Epitafium Hansa Scholze

Z Silesiacum
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Epitafium Hansa Scholze znajduje się na prawo od południowego wejścia do wieży bazyliki św. Elżbiety. Hans Scholz (Scholtz, Schultz) zmarł 11 lutego 1505 r. Jego epitafium (wys.: 156 cm, szer.: 142 cm) z piaskowca składa się z płaskorzeźby przedstawiającej Zwiastowanie; archanioł Gabriel i Maria, a pod nimi herb Scholz oraz z poziomego pola inskrypcyjnego flankowanego herbami Scholz i Gremmel. Historycy sztuki doszukują się w tym epitafium początków renesansu we Wrocławiu. Inskrypcja:

Anno Dom(ini) 1505 Jar am Ersten Dienstag
in der Fasten ist vorschieden der Erbar Hans Schultz
der ein Bürger gewest ist Dem Gott genade sey

Tłumaczenie: W roku 1505, w pierwszy wtorek Wielkiego Postu[1], odszedł czcigodny obywatel miasta Hanz Scholtz, niech Bóg mu będzie łaskaw.

Herb rodziny Scholz jest tu oczywisty. Herb z prawej strony inskrypcji uważany był nieraz za nierozpoznany, co jest dziwne ze względu na to, że jest bardzo wyraźny i należy do wrocławskiej patrycjuszowskiej rodziny Gremmel. Herb ten pojawia się nieraz we Wrocławiu i jest też wśród herbów 17 członków wrocławskiej rady i ławy na sklepieniu w Izbie Seniora Rady w Ratuszu. Tu umieszczony jest z prawej strony, czyli to herb żony Hansa, którą była Elżbieta z domu Gremmel. Nazwisko Scholz jest popularne (pochodzi od słowa sołtys) i występuje w wielu odmianach pisowni. We Wrocławiu było kilka rodzin z tym nazwiskiem piszących się najróżniej (patrz Scholz, Schulz, Schultz i inne w Herby mieszczan wrocławskich). Również nazwisko rodziny Hansa zmarłego w 1505 r. i jego samego pojawiało się w różnych wariantach: Scholz von Rosenthal, Scholz, Schultis, Schultz, Scholcz. Chodzi tu o rodzinę, której najstarszym znanym przedstawicielem był Vecentz (Vecencz) Scholcz pojawiający się w 1439 r. jako wrocławski ławnik.

Przypisy

  1. Data sprzed reformy gregoriańskiej często budzi wątpliwości, gdyż obliczanie dnia Wielkiej Nocy dla tego okresu jest dziś sztuką wielce tajemną. Tak jest też w tym wypadku. Kaczmarek R. i Witkowski J. w Gotyckie epitafia obrazowe na Śląsku (Kaczmarek Romuald, Witkowski Jacek. Gotyckie epitafia obrazowe na Śląsku. Zarys katalogu. W: Sztuki plastyczne na średniowiecznym Śląsku III. Poznań-Wrocław: 1990, poz. III 15) podają, że pierwszy wtorek Wielkiego Postu wypadł w 1505 r. 15 marca, a Gołaszewski J., Górski A. w Życie, śmierć i zbawienie. Inskrypcje kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu w świetle rękopisu z 1649 roku. twierdzą, że to 11 lutego (Gołaszewski J., Górski A. Życie, śmierć i zbawienie. Inskrypcje kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu w świetle rękopisu z 1649 roku. Wrocław, 2016., s. 63).