Kamień nagrobny ze wsi Pieńki

"Kamienna baba" ze wsi Pieńki

Kamienna baba ze wsi Pieńki w gminie Michałowo, w pow. białostockim to w rzeczywistości stela nagrobna z cmentarzyska (mogiłek) we wsi Pieńki. Kamień znajduje się w lapidarium w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie (skansen).

Wiązano z nim hipotezy, a właściwie legendy. Miała być np. pozostałością po Jaćwięgach (Jaćwingach). Nazwę "baba" sugeruje dostrzegany przez niektórych antropomorficzny kształt. Wyryte trzy krzyże miały być o wiele późniejsze. Dalszym ciągiem takich hipotez był proces myślowy. Jeżeli baba ma związek z Jaćwingami, można by kamień zaliczyć do bab pruskich, gdyż byli oni, jak Prusowie, Bałtami, a przez niektórych badaczy są uważani za jedno z pruskich plemion. Baby pruskie to kamienne posągi, pochodzące zapewne ze średniowiecza, o nieznanej funkcji i pochodzeniu. To tylko jedna z takich hipotez, gdyż na Podlasiu jest trochę kamieni, obrobionych lub nie, które pełnią funkcje przydrożnych figur z krzyżem, nagrobków, czy upamiętniają zdarzenia. Najsłynniejszym jest kamień we wsi Bierwicha, upamiętniający najazd rosyjski na Litwę w 1655 r. Większość to po prostu obiekty nagrobne, tak jak kamień z Pieniek.

Zobacz artykuł: Kamienne krzyże na Podlasiu

• 

  "Kamienna baba" na cmentarzu kościelnym w Bukowicach; ryt głowy (czaszki) i trzy prawie już niewidoczne krzyżyki; prawdopodobnie nagrobek