Matthias Foyt

Z Silesiacum
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Matthias Foyt (Foit,) (oboczności nazwiska: Foyt, Foit, Voyt, Vogt) zm. 26 września 1491 r., wrocławski mieszczanin, członek władz miejskich, wieloletni ławnik i rajca, wójt sądowy. Przywódca opozycji w radzie miasta przeciwko Hainzowi Dompnigowi. Jako szef ławy miał duży wpływ na wydanie wyroku śmierci na Dompniga i wykonanie go przez ścięcie.


zasiadał w samorządzie Wrocławia w latach 1468-1491 na przemian jako rajca i ławnik. W 1488 r. został wybrany na wójta sądowego (seniora ławy) i sprawował tę funkcję do śmierci w 1491 r.

Foytowie

Johannes Foyt (Hans, Foit, Ffoit), pierwszy radny wrocławski o tym nazwisku, pochodził z rodziny ze Złotoryi, która swoje korzenie miała w Jaworze[1]. W 1401 r. w księdze miejskiej Wrocławia (Signaturbuche) jest wzmianka o Niclasie Foit ze Złotoryi. Bratem tegoż Mikołaja Foyta był burgrabią Jawora. Obydwaj wielokrotnie nabywali wrocławskie renty. W 1421 roku w księdze rozliczeniowej Legnicy (Verreichungsbuch) zapisano: "Anna, wdowa po zmarłym Niclosie Voycie ze Złotoryi, oraz Hannos Voyt najmłodszy, jej syn, oświadczają, że wszystkie ich roszczenia są zaspokojone itd." W tym samym roku "Hannos Erbfoyt z ze Złotoryi przekazuje wieś i majątek Grassin wraz z folwarkiem, wolny od wszelkich obciążeń, szczególnie od dziesięciny górniczej w i na wszystkich kopalniach, tak jak je posiadał jego ojciec i przodkowie, z wyjątkiem lenna kościelnego[2], które zatrzymuje dla siebie i swoich spadkobierców, swojej matce Annie Foytin ze Złotoryi oraz jej opiekuna Hansa z Newkirche (Nowy Kościół), rycerza, i Jenke ze Schellindorf (Dzwonów), dziedzicznie i na wieki. Ponadto w 1421 roku Hans Foyt sprzedaje swoją jedną trzecią w złotoryjskim dziedzicznym wójtostwie radzie miasta Złotoryi za 180 groszy czeskich. Niebawem potem wydaje się, że przeprowadził się do Legnicy, gdzie w 1417 r. poślubił Martę, córkę Petera Ungernathena. W 1428 roku Hans Foyt ze Złotoryi otrzymał we Wrocławiu prawa miejskie (również jego teść przeniósł się do tego miasta) i siedem lat później wszedł do rady miejskiej (w 1435, 1437 i 1438 był ławnikiem - miejsca w ławie w kolejnych latach: 11 (ostatnie), 9 i 10 a w 1436 rajcą - 7 miejsce (przedostatnie)). W 1433 roku kupił połowę wsi Schlanz, którą jego córka w 1449 roku sprzedała Kasparowi Stolzowi. W akcie kupna identyfikowany jest wcześniejszym miastem, w którym mieszkali Foytowie - Hans Foyt z Jawora. Od swojej żony i jej siostry Agaty otrzymał w 1434 i 1436 roku połowę Malkwitz (Małkowice). Ponadto, w 1434 roku nabył połowę Koberwitz (Kobierzyce), które w 1435 roku zbył razem z Malkwitz aby nabyć lenno zamkowe (burgrabiostwo) w Środzie Śląskiej. Ponadto otrzymywał niemałe dochody z czynszów, w 1431 roku miał udziały w Gohlau (Gałów), Schmellwitz (Śmiałowice) i Zopkendorf (Sobkowice) łącznej wartości 400 marek. We Wrocławiu posiadał dom "za Mikołajem Lengfeldem, przy kościele św. Barbary", który w 1442 roku sprzedał Nicolausowi Warbuchowi i jego żonie Barbarze. Pozostawił tylko dwie córki, Katarzynę, od 1452 roku zamężną Beutler, i Barbarę, która wyszła za Georga Buschke z Mülheim. Tym samym linia Hansa Foyta ze Złotoryi wygasła w linii męskiej.

