilhart
-
Herb rodziny Engelhart von Schnellenstein (Stein[3])
Erfort
von Erfort
-
Herb rodziny Erfort (Stein[3])
Eyler
Eyler
-
Gmerk Eyler
Falkenhayn
von Falkenhayn, von Falckenhein
To przykład rodu szlacheckiego, którego jedna z rodzin osiadła we Wrocławiu i uzyskała jego prawa miejskie. Jej przedstawicie nie afiszowali się z tym (nie ubiegali się o urzędy w radzie), ale zawierali małżeństwa z przedstawicielami miejskiego patrycjatu. Rodziny takie, zajmujące się handlem, ich szlacheckie środowisko ironicznie nazywało Pfeffersäcke.
-
Herb rodziny von Falkenhayn pod postacią Katrzyny Krapff z domu Falkenhayn na epitafium Krappów w kościele św. Elżbiety.
Flandrin
Flandrin, von Flandrin
-
Flandrin; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Flandrin (Stein 1963, t. XXII)
Foyt
Foyt, Foit, Vogt, Voyt,
-
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje ławnika Mathiasa Foyta
-
Gmerk rodziny Foyt na kapliczce Foyta z 1491 r. błędnie nazywanej kapliczką Dompniga
-
Gmerk wrocławskiej rodziny Foyt (Stein 1963, 165)
Frankenstein
von Frankenstein, Franckensteyn
-
Herb rodziny von Frankenstein (Stein[3])
Freitag
Freitag, von Freytag, Freitag von Kupferberg, Freitag von Sapratschine
-
Freitag; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Freitag (Stein 1963, 259-269 (t. XXIV))
Froelich
Froelich, von Fröhlich, Fröhlich von Freudenfels
-
Herb rodziny Froelich (Stein[3])
Fürst
Fürst, von Fürst, Fürst von Kupferberg
-
Herb rodziny Fürst von Kupferberg (Stein[3])
Gartz
Gartz, von Gartz und Rietzau
-
Herb rodziny Gartz (Stein[3])
Gellhorn
Kupiecka rodzina aktywna we Wrocławiu w II poł. XIV w. von Gellhorn, Gelhor
-
Herb rodziny von Gellhorn (Stein[3])
-
Herb na ścianie jednej z wież alkierzowych pałacu w Nowiźnie koło Dzierżoniowa. Pałac był własnością Gellhornów w XVII i XVIII w. Herb można zobaczyć też na epitafiach w wielu dolnośląskich miejscowościach, np. w Nasławicach czy w Starym Zamku, wsiach w pow. wrocławskim.
Peczoldus Gelhorn był ławnikiem w 1347 roku (nr 10) i rajcą w roku 1350 (nr 8). W tym czasie aktywni w mieście byli także Hanco (Hancone dicto Gelhor, świadkuje w 1352 r.) i Nicolaus (wspomniany w 1364 roku jako obywatel Wrocławia). Wszyscy, a może również niejaki Ekhardus, byli prawdopodobnie braćmi. Nicolaus z pewnością posiadał majątki ziemskie. W następnym pokoleniu Peter i Steibke, synowie Peczoldusa (Petzolda), byli nadal kupcami i obywatelami Wrocławia (aktywni w latach 1387–1406), ale już wtedy rodzina miała wiele majątków ziemskich, również lennych, i stopniowo weszła w stan ziemiański. Gelhornowie nie zapisali się więc wyraźnie w historii Wrocławia (incydentalne i odległe miejsca w radzie, kilka wzmianek w dokumentach) ale ród von Gellhorn to z kolei bardzo znana, rozrodzona i wpływowa szlachecka rodzina na Śląsku. Stein twierdzi (Stein, Der Rat ..., s. 113-114), że Niklaus był protoplastą kilku jej gałęzi: z Piotrówka (v. G und Petersdorf), z Mokrzeszowa (v. G und Kutzendorf), Przezdrowic (v G. und Prschidrowitz), bracia Peter i Steibke mieli dać początek liniom ze Starego Grodkowa (v. G. und Altengrottkau), z Rogowa (v. G und Rogau), z Bąkowic (v. G und Bankwitz), z Pieszyc (v. G. und Peterswaldau) i (v. G. und Kuchendorf). Von miało się pojawić ok. 1400 r. Czy takie jest pochodzenie von Gellhornów, których jdena z gałęzi została podniesiona w XVII w. do czeskiej wyższej szlachty, czy też Wrocławianie byli jedną z równoległych linii rodu, pozostaje do zbadania. W każdym razie są zasadniczo pomijani w genealogiach rodu i herbarzach.
Gleissenberg
Gleissenberg, von Gleissenberg, Gleißenberg, von Gleißenberg
-
Herb rodziny von Gleißenberg (Stein[3])
Goldbach
Goldbach, von Goldbach
-
Goldbach; herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny von Goldbach (Stein 1963, 265, t. XXV 4)
Gossinger
Gossinger
-
Herb rodziny Gossinger, Wrocław (Stein[3])
Görlitz
-
Herb rodziny Görlitz (Stein[3])
Götz
Götz, Göz, Goetz, von Götz und Schwanenflies, von Götz und Schwanenfliess, von Götz und Schwanenfließ, Götz von Schwanenfließ
-
Herb rodziny Götz von Schwanenfließ (Stein[3])
Nobilitacja w 1662 r. Johann Götz (1600-1677) podniesiony do dziedzicznej szlachty czeskiej (dyplom 13 VI 1662) z tytułem von Schwanenfliess .
Gremmel
Gremmel, Gremil
-
Herb Elżebiety (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel na epitafium męża; Fara elżbietańska, pocz. XVI w.
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Gremmela
-
Herb rodziny Gremmel (Stein[3])
Grundmann
Grundmann, von Grundmann
-
Herb rodziny Grundmann (Stein[3])
Hadamer
Hadamer
-
Herb wrocławskiego kupca Johanna Friedricha Hadamera (zm. 1647) na jego epitafium w farze elżbietańskiej
Halmann
Halmann, Halmann von Halmenfeld
-
Herb rodziny Halmann von Halmenfeld (Stein[3])
Haunold
von Haunold, Haunolt, Hawnold, Hawnolt, Ritter von Haunold, Haunold I
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Haunolda
-
Achacy Haunold (zm. 1532); fara elżbietańska
-
Herb Haunoldów na epitafium Konrada Saurmanna zm. 1561 znajdującym się w kaplicy Saurmannów w kościele św. Elżbiety; odnosi się do pierwszej żony Konrada Anny
-
Herb rodziny von Haunold (Stein[3])
Haunold II
Haunold II, Haunold-Sacherwitz
-
Herb Haunold II na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda. Peter z lewej, a przed nim trzej synowie.
-
Tarcza herbowa; według inskrypcji Johanna von Haunoldt und Rumberg; fara elżbietańska, I poł. XVII w.
-
Herb na epitafium rodziny Kittel z ok. 1650 r. w hali wieży fary elżbietańskiej. Reprezentuje 2 żonę Hansa Kittela Elisabeth Susanne (1620-1649).
-
Herb Haunold (dla patrzącego z prawej) związany z Zuzanną Schnabel z domu Haunold (1566-1621); epitafium w farze elbietańskiej, 1652
-
Herb rodziny Haunold-Sacherwitz (Stein[3])
Haupt
Haupt, von Haupt
-
Haupt; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny von Haupt (Stein 1963, 271, t. XXVII)
Heide
von Heide, de Heyda, von Heydebrand, und der Lasa
-
Herb rodziny von Heide (Stein[3])
Hemmerdey
Hemmerdey, von Hemmerdey
-
Hemmerdey na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka
-
Hemmerdey (górny herb) na Epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
-
Herb rodziny Hemmerdey (Stein[3])
Hertwig
Hertwig, von Hertwig, Hertwigk
-
Herb reprezentujący Małgorzatę von Hertwig, trzecią żonę Mikołaja von Uthmann und Schmolz na epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
-
Herb na epitafium z 1560 r. Andreasa Hertwiga (zm. 1575).Andreas otrzymał w 1557 r. potwierdzenie szlachectwa i udostojnienie herbu (nobilitację do czeskiej szlachty dziedzicznej uzyskał w 1632 r. jego ojciec Tilemann). Z porównania z herbem z 1545 widać, że zmienił się hełm z mieszczańskiego "żabiego pyska" oraz pojawiła się korona.
-
Piąty herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Katharinę (1558-1596), od 1584 żonę Tilemanna Hertwiga (1553-1605).
-
Herb rodziny Hertwig (Stein[3])
Heseler
Heseler, Hesler, Hessler, Hezeler, Heyzeler, Hewseler, Hezler, von Hessler, Hesler von Waldau, Hessler von Waldau
-
Herb Heslerów używany w Turyngii (Mülverstedt 1908, 14 (t. IX))
-
Hessler; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Heseler (Stein 1963, t. XVII)
Hesse
-
Herb rodziny Hesse (Stein[3])
Heilandt
Heilandt, von Heilandt
-
Herb rodziny Heilandt (Stein[3])
Herdegen
Herdeni, Herdein, Herdan von Teichenau
-
Herb rodziny Herdegen (Stein[3])
Herbst
Herbst, von Herbst
-
Drugi herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Barbarę (1570-1602), od 1588 żonę Bartholomäusa Herbsta (1554-1617).
-
Herb rodziny Herbst (Stein[3])
Herrgott
Herrgott, Hergott
-
Czwarty herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Magdalenę (1562-1626), od 1583 żonę Paula Herrgotta (zm. 1597), wrocławskiego kupca.
Heugel
Heugel, von Heugel, Hewgil, Hewgel, Heygel, von Heugel und Polockwitz
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje ławnika Wawrzyńca Heugela
-
Herb na epitafium Hansa Heugela (zm. 1553) na południowej elewacji fary elżbietańskiej
-
Herb Heugel na epitafium Kaspara Heselera (1501-1577) i jego żony Elisabeth von Domelau (1514-1589) w farze elżbietańskiej. Herb dotyczy matki Elżbiety - Margarethe von Heugel und Pollogwitz (zm. 1576).
-
Herb rodziny von Heugel (Stein[3])
Hildebrand von Mylnow
Hildebrand von Mylnow, Hildebrandus, Hyltenbrandt
-
Herb rodziny Hildebrand von Mylnow (Stein[3])
Hirsch
Hirsch, Hirsch von Kaltenbrunn
Hoffmann
Hoffmann, Hoffmann von Hoffmannswaldau
-
Herb Hoffmann na tarczy herbowej w farze elżbietańskiej. Dotyczy poety, kupca, starszego rady i namiestnika księstwa wrocławskiego Christiana Hoffmanna von Hoffmannswaldau (1616-1679).
-
Herb rodziny Hoffmann von Hoffmannswaldau (Stein 1963, t. XXIII)
Holczel
Holczel, Holczell, Holtzell, Hölezel, Hölczel, Höltzel, Hölczels
-
Herb Jana Holczela (Hanz Holeczell) z. 1512 na jego obrazowym epitafium
Holtz
von Holtz
-
U dołu z lewej herb rodziny von Holtz na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda; Martha Haunold z d. von Holtz pierwsza z lewej
Holtzbecher
Holtzbecher, Holtzbecher von Grunau
-
Herb rodziny Holtzbecher von Grunau (Stein[3])
Hörnig
Hörnig, von Hornig, Harnig, Hoernig, Hornick, Horning, Hürniger
-
Gmerk Hornigów (Stein[3])
-
Na epitafium Hernigów (1553), druga tablica na lewo od wejścia do północno-zachodniej kruchty kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu, od strony ul. św. Elżbiety: 1,3,5 i 7
-
Herb rodziny von Hornig (Stein[3])
Hubrig
Hubrig, von Hubrig
-
Hubrig; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Hubrig (Stein 1963, 269-270 (t. XXVI))
Gutteter
Gutteter, von Gutteter
-
Herb rodziny Gutteter (Stein[3])
Huber
-
Herb Sebalda Hubera (zm. 1504) na płycie z jego nagrobka w farze elżbietańskiej
Jaeger
Jaeger, Jäger, Jaeger von Jaegersburg
-
Herb rodziny Jaeger von Jaegersburg (Stein[3])
Jenkwitz
Jenkwitz, Jenckewitz, Jancowicz, Jencowicz, von Jenkwitz
-
Płyta nagrobna Dypranda von Reibnitz w Wierzbnej pow. wrocławski; herb matki Christine Jenkwitz
-
Herb rodziny Jenkwitz (Stein[3])
-
(Siebmacher, 1890, tablica 35[4])
Jenkwitz-Posadovsky
Jenkwitz, Jenckwitz, Jenckewitz, Jenckewitch, Jenckewicz, Jenkwitz genannt Posadowsky
-
Herb na epitafium Piotra i Apolonii Jenkwitzów, ok 1515
-
Herb Jenkwitzów Posadowskich (z prawej) na nieistniejącym portalu kamienicy przy ul. Rzeźniczej 3 (2. poł. XVI lub 1. poł. XVII)
-
Herb rodziny Jenkwitz (Stein[3])
Jentsch
Jentsch, Jentsche, Jentcz, Gencz
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady w wrocławskim ratuszu (1484-1485) reprezentuje radnego Davida Jentscha
-
Herb reprezentujący zmarłą w 1515 r. Barbarę Jentsch, pierwszą żonę Mikołaja von Uthmann und Schmolz na epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb (gmerk) rodziny Jentsch (Stein[3])
John I
John, von John
-
Herb rodziny von John (Stein[3])
John II
John, von John, John von Cosel, John von Wilkau
-
John; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny John (Stein, 1963, 279 (XXIX))
Kanth
von Kanth, Sechsbecher, Ganczke
-
Herb rodziny von Kanth (Stein[3])
Keltsch
Keltsch, Költsch, Költsch von Pruck
-
Herb Keltsch w zwieńczeniu portalu Kamienicy pod Gryfami (Rynek 2) zbudowanej 1587-1589. Dotyczy Konrada Keltscha, kupca futrami, który zbudował tę kamienicę (1587-1589). Obok herb jego żony, Apolonii z domu Tarnau.
Kemmerer
Kemmerer, von Rasselwitz
-
Herb rodziny Kemmerer (Stein[3])
Kirchpauer
Kirchpauer, Kirchenpauer, Kirchenpaur, Kirchpauer von Kirchdorff
-
Kirchpauer w zwieńczeniu epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605); fara elżbietańska
-
Kirchpauer na obrazie przedstawiającym rodzinę będącym częścią epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605); fara elżbietańska
Kirsten
Kirstein, Kirstan
-
Gmerk przypisywany ze znakiem zapytania rodzinie Kirsten przez Schellenberg 1938, 66-67 i tabl. 31/40
-
Herb Kirsten na płycie nagrobnej w kaplicy Uthamnnów w farze elżbietańskiej
-
Herb rodziny Kirstein (Stein[3])
Kittel
Kittel, von Kittel
-
Herb z epitafium rodziny Kittel w hali wieży fary elżbietańskiej (ok. 1650).
Klose
Klose, Kloss, von Klose
-
Herb rodziny Klose (Stein[3]); według listu herbowego z 1570 (Siebmacher opr. Blážek 1894, 24)
-
Herb na płycie z nagrobka, XVI w. (Luchs 1860, 63); kaplica Dumlosych w farze elżbietańskiej; Siebmacher opr. Blážek (1894, 24) podaje, że taki herb Klose w 1697.
Kober von Kobersberg
Kober, Kober von Kobersberg
-
Herb rodziny Kober (Stein[3])
Knebel
Knebel, Knebil
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Knebel (Stein[3])
Koeßler
Koessler, Koseler, Koeßler, Kösler, von Koessler
-
Herb rodziny Koeßler (Stein[3])
Kolhas
Kolhas, von Kolhas
-
Herb rodziny von Kolhas (Stein[3])
Kottwitz
von Kottwitz
-
Herb rodziny von Kottwitz (Stein[3])
Krakau
von Krakau, de Cracovia, także Wirsink
-
Herb rodziny von Krakau (Stein[3])
Krapff
Krapff, Krappe, Crapff, Cruyff, Crapp, Krapp, Krappe, Krapph, Krapphe
Gmerk (Hausmarke)
-
Na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Krappe starszego
-
Gotycka konsola z końca XV w. z gmerkiem Krapff; kaplica Dumlosych w farze elżbietańskiej
-
Gmerk na epitafium Krapffów (Krappów) w farze elżbietańskiej pod postacią Hansa Krapffa starszego (pierwsza postać od lewej); ok. 1515
-
Krappe (Krapph) gmerk (Schellenberg[5])
-
Gmerk Krapffów (Stein[3])
Herb
-
Krappe na mosiężnej tablicy z nagrobka Hansa Krappe (zm. 1497); kaplica Dumlosych
-
Tarcza w kaplicy Dumlosych w farze elżbietańskiej. Pochodzi z nieistniejącej kaplicy Krappów i jest związana z Hansem Krappe (zm. 1517) jako fundatorem ołtarza. Napis na szarfie: 1505 lub 1507 hans krap.
-
Herb na epitafium Krapffów (Krappów) w farze elżbietańskiej pod postacią Hansa Krapffa młodszego (druga postać od lewej); ok. 1515.
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb mieszczański Krappe (Siebmacher, Blážek, 1890[4])
-
Herb rodziny Krapff (Stein[3])
Krebel
Krebil, Crebel, Crebil, Crevil, Knebil, Kribel, Kriebel
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu (1484-1485) reprezentujący rajcę Petera Krebela
-
Herb na epitafium Hieronimusa Krebela, 1509
-
Herb na portrecie Petera Krebela jako starosty księstwa wrocławskiego (obraz I poł. XVII w.)
-
Herb rodziny Krebel (Stein[3])
Kretschmer I
-
Herb rodziny Kretschmer (Stein[3])
Kretschmer II
Kretschmer, Kretschmar, Kretzschmar, von Kretzschmar
-
Kretschmer; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
-
Krieg
Crickow, Crigk, Crikow, Krig, Krieg, Krickau, von Krickau
-
Herb rodziny von Krickau (Stein[3])
Kromayer
von Kromayer, Cromer, Cromair, Krameir
-
Herb rodziny von Kromayer (Stein[3])
Kühn
Kühn, Kühn von Kühnheim
-
Herb rodziny Kühn von Kühnheim (Stein[3])
Kurn
Kurn, Kürn, Churn
-
Herb Kurn na epitafium Christopha Rindfleischa z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej). Jego żoną była Hedwig Kurn, poślubiona w 1484 r., zmarła w 1491.
-
Herb rodziny Kurn, klejnot nieznany. Według danych z archiwum miejskiego (Stein[3]). Prawdopodobnie błąd Steina.
Ladebach
Ladebach, Ladenbach, Ladenbacher (von)
Mieszczańska rodzina z Chojnowa (Haynau), której jedna linia osiedliła się w poł. XVI w. we Wrocławiu. Prawdopodobnie szlachectwo ok. 1580 r.
Landshutter
Landshutter, von Landshutter
-
Herb rodziny Landshutter (Stein[3])
Lausnitz
von Lausnitz, Lausitz
-
Herb rodziny von Lausnitz (Stein[3])
Lebe
-
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Mathiasa Lebe
-
Gmerk rodziny wrocławskiej Lebe (Stein[3])
-
Lebe (Siebemacher 1894, 166, T. 105); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
Lemberg
Lemberg, Lewenberg, Löwenberg, Lewenberk, von Löwenberg, Lewinberk
-
Herb mieszczański (Hausmarke, gmerk) na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Witche Lemberga
-
Herb (gmerk) rodziny Lemberg (Stein[3])
-
Herb rodziny Löwenberg (Stein[3]
Leubel
Leubel, Leubelius, von Loeben
-
Herb rodziny Leubel (Stein[3])
Liebentantz
Liebentantz, von Liebentanz, Liebentanz von Liebenau
-
Liebentanzt (Siebemacher 1894, T. 17); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
-
Herb rodziny Liebentanz von Liebenau (Stein[3])
Lindner I
Lindner, Lindener, von Lindner
-
U dołu z prawej herb Lindner na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda; reprezentuje pierwszą żona Petera Ursulę z d. Lindner (zm. 1552) - pierwsza z prawej.
-
Lindner; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Lindner (Stein 1963, t. XIX)
Lindner II
Lindner, Lindener
-
Herb Mikołaja Lindnera (zm. 1511) na jego epitafium
Maurer
Maurer, Mewerer, Maurerus
-
Herb mieszczański rodziny Maurer (Stein[3])
Mehl
Mehl von Strehlitz, Melh
-
Herb rodziny Mehl von Strehlitz (Stein[3])
Meisner
Meisner, Meissner, Meisener, Meißner, Meysener
Gmerk
-
Herb (Hausmarke - znak domu, gmerk) na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Hieronimusa Meisnera
-
Gmerk (Hausmarke) wrocławskiej rodziny mieszczańskiej Meissner (Stein[3])
Meisner
-
Herb rodziny Meisner pod czwartą od prawej postacią kobiecą na Epitafium Krappów. To Beatrix Meisner, żona Hansa II Krapffa (postać męska druga od lewej). Między nimi ich dzieci.
-
Herb rodziny Meisner (Stein[3])
Merboth
Merboth, Merbotho, von Merboth
-
Herb rodziny Merboth (Stein[3])
Metzler
Metzler, Metzler von Feldkirch
-
Metzler; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Metzler von Feldkirch (Stein< 1963, t. XV 4)
Michelsdorf
von Michelsdorf, Michilstorff
-
Herb rodziny von Michelsdorf (Stein[3])
Miltner
Miltner, Miltner von Miltenberg
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
-
Herb rodziny Miltner von Miltenberg (Stein 1963, 263, t. XXV 1))
Mittelstrass
Mittelstrass, Mittelstras
-
Pierwszy herb od prawej u góry na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda. Herb reprezentuje najstarszą córkę Petera Ursulę (1549-1604), od 1574 żona Matthiasa Mittelstrassa.
Mollensdorf
von Mollensdorf, Molstorf, Möllendorff
-
Herb rodziny von Mollensdorf (Stein[3])
Monau
Monau, Monaw, von Monau
-
Herb Monau na epitafium Sebastiana Monau (zm. 1534) na południowej ścianie fary elżbietańskiej
-
Monau (lewa strona herbowa) na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Katharina von Monau (1500-1578) była matką Josefa.
-
Herb rodziny von Monau (Stein 1963, t. 15)
Morenberg
Morenberg (Schwab), Morenberger, Morenbergk, Mörnberg von Morenberg
-
Morenberg (górny herb) na epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583 w farze elżbietańskiej.
-
Morenberg na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy Magdalene von Morenberg, zm. w 1567, I żony Josefa (od 1559).
-
Ekslibris Andreasa Morenberga (1548-1609) w ośmiotomowej Biblii Poliglota, podarowanej przez niego Bibliotece Gimnazjalnej w Elblągu
-
Herb Morenbergerów na epitafium Heinricha von Pförttnera (zm. 1660) w Wilkowie Średzkim
-
Herb rodziny Morenberg (Stein 1963, t. XV)
Mudrach
Mudrach, von Mudrach, Modrach, Freiherrn von Mudrach
-
Mudrach; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Mudrach (Stein 1963, t. XXII)
Mühlheim
von Mühlheim, Mulheym, Molheim
-
Herb rodziny von Mühlheim (Stein[3])
Müller von Malkwitz
Müller von Malkwitz
-
Herb Müllerów von Malkwitz na portalu do kaplicy św. Katarzyny w farze elżbietańskiej
-
Herb rodziny Müller von Malkwitz (Stein[3])
Münsterberg
von Münsterberg, Munstirberg, Monsterbergk
-
Herb rodziny Münsterberg (Stein[3])
Neumann I
-
Herb na epitafium Johanna Gottlieba Neumanna (1657-1735) w farze elżbietanskiej; wrocławski kupiec urodzony w Pirnie, od 1715 r. przewodniczył radzie parafialnej, nobilitowany prawdopodobnie w 1709 r.
-
Herb Neumann na mosiężnej płycie z nagrobka prawdopodobnie Johanna Gottlieba Neumanna (1657-1735) w farze elżbietańskiej. Według Luchs 1860, s. 85, poz. 160 - XVII w., herb niezidentyfikowany, według Burgemeister, Grundmann 1933, s. 117 - XVII w, herby być może Hertwig.
-
Portret Johanna Gottlieba Neumanna (1657-1735) z herbem u dołu. Miedzioryt z 1737 r. autorstwa G.P. Buscha według obrazu F. Jachmanna.
Neumann II
-
Herb Jana Krzysztofa Neumanna (1661-1734) na jego epitafium w farze elżbietańskiej.
N.N.
Herby i gmerki niezidentyfikowane
-
Gmerk (herb, Hausmarke) na płycie nagrobnej Petera Rothe młodszego zm. 1464
-
Gmerk (herb, Hausmarke); nieznanego pochodzenia zwornik w kształcie tonda w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, XV w.?
-
Gmerk (herb, Hausmarke); gotycka konsola na 2. filarze w farze elżbietańskiej
-
Herb na lewej konsoli epitafium Sebalda Saurmana z 1508 r. w farze elżbietańskiej
-
Herb na epitafium Piotra i Apolonii Jenkwitzów, ok. 1515
-
Mężczyzna z buławą, pod nim 3 drabiny pionowo. Niezidentyfikowany mosiężny herb z kamiennej płyty nagrobnej, być może XVI w.; fara elżbietańska.
-
Zwieńczenie portalu kamienicy przy ul Wita Stwosza 14 (1537 r.); herb (niezidentyfikowany) i portrety fundatorów; Muzeum Architektury
-
Gmerk (Hausmarke) w tympanonie portalu kamienicy Rynek 3, II poł. XVI w.
-
Herb na epitafium rodziny Kittel w farze elżbietańskiej. Według życiorysu Hansa Kittla i układu herbów na tym epitafium powinien być to herb jego pierwszej żony Marii Scholz (1580 - 27 I 1637), którą poślubił 8 IX 1619. Nie jest to jednak herb wrocławskich Scholzów. Hans przebywał (mieszkał) prawdopodobnie w 1618 r. w Toruniu. Być może żona pochodzi stamtąd. Była 11 lat starsza od męża.
-
Herby NN i Jenkwitz Posadowsky na portalu (nieistniejącym) kamienicy przy ul. Rzeźniczej 3 we Wrocławiu. Ikonografia Wrocławia (II, 187) podaje, że to herb Pachalych, ale herbem Pachalych nie jest koń lecz jeleń. Może Hiekart?.
N.N. związane z Götz
Niezidentyfikowane herby na epitafium. Johanna Götz und Schwanenfliess (1600-1677) powstałym w 1670 r. w farze elżbietańskiej. Herby związane są w jakiś sposób z nobilitacją rodziny w 1662 r., w większości nawiązują do nadanego wówczas rodzinie Götz herbu.
-
-
-
-
-
-
Rosarius von Rosenberg? Żona Magnusa Antona syna Johanna - Anna Margarethe Rosarius von Rosenberg.
Nostwitz
-
Nostwitz na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej. Czwarty herb od lewej, drugi w parze pod postacią Magdaleny (1569-1609), córki bohatera epitafium. Jerzy (Georg) Nostwitz, sekretarz rady miejskiej Wrocławia, był jej drugim mężem.
Oelhafen
Oelhafen, Oelhafen von Schöllenbach, Olhaff, Olhaffen, Ölhafen
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina. Siebemacher (1894, t. 21) podaje jako - Oelhafen I..
-
Herb rodziny Oelhafen von Schöllenbach (Stein 1963, t. XX). Siebemacher (1894, t. 21) podaje jako - Oelhafen II.
-
Siebemacher (1894, t. 21) podaje jako - Oelhafen III.
Ohlen
Ohle, von Ohl, von Ohlen und Adlerscron
-
Herb rodziny von Ohlen und Adlerscron (Stein[3])
Oppeln
von Oppeln, Opoln, Opul
-
Herb rodziny von Oppeln (Stein[3])
Pachaly
Pachaly, von Pachaly
-
Pachaly; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny von Pachaly (Stein 1963, 278-279, t. XXIX)
Pasterwitz
Pasteriz, von Pasterwitz
-
Herb rodziny Pasterwitz (Stein[3])
Paueswang
Paueswang, Pausewange
-
Pierwszy herb od prawej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Marthę (1555-1630), od 1577 drugą żonę kupca Hansa Pausewanga (1552-1605).
Pein
von Pein, von Pein und Wechmar
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Pein und Wechmar (Stein 1963, 258-259 t. XXIV 2)
Pfintzing
Pfintzig, Pfintzing, von Pfintzing, Pfitnzig von Lichtenhof, Pfinzig
-
Zwornik na sklepieniu kaplicy Pfinzingów w farze elżbietańskiej
-
Herb rodziny Pfintzing stosowany do 1560 r. (Stein[3])
-
Herb rodziny Pfintzing stosowany od 1560 r. (Stein[3])
Pförtner
Pfortner, Pförtner, Pförttner, Pförtner von der Hölle, Pförtner und Hellen
-
Herb rodziny Pförtner von der Hölle (Stein[3])
Poley
Poley, von Poley
-
Poley; herb na sklepieniu nawy zachodniej (południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Poley (Stein 1963, t. XX)
Popplau
Poppel, Poppelau, Popelow, Popplau, Popplaw, Poppelaw, Popplow, (von) i inne.
Gmerk
-
Płyta nagrobna Alexiusa Popplau zm. 1429; kościół św. Piotra i Pawła w Legnicy
-
Gmerk na sakramentarium w farze elżbietańskiej (1453-1455); związany prawdopodobnie z Hansem Popplau (zm. 1455)
Herb
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Caspara Poppela
-
Herb na epitafium Christopha Rindfleischa z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej)
-
Popplau na epitafium zm. w 1535 r. Piotra Rindfleischa
-
Herb Anny Jenkwitz-Posadowski z domu Popplau na epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego z 1537 r.
-
Popplau (dolny herb) na Epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Popplau (Stein[3])
Preuße
Preuße (Preusse), Prewsse
-
Herb mieszczański rodziny Preuße (Stein[3])
Prockendorff
Brockendorff, von Brockendorff, Prockendorf, Brockendörfer, Brockendörffer, Prockendorff, von Prockendorff
-
Herb Thomasa Prockendorffa na konsoli figury św. Wincentego z 1470 r., znajdującej się na południowej ścianie wrocławskiej katedry
-
Herb Hansa Prockendorffa na tablicy inskrypcyjnej z w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy informującej o rozbudowie w 1487 r.
-
Herb Hansa Prockendorffa na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
-
Herb Prockendorffów na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
-
Herb Hieronima Prockendorffa (zm. 1567) na jego płycie nagrobnej w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie.
-
Herb Brockendörfferów na epitafium Heinricha von Pförttnera (zm. 18 VIII 1660) w Wilkowie Średzkim
-
Herb rodziny von Brockendorff (Stein[3])
Promnitz
-
1. Promnitz na epitafium Hernigów (1553), druga tablica na lewo od wejścia do północno-zachodniej kruchty kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu, od strony ul. św. Elżbiety; 4. od lewej
Protschky
Protschky, Pratschke, Proczky, Pratzky, Protzky
-
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Staschke Protschky'ego
-
Gmerk rodziny Protschky (Stein[3])
Pucher
Pucher, Pucher von der Puch
-
Pucher na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; Maria Pucher von der Puche (zm. 1623) to druga żona Jerzego.
-
Pucher na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; drugi herb od lewej pod postacią Marii Pucher von der Puche (zm. 1623), drugiej żony Jerzego.
-
Drewniana tarcza herbowa wisząca na lewo od drzwi wyjściowych z nawy południowej do kruchty w farze elżbietańskiej. Herb Pucher oraz inskrypcja: "16 Ehrenged. Herren Sigmund von Pucher 62". Dotyczy Siegmunda Puchera (zm. 1662).
-
Herb rodziny Pucher (Stein 1963, t. XVI)
Pusch
Pusch, Pusch von Gemsefld
-
Pusch na epitafium Evy von Pusch, fara magdaleńska
Rampusch
Rampusch, von Rampusch und Rommenstein, Rampusch von Rommenstein
-
Herb rodziny Rampusch von Rommenstein (Stein[3])
Rehdiger
Rehdiger, von Rehidger, Rehdinger, Rhediger, Rhödinger, Rudinger, Witzendorff-Rehdiger
-
Rehdiger reprezentujący Hedwig Schilling z domu Rehdiger (zm. 1557) na epitafium w farze elżbietańskiej
-
Herb mieszczański rodziny Rehdiger (Stein[3])
-
Herb gałęzi Witzendorff-Rehdiger (Stein[3])
Reichel
Reichel, Reichell, Reychell, Richil, von Reichel, von Reicheil, Freiherren von Reichell
Gmerk
-
Pierwotny herb (gmerk) mieszczański (Hausmarke, Hauszeichen, znak domu) rodziny Reichel na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu (1484-1485) reprezentuje ławnika Wenzela Reichela
-
Gmerk (Hausmarke) rodziny Reichel (Stein 1963, 128)
Herb
-
Reichel reprezentujący Apolonię Schilling z domu Reichel na epitafium z 1565 r. w farze elżbietańskiej
-
Tarcza herbowa Adama Wentzela von Reichell und Schmoltz (1627-1668); 8 filar w farze elżbietańskiej
-
Herb rodziny von Reichel (Stein 1963, t. VI)
Reichenbach
von Reichenbach, Richinbach
-
Herb rodziny von Reichenbach (Stein[3])
Reusner
Reußner, Reusner, Reussner, von Reussner
-
Herb rodziny Reusner (Stein[3])
Reuss
Reuss
-
Herb Reussów
Riedel
Riedel, von Riedel, Riedel von Loewenstern
-
Riedel; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Riedel von Loewenstern (Stein 1963, 260, t. XXV)
Riemer
Riemer, Riemberg, Riemer von Riemberg
-
Riemberg (Siebmacher 1894, T. 26); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Riemer von Riemberg (Stein[3])
Rindfleisch
Rindfleisch
Gmerk
-
Gmerk Ridndfleisch na epitafium Christopha Rindfleischa z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej)
-
Gmerk Ridndfleisch według Encyklopedii Wrocławia
Monogram C.R. i gmerk na lewym (od widza) boku reliefu na epitafium Christopha Rindfleischa z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej). Podpis artysty czy inicjały Christopha i gmerk rodziny sprzed nobilitacji?
Herb
-
Rindfleisch na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka
-
Herb Christopha Rindfleischa na jego epitafium z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej)
-
Herb Rindfleisch reprezentujący Magdalenę z domu Rindfleisch (zm. 1559) na epitafium jej męża Sebastiana Monau (zm. 1534)
-
Rindlfeisch na epitafium zm. w 1535 r. Piotra Rindfleischa
-
Rindfleisch na pomniku nagrobnym Henryka Rybischa; 1534
-
Rindfleisch (herb dolny) na epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
-
Rindfleisch (prawa strona herbowa) na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej
-
Herb na stronie tytułowej rękopisu Theatrum Vitae at Mortis z ok. 1635 r.; inspiratorem był Theodor Rindfleisch (1599-1632), humanista, burmistrz Nysy (przeszedł na katolicyzm)
Rohn
Rohn, von Rohn, von Rohnau
-
Trzeci herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Suzannę (1566-1621), od 1586 żona Hansa von Rohn (1562-1610).
-
Herb rodziny Rohn (Stein[3])
Rösler
Rösler, Röseler, Röẞler, Rössler, Rösler von der Rosen,
-
Herb nadany braciom Rösler 28 kwietnia 1546 przez cesarza Karola V przy nobilitacji.
Rötel
Rötel, Rötel von Reichenau
-
Herb rodziny Rötel von Reichenau (Stein[3])
Roth
Roth, von Roth
-
Herb rodziny von Roth (Stein[3])
Rothe
Rothe, von Rothe, Rote, Roth, Ruffus, von Rotenhan gen. Rothe, Rothchen, Rotenhan
-
Rothe na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; Maria Rothe (zm. 1578) to pierwsza żona Jerzego
-
Rothe na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; pierwszy herb od prawej pod postacią Magdaleny Rothe (zm. 1578), pierwszej żony Jerzego
-
Herb rodziny Rothe (Stein[3])
-
Herb rodziny von Rothe (Stein[3])
Rulke
von Rulke, Rulconis, Ruelcke
-
Herb rodziny von Rulke (Stein[3])
Rybisch
Rybisch, Ribisch, Riebisch
-
Herb Rybischów w zwieńczeniu portalu pałacu Rybischów (ok. 1530)
-
Herb na elewacji pałacu Rybischów (ok. 1530)
-
Rybisch na pomniku nagrobnym Henryka Rybischa; 1534
-
Rybisch na pomniku nagrobnym Henryka Rybischa; 1539
-
Rybisch na epitafium Katarzyny Rybisch z domu von Czechau (zm. 1572), żony Zygfryda Rybischa (1530-1584) w farze elżbietańskiej
-
Hełm herbu Rybisch na epitafium Katarzyny Rybisch z domu von Czechau (zm. 1572), żony Zygfryda Rybischa (1530-1584) w farze elżbietańskiej
Sachs
-
Herb rodziny Sachs von Loewenheim (Stein[3])
Sachse
Sachse, Saxo
-
Herb Sachse na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
-
Herb matki Katarzyny Prockendorff Elżbiety (Elisabeth) Sachse na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
-
Herb Sachse na płycie nagrobnej Hieronima Prockendorffa (zm. 1567) w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie.
-
Herb rodziny Sachse (Stein[3])
Sachwitz
Sachwitz, Zachewicz
-
Gmerk rodziny Sachwitz (Stein[3])
Saffran
Saffran
-
Herb rodziny Saffran (Stein[3])
Salmon
von Salomo, von Salmon
-
Herb rodziny Salmon (Stein[3])
Sauermann
Saurmann, Saurman, Sauermann, Sauerman, von Sauermann, Sawermann, Sawormann, von Sauerma, von Saurma, Freiherren oder Grafen von Sauerma (Saurma)
-
Herb Sauermann na płycie z nagrobka Sebalda Hubera (zm. 1504)
-
Herb reprezentujący zmarłą w 1529 r. Barbarę Sauermann, drugą żonę Mikołaja von Uthmann und Schmolz na epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
-
Saurman na epitafium Hernigów (1553), druga tablica na lewo od wejścia do północno-zachodniej kruchty kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu, od strony ul. św. Elżbiety; 8. od lewej
-
Herb rodziny von Sauermann (Stein 1963, t. XII)
Schachmann
Schachmann, Tschachman, von Schachmann
-
Herb rodziny Schachmann (Stein[3])
Schaf
Schaf, Schaaf
-
Płyta z herbem Schaf; kaplica Dumlosych w farze elżbietańskiej
Schaff
Schaff, Schaf von Weistritz, von Schaf
-
Herb rodziny Schaff (Stein[3])
Scharf
Scharf von Werd, Scharff von Werth
-
Scharf von Werd na epitafium Johanna Crato von Krafftheim w farze elżbietańskiej; reprezentuje żonę Johanna Marię
Schebitz
von Schebitz, Schewitz
-
Herb rodziny von Schebitz (Stein[3])
Scheffer
Schaeffer, Schaffer
-
Herb na epitafium Friedricha Scheffera (zm. 1607) w północno-zachodniej kruchcie fary elżbietańskiej
-
Scheffer w Blážek 1894, t. 69, s. 109.
Scheuerlein
Scheuerlein, Scheurlein, Scheurlin, Schewirlin, Scheurl von Defersdorf, Scheuerl von Scheuerlin, Scheurl
-
Scheurelein na sakramentarium w farze elżbietańskiej (1453-1455); herb związany z Albrechtem Scheureleinem zwanym Pięknym (zm. 1462)
-
Herb Scheuerlein przed Bartłomiejem Scheuerleinem (1470-1498) na jego epitafium
-
Scheuerlein (górny herb) na Epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
-
Herb rodziny Scheuerlein z Wrocławia (Stein[3])
Schilling
Schilling, von Schilling
-
Herb na epitafium Simona Ashelma (zm. 1559) w farze elżbietańskiej. Dotyczy jego żony Elisabeth von Schilling, urodzonej w Krakowie, a zmarłej we Wrocławiu w 1559 r.
-
Herb Daniela Schillinga na jego epitafium z 1565 r. w farze elżbietańskiej
-
Schilling; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Schilling (Stein 1963, t. XVIII)
Schmidt
Schmidt, von Schmidt, Schmidt von Schmiedefeld, Schmidt von Schmiedefeldt
-
Tarcza herbowa Johanna Heinricha Schmidta von Schmiedefeldt (zm. 1673); fara elżbietańska
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Schmidt von Schmiedefeld (Stein[3])
Schnabel
-
Herb Schnabel (w środku); epitafium Baltazara Schnabela (1558 - 15 III 1631) i jego żon w farze elżbietańskiej
Scholtz
Scholtz, von Scholtz, von Scholtzen, Scholz
-
Scholz; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny von Scholtz (Stein 1963, 264 (t. XXV))
Scholz
Scholz von Rosenthal, Scholcz, Scholz, Scholze, Schultis
-
Scholz na epitafium Christopha Rindfleischa z 1505 r. (południowa elewacja fary elżbietańskiej). Jego żoną była zmarła w 1491 r. Hedwig z domu Scholtz von Rosenthal.
-
Herb Hansa Scholze (zm. w 1505) r. na jego epitafium; wrocławska fara elżbietańska
-
Scholz von Rosenthal (dolny herb) na epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
-
Scholzen (Scharffenberg[6])
-
Herb rodziny Scholz von Rosenthal (Stein[3])
Schreiter
Schreiter, von Schreiter
-
Herb Schreiter (dla patrzącego z lewej) związany z Zuzanną Schnabel z domu Schreiter (1549-1612); epitafium w farze elbietańskiej
Schwab
Schwab, Schwab von Buchen, Schwab von Puchen, Schwob, Schwop
-
Schwab; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Schwab von Buchen (Stein 1963, t. XIX)
Schwarz
von Schwarz, Schwartz, zwany Niger
-
Herb rodziny von Schwarz (Stein[3])
Schweidnitz
von Schweidnitz, Swidenicz
-
Herb rodziny von Schweidnitz (Stein[3])
Schwobisdorf
von Schwobisdorf, Schwobisdrorff, Swobsdorff, Schwosdorf
-
Herb rodziny von Schwobisdor (Stein[3])
Sebisch
Sebisch, von Sebisch, Saebisch, Sebysch
-
Sebisch na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; pierwszy herb od lewej pod postacią Reginy (zm. 1598), córki Jerzego i Marii, pierwszej żony Adama von Sebischa (1571-1638)
-
Herb rodziny Sebisch używany do 1650 r. (Stein[3])
-
Herb rodziny Sebisch używany po 1650 r. (Stein[3])
Seidel
Seidel, von Seidel
-
Herb rodziny von Seidel (Stein[3])
Senitz
von Senitz, Senicz
-
Herb rodziny von Senitz (Stein[3])
Seiler
Seiler, von Seyller
-
Herb rodziny von Seyller (Stein[3])
Seyfert
Seyfert, Seifart, Seifert,Seyffert, von Seyfert
-
Seifert; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny von Seyfert (Stein 1963, 261, t. XXIV 5)
Sitten
Sitten, von Sittin, Setten, Siczhen, de Zitschen
-
Herb rodziny Sitten (Stein[3])
Skal
von Skal, Scal
-
Herb rodziny von Skal (Stein[3])
Skopp
von Skopp, Scoppo, Schkop, Schkopp
-
Herb rodziny von Skopp (Stein[3])
Sommer
Sommer, Sommer von Sommersberg
-
Ashelm; herb na sklepieniu nawy zachodniej (południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Sommer von Sommersberg (Stein 1963, 277, t. XXVIII)
Steinkeller
von Steinkeller, Steynkelir
-
Herb rodziny von Steinkeller (Stein[3])
Stengel
Stengel, Stengil
-
Herb rodziny Stengel (Stein[3])
Stillevogt
Stillevoit, Stillvogt, von Waldau
-
Herb w Stein, Der Rat und die Ratsgeschlechter ...[3]
Znaczący ród w początkach Wrocławia jako miasta powstającego na prawie niemieckim i kształtowania się jego samorządowego zarządu (XIII, XIV w.). Jego protoplasta Godinus był pierwszym "burmistrzem" wrocławskich niemieckich osadników już w 1214, a Heinrich zasadźcą podczas lokacji miasta w 1242 r. i został wójtem. Jeden z wrocławskich Stillevogtów (Gedko) był też zasadźcą Krakowa (1257) i jego wójtem. Samo nazwisko jest właściwie przydomkiem związanym z tymi zdarzeniami. Stillevogt oznacza zastępcę wójta (dialekt średnio-górno-niemiecki[7]. Kojeni Stillvogtowie w II poł. XIII i XIV w. zasiadali często w Radzie i ławie Wrocławia. Jeszcze w XIII w. jeden z synów wójta Heinricha, również Heinrich, był właścicielem Waldau w regionie Brzegu. Ta gałąź rodziny pod nazwą von Waldau istniała do 1841 r., mając posiadłości głównie w okolicach Brzegu i Ząbkowic Śląskich.
Stolz
von Stolz, Stolcz
-
Herb rodziny von Stolz (Stein[3])
Stosch
Stosh
-
Stosch na epitafium Hernigów (1553), druga tablica na lewo od wejścia do północno-zachodniej kruchty kościoła pw. św. Elżbiety we Wrocławiu, od strony ul. św. Elżbiety; 6. od lewej
Stary ród szlachecki. Pojawiają się ożenki we Wrocławiu, ale czy jakaś linia wrocławska istniała?
Strachwitz
von Strachwitz
-
Herb rodziny von Strachwitz (Stein[3])
Stronchen
von Stronchen, Stränchin, Strönichen
-
Herb Strönichen na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
-
Herb ojca Katarzyny Prockendorff Piotra (Petera) Strönichena na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
-
Herb Strönichen na płycie nagrobnej Hieronima Prockendorffa (zm. 1567) w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie
-
Herb rodziny von Stronchen (Stein[3])
Sydenberg
Sydenberg, von Seidenberg, Zydinberg.
-
Herb rodziny Sydenberg (Stein[3])
Tarnau
Tarnau, Tarnaw, von Tarnau und Kueschmalz, von Tarnau und Kuehschmaltz. Herb taki jak polski herb Leliwa, którym pieczętowali się m.in. Tarnowscy.
-
Herb na epitafium Piotra i Apolonii Jenkwitzów, ok 1515
-
Herb Tarnau w zwieńczeniu portalu Kamienicy pod Gryfami (Rynek 2) zbudowanej 1587-1589. Dotyczy Apolonii Keltsch z domu Tarnau, żony kupca futrami Konrada Keltscha (obok jego herb).
-
Von Tarnau und Kuehschmaltz; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Tarnau (Stein, 1963, 256, t XXIII 5)
Tauchen
Tauchen, Tauch, Tawchen
-
Sakramentarium Tauchena w farze elżbietańskiej; na tarczy z lewej znak identyfikowany z gmerkiem (znakiem kamieniarskim) Josta Tauchena
Themmritz
Themmritz, von Temritz
-
Herb rodziny Themmritz (Stein[3])
Thiele
Thiele, Thyl, Thyle, Tyle. Tilo
-
Pierwszy herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Marię (1571-1604), od 1588 żonę Nicolausa Thiele (zm. 1595).
-
Herb rodziny Thiele (Stein[3])
Thielisch
Thielisch, von Thielisch, Tilesius von Tilenau
-
Herb rodziny Thielisch (Stein[3])
Tinczmann
Tinczmann, von Tinzmann
-
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) radnego reprezentuje Nicolausa Tinczmanna
-
Herb wrocławskiej rodziny Tinczmann (Stein[3])
-
Herb wrocławskiej rodziny von Tinzmann (Stein[3])
Titzen
Titzen, Titius, von Titzen, von Titzenhofen, Titz von Titzenhofen
-
Titzen; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
-
Herb wrocławskiej rodziny von Titzen (Stein 1963, 278, t. XXIX)
Ulmer
Ulmer, Ulmer von Ulmenheim
-
Ulmer na epitafium Evy Pusch, fara magdaleńska
Ungeraten
Ungeraten, Ungerathen, Ungerotin
-
Herb Ungeraten na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy babki macierzystej Josefa Ottilie von Ungeraten.
-
Herb rodziny Ungeraten (Stein 1963, t X)
Uthmann von Ransern
Uthmann von Ransern
-
Herb rodziny Uthmann von Ransern (Stein[3])
Uthmann und Rathen
-
Uthmann und Rathen (górny herb) na epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
-
Herb rodziny Uthmann von Rathen (Stein[3])
Uthmann und Schmolz
von Uthmann und Schmolz, von Uthmann III, Uthmann von Schmolz
-
Rynek 8 (kamienica Pod Siedmioma Elektorami); herb rodziny Uthmann und Schmolz w przejściu pomiędzy salą sprzedaży, a zapleczem sklepu sieci Żabka (2024), I poł. XVI w.
-
Herb na epitafium Mikołaja von Uthmann und Schmolz (zm. 1550) na jego epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
-
Herb rodziny Uthmann von Schmolz (Stein[3])
Vogt
Vogt, Vogtt, von Vogten, Vogt und Westerbach
-
Herb rodziny Vogt und Westerbach (Stein 1963, t. XVIII)
Vollgnad
Vollgnad, Vilgnad, von Vollgnad
-
Herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej Ratusza (1935)
-
Herb rodziny Vollgnad (Stein 1963, 275-276, t. XXVIII 2)
Wazenrode
von Wazenrode, Goblo
-
Herb rodziny von Wazenrode (Stein[3])
Weber
Weber
-
Herb Ananiasza Webera (zm. 1665) na szczycie jego epitafium w farze elżbietańskiej
Wehner
Wehner, von Wehner, von Posadowsky-Wehner
-
Herb rodziny von Wehner (Stein[3])
Willusch
Willusch, Willichius
-
Herb rodziny Willusch (Stein[3])
Wolf
Wolf, Wolf von Wolfsburg
-
Herb rodziny Wolf von Wolfsburg (Stein[3])
Wolff
Wolff, von Wolff
-
Herb rodziny von Wolff (Stein[3])
Yban
Iban, Yban
-
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) radnego reprezentuje Andreasa Ybana
-
Gmerk (Hausmarke) rodziny Yban (Stein[3])
Zacharias
von Zacharias, von Sachenkirch, von Czachris, von Czacheris, von Sacherwitz
-
Herb żony Mikołaja Lindnera (zm. 1511) na jego epitafium
-
Herb rodziny Zacharias (Stein[3])
Zang
Zang, von Zangen, von Zange und Oberlahnstein, von Zangen und Oberlahnstein
-
Herb rodziny von Zangen und Oberlahnstein (Stein[3])
Zindel
von Zindel, von Zindal, Zindalski, Cyndato
-
Herb rodziny von Zindel (Stein[3])
Przypisy
- ↑ Należy mieć na uwadze, że Wrocław był od lokacji po połowie XIII w. miastem faktycznie niemieckim zarówno pod względem językowym jak i niedługo potem przynależności państwowej. Mieszkała w nim trudna do określenia ilościowego grupa ludności polskiej. Był to jednak plebs niemający w ogóle praw miejskich, a wśród mieszczan Polacy stanowili głównie pospólstwo, czyli warstwę rzemieślników, drobnych kupców, kramarzy. Zajmowanie się niektórymi z tych zajęć groziło utratą szlachectwa (Adelsverlust). Władze miejskie zdominowane były przez praktycznie jednolicie niemiecki patrycjat, czyli warstwę najbogatszą, a więc wielcy kupcy (hurtowi, międzynarodowi), najbogatsi rzemieślnicy, bankierzy, właściciele gruntów miejskich. I to niemieckiego patrycjatu dotyczą herby szlacheckie. Mamy więc do czynienia z niemieckim prawem stanowym, w którym stan szlachecki nie był jednolity jak w Polsce, lecz składał się z wielu warstw.
- ↑ Według Hermanna Luchsa w Heraldik eine Hülfswissenschaft der Kunstgeschichte. W: Jahresbericht der höheren Töchterschule am Ritterplatz zu Breslau 1864. Breslau: 1864, s. 15 jest to znak użyty przez Dominika Dompniga (Dominicus Domnick) w prywatnym liście (skrypcie dłużnym). Autor listu stwierdza, że jest to jego "prawa pieczęć". List pochodzi z 1483 r. i był w Elisabeth-Kirchen-Archiv Nr. 466. Luchs uważa, że jest to starszy herb Dompnigów, którego rodzina nadal nieraz używała. Dominik (zm. 1526) jest bratem straconego później seniora rady Heinza, który używał w tym samym czasie innego herbu (fot. 3). Drugą hipotezą Luchsa jest, że być może dwie linie miały inne znaki (linia pochodząca od Heinza i linia pochodząca od Dominika), stwierdzając: "albo ten drugi był przyznany tylko pewnej linii rodu, mianowicie linii późniejszego starosty księstwa wrocławskiego (Heinza)". Herb w formie używanej przez Heinza (krokiew) istniał jednak już co najmniej w początku XV w. Jest np. na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów w farze elżbietańskiej (fot. 1), a musiał tam powstać przed 1415 r., bo wtedy patronat kaplicy przestał należeć do Dompnigów.
- ↑ 3,000 3,001 3,002 3,003 3,004 3,005 3,006 3,007 3,008 3,009 3,010 3,011 3,012 3,013 3,014 3,015 3,016 3,017 3,018 3,019 3,020 3,021 3,022 3,023 3,024 3,025 3,026 3,027 3,028 3,029 3,030 3,031 3,032 3,033 3,034 3,035 3,036 3,037 3,038 3,039 3,040 3,041 3,042 3,043 3,044 3,045 3,046 3,047 3,048 3,049 3,050 3,051 3,052 3,053 3,054 3,055 3,056 3,057 3,058 3,059 3,060 3,061 3,062 3,063 3,064 3,065 3,066 3,067 3,068 3,069 3,070 3,071 3,072 3,073 3,074 3,075 3,076 3,077 3,078 3,079 3,080 3,081 3,082 3,083 3,084 3,085 3,086 3,087 3,088 3,089 3,090 3,091 3,092 3,093 3,094 3,095 3,096 3,097 3,098 3,099 3,100 3,101 3,102 3,103 3,104 3,105 3,106 3,107 3,108 3,109 3,110 3,111 3,112 3,113 3,114 3,115 3,116 3,117 3,118 3,119 3,120 3,121 3,122 3,123 3,124 3,125 3,126 3,127 3,128 3,129 3,130 3,131 3,132 3,133 3,134 3,135 3,136 3,137 Stein Rudolf. Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau. Würzburg: Holzner-Verlag, 1963.
- ↑ 4,0 4,1 Johann Siebmacher. Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien. Zweiter Theil. oprac. Konrad Blážek. Nürnberg: 1890.
- ↑ Alfred Schellenberg. Schlesisches Wappenbuch Bd 1. Görlitz: 1938.
- ↑ Römischer Kayserlichen auch zu Hungern vnd Behaimb Königlichen Majestat etc. Wappen czyli Schlesisches Wappenbuch lub Scharffenberg'sches Wappenbuch.
- ↑ Gedko Stilvogt w Polski Słownik Biograficzny, t. 7. 1948
Literatura
- Dworzaczek Włodzimierz. Przenikanie szlachty do stanu mieszczańskiego w Wielkopolsce w XVII i XVIII w. Przegląd Historyczny 1956, 47/4, s. 656-684.
- Gmerki i herby mieszczańskie. W: Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: 2006, s. 239.
- Mülversted George Adalbert von. Ausgestorbener Adel der Fürstenthümer Schwarzburg, zugleich als Entwurf eines Lexicons des früheren Schwarzburgischen Adels (J. Siebmachers's großes Wappenbuch, Band 6, Abt. 13). Nürnberg: 1908.
- Siebmacher Johann, opracowanie Blážek Konrad. Der abgestorbene Adel der preussischen Provinz Schlesien und der Oberlausitz. Teil 2. Nürnberg 1890.
- Wrocław Bibliografia