Kamień pamiątkowy koło Jeßnitz pod Budziszynem
Kamień pamiątkowy koło Jeßnitz (Jaseńca) pod Budziszynem położony ok 50 metrów na zachód od drogi prowadzącej do Mehltheuer. Nieraz lokalizowany jest jako znajdujący się w przysiółku Sokulahora (Sokolca) (51°08'54.1"N 14°28'00.4"E).
Granitowy kamień o wymiarach 105x44x18 cm ma u góry słabo widoczny ryt z datą 1699, niżej dwa koła obok siebie (dwa dziecięce oblicza), a pod nimi siekiera. Kamień nazywany był przez okolicznych mieszkańców Toter Mann (Měrćowy muž, martwy człowiek). Ma stać w miejscu domu dzieciobójczyni, który zburzono w 1670 roku.
-
Kamień upamiętniający dzieciobójstwo w 1699 r.
-
Kamień upamiętniający dzieciobójstwo w 1699 r.; w tle panorama Budziszyna
9 grudnia 1669 roku, ćwierć mili od Budziszyna, we wsi zwanej Jaseńca, gospodarz Martin Tauch rano udał się do miasta, aby młócić zboże. Miał z żoną 6 dzieci, z których 4 były na służbie, a córka w wieku 9 lat i syn imieniem Jacob, który miał 5 lat, zostali w domu. Pod wpływem diabła matka okrutnie zamordowała tą dwójkę swoich dzieci siekierą do drewna, odrąbując im głowy. Syna zabiła, pięcioma ciosami kończąc jego życie. Nie potrafiła podać powodu swojego czynu. 6 lutego następnego roku dzieciobójczyni z Jaseńca została ścięta mieczem, a jej ciało spalono. Był to wielki akt łaski, ponieważ mówiono, że cierpiała na depresję (melancholię). Krótko przed dokonaniem obu morderstw wskoczyła do wody aż po ramiona, ale została odratowana. Dom został zburzony, a na pamiątkę postawiono tam kamień z wyrytą siekierą i dwiema dziecięcymi głowami jako symbol.
Podobno wieczorem w wigilię święta Trzech Króli w 1670 r. Martin Stephan zamarzł za wsią Strahla, gdy szedł na wartę do Jeßnitz, aby pilnować dzieciobójczyni. Z powodu silnego mrozu i śniegu zakopał się w zaspie.
Zobacz też artykuł: Kamienne krzyże