Kamienne krzyże: Różnice pomiędzy wersjami

Z Silesiacum
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 62: Linia 62:
Plik:Glinka.jpg|Glinka, pow. górowski, gm. Góra
Plik:Glinka.jpg|Glinka, pow. górowski, gm. Góra
Plik:Niechlów.jpg|<div style='text-align:justify;>Niechlów, pow. górowski, gm. Góra; kamienny krzyż w polu; z jednej strony krucyfiks i klęcząca? postać, z drugiej nieczytelna inskrypcja w kilkunastu wierszach</div>
Plik:Niechlów.jpg|<div style='text-align:justify;>Niechlów, pow. górowski, gm. Góra; kamienny krzyż w polu; z jednej strony krucyfiks i klęcząca? postać, z drugiej nieczytelna inskrypcja w kilkunastu wierszach</div>
Plik:Nowe Rochowice.jpg|Nowe Rochowice, gm. Bolków; trzon kamiennego krzyża odkryty w 2014 r.
Plik:Męcinka k. kamienny.jpg|Męcinka, pow. jaworski; krzyż kamienny z rytem miecza
Plik:Męcinka k. kamienny.jpg|Męcinka, pow. jaworski; krzyż kamienny z rytem miecza
Plik:Piotrowice.jpg|<div style='text-align:justify;>Piotrowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem miecza</div>
Plik:Piotrowice.jpg|<div style='text-align:justify;>Piotrowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem miecza</div>
Linia 68: Linia 69:
Plik:Przybyłowice 2.jpg|Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż w środku z prawie niewidocznym rytem miecza
Plik:Przybyłowice 2.jpg|Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż w środku z prawie niewidocznym rytem miecza
Plik:Przybyłowice 3.jpg|Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż z prawej, a właściwie tylko trzon krzyża
Plik:Przybyłowice 3.jpg|Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż z prawej, a właściwie tylko trzon krzyża
Plik:Sichów.jpg|Sichów, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem włóczni (glewii?) w murze cmentarza kościelnego
Plik:Słup kapliczka i kamienne krzyże.jpg|alt=Kapliczka pojednania i krzyże pokutne w Słupie|Słup, pow. jaworski, gm. Męcinka  
Plik:Słup kapliczka i kamienne krzyże.jpg|alt=Kapliczka pojednania i krzyże pokutne w Słupie|Słup, pow. jaworski, gm. Męcinka  
Plik:Godziszowa 1.jpg|Godziszowa, pow. jaworski, gm. Mściwojów; piaskowcowy krzyż z rytem krzyża i znaku X
Plik:Godziszowa 1.jpg|Godziszowa, pow. jaworski, gm. Mściwojów; piaskowcowy krzyż z rytem krzyża i znaku X
Linia 113: Linia 115:
Plik:Miłków k. kamienny 3.jpg|<div style='text-align:justify;>Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż z prawej z rytem miecza, a na ramionach rytami stóp (butów)</div>
Plik:Miłków k. kamienny 3.jpg|<div style='text-align:justify;>Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż z prawej z rytem miecza, a na ramionach rytami stóp (butów)</div>
Plik:Staniszów.jpg|<div style='text-align:justify;>Staniszów, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; kamienny krzyż na wysokiej skarpie; słabo widoczny ryt partyzany, na prawym ramieniu ryt nożyc</div>
Plik:Staniszów.jpg|<div style='text-align:justify;>Staniszów, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; kamienny krzyż na wysokiej skarpie; słabo widoczny ryt partyzany, na prawym ramieniu ryt nożyc</div>
Plik:Stara Kamienica.jpg|Stara Kamienica, pow. karkonoski; krzyż w wieży kościoła; ryt miecza
Plik:Stara Kamienica.jpg|Stara Kamienica, pow. karkonoski; krzyż w wieży kościoła; ryt miecza i ryt korda
Plik:Wojcieszyce 1.jpg|Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica; kamienny krzyż z pełną aureolą
Plik:Wojcieszyce 1.jpg|Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica; kamienny krzyż z pełną aureolą
Plik:Wojcieszyce 2.jpg|Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica;  krzyż kamienny z rytem miecza
Plik:Wojcieszyce 2.jpg|Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica;  krzyż kamienny z rytem miecza
Linia 284: Linia 286:
Plik:Przemków krzyż kamienny.jpg|<div style='text-align:justify;>[[Kapliczka wojenna w Przemkowie|Przemków, pow. polkowicki]]; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem miecza na cmentarzu kościelnym</div>  
Plik:Przemków krzyż kamienny.jpg|<div style='text-align:justify;>[[Kapliczka wojenna w Przemkowie|Przemków, pow. polkowicki]]; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem miecza na cmentarzu kościelnym</div>  
Plik:Łagoszów Wielki.jpg|Łagoszów Wielki, pow. polkowicki, gm. Radwanice; kamienny krzyż, ryt miecza
Plik:Łagoszów Wielki.jpg|Łagoszów Wielki, pow. polkowicki, gm. Radwanice; kamienny krzyż, ryt miecza
Plik:Biała 4.jpg|Biała, pow. prudnicki
Plik:Biała 1.jpg|<div style='text-align:justify;>Biała Szonowice, pow. prudnicki. Zapisana  w 1937 r. tradycja wