Figura św. Jana Nepomucena w Kamieniu Śląskim
Kamień Śląski, gmina Gogolin, powiat krapkowicki. Figura św. Jana Nepomucena w Kamieniu Śląskim ufundowana została w 1784 roku. Taka data wyryta jest na cokole i powtarza ją chronogram zakodowany w chronostychu.
Niniejszy komentarz zajmuje się ustalaniem fundatorów. We wzmiankach o pomniku podawana jest ogólna informacja, brzmiąca: „Rzeźba została ufundowana w 1784 r. przez rodzinę Larischów”. Larischowie rzeczywiście dzierżyli Kamień od drugiej połowy XVII wieku. To za ich władztwa nadany został aktualny wygląd pałacu. Na kartuszu fundatorów pomnika św. Jana znajduje się herb tej rodziny na pierwszym, mężowskim miejscu (prawa strona herbowa, lewa strona dla patrzącego). Kartusz ten pozwala w ogóle skonkretyzować fundatorów. Herb po stronie żony to godło rodziny Strachwitz. Stadło von Larisch von Strachwitz tworzyli w tym czasie Karl Ludwig Hiacynt von Larisch, od 1751 roku właściciel Kamienia, oraz poślubiona mu w 1771 r. Zofia von Strachwitz. Czyli to para fundatorów. Jest jednak „ale”. Karl Ludwig zmarł w 1779 r. Małżonkowie nie mieli potomków. Właścicielką Kamienia była już tylko Zofia, baronowa von Strachwitz, i to ona jest rzeczywistą fundatorką. Z pamięci i szacunku dla męża uczyniła go współfundatorem. W końcu to był jego majątek, w który Zofia weszła i przejęła. A za nią jej rodzina. Zmarła w 1799 r., a Kamień Śląski zapisała w testamencie swojemu bratu, archidiakonowi Ernestowi von Strachwitzowi, który przekazał go później Hiacyntowi von Strachwitzowi, a miejscowość pozostała w rękach Strachwitzów do 1945 r. i niesławnej pamięci imiennika Hiacynta, zbrodniarza, nazisty, urodzonego w Kamieniu generała porucznika Wehrmachtu i SS-Standartenführera Hyazintha Grafa Strachwitza, zmarłego w 1968 r. i pochowanego z wojskowymi honorami w zdenazyfikowanych Niemczech.
Herb małżeński wieńczy rangowa korona baronowska (Freiherrów) starego stylu. Oboje małżonkowie pochodzili z rodzin mających taki tytuł. I Larischowie, i Strachwitzowie otrzymali później tytuł hrabiowski (grafów).
Podsumowując, fundatorką pomnika jest wdowa po Karolu Ludwigowi Hiacyntie von Larischu (zm. 1779) Zofia z domu von Strachwitz (zm. 1799).
-
Kościół św. Jacka w Kamieniu Śląskim
-
Figura św. Jana Nepomucena, Kamień Śląski
-
Kartusz herbowy i chronostych