Księgi szosu z lat 1370-1404

Foyt, Voyt i oboczności pojawia się

Michael Foyt

W 1454 r. pojawia się w księgach miejskich Wrocławia inny Foyt, mianowicie Michael (Michil) (zm. 18 I 1480). Nie jest jasne czy to krewny Hansa ale można tak przypuszczać. Nie sprzeciwia się tej hipotezie, że był karczmarzem. Tabernatorzy byli elitą wśród cechów i tylko oni oprócz tzw. bogatych kramarzy[3], sukienników (tkaczy) z Nowego Miasta i rzeźników ze starych ław mogli w tym czasie zajmować miejsca przynależne cechom we władzach miasta (4 na 19 wszystkich w radzie i ławie). We wspominanym 1454 r. w 

Pojawia się po raz pierwszy w księdze sygnatur w roku 1454: "Michał Foyt zobowiązał się wraz z Sigmundem Nazem i Niklasem Leiske, że dla Markusa Kunczila dostarczą piec cegieł (jako pokutę) w ciągu 14 dni, i w związku z historią, która wydarzyła się z córką Katheriny Stalknechtis, zachowywać się wobec niej przyjaźnie i nie występować przeciwko niej na drodze prawnej". Może tu chodzić o delikatną sprawę, której nie chciano rozdmuchiwać, a w której Michał Foyt wraz z dwoma innymi był pośredniczącym poręczycielem. Wydaje się, że nie posiadał nieruchomości w dobrach czy rent i czynszach, gdyż nie jest zarejestrowany w księgach gruntowych.


Przypisy

  1. ↑ W spisie podatkowym kwartałów Kuśnierzy i Słodowników z roku 1374 figuruje Conradus voyt de Jawor. Nazwisko Voyt ma prawdopodobnie związek z funkcją wójta (vogt, voyt) ale hipoteza, że Conradus wójt Jawora, mający nieruchomość we Wrocławiu w 1374 r. mógłby być protoplastą wrocławskich Voytów jest luźną dywagacją (Goliński 2008, 55).
  2. ↑ Lenno kościelne (Kirchenlehen) to majątek (beneficjum) poznaczony na utrzymanie kościoła, a zwłaszcza duchownego. Powstawał gdy świecki fundator parafii nadał jej dobra. Fundacja ta gwarantowała jej twórcy i jego spadkobiercom pewne przywileje honorowe - patronat (siedzenie w chórze lub loży patronackiej, pochówek w kościele) oraz prawo do wskazania proboszcza
  3. ↑ Bogaci kramarze (Reichkrämer, institores) to kupcy handlujący towarami luksusowymi. Warstwa handlowców biedniejsza od sukienników (Gewandschneiderów, mercatores, grosistów) ale wyróżniająca się zamożnością na tle miejskiego pospólstwa. Ze względu na wartość ich towarów handel odbywał się w większych miastach w zamykanych murowanych solidnych budynkach, jak w sukiennicach i często budynki te stawiano koło sukiennic. Znajdowały się w nich stoiska (komory, kramy, apteki). Ich ilość była ograniczona (we Wrocławiu 48), a handlować wyznaczonymi towarami można było tylko w nich.

Literatura

  • Codex Diplomaticus Silesiae T.11 Breslauer Stadtbuch enthaltend die Rathslinie von 1287 ab und Urkunden zur Verfassungsgeschichte der Stadt. Breslau: 1882, s. 28, 97.
  • Goliński Mateusz. Wrocławskie księgi szosu z lat 1370-1404. Wrocław: 2008.
  • Klose Samuel Benjamin. Samuel Benjamin Klose's Darstellung der inneren Verhältnisse der Stadt Breslau vom Jahre 1458 bis zum Jahre 1526. Opracowanie Stenzel Gustav Adolf. Breslau: 1847, s. 401.
  • Pfeiffer Gerhard. Das Breslauer Patriziat im Mittelalter. Breslau: 1929, s. 238
  • Pusch Oskar. Die Breslauer Rats- und Stadtgeschlechter in der Zeit von 1241 bis 1741. Bd 4 (S-U). Dortmund: 1990, s. 314
  • Stein Rudolf. Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau. Würzburg: 1963.
Ten artykuł jest w fazie tworzenia


Źródło: „http://silesiacum.pl/w/index.php?title=Matthias_Foyt&oldid=24607”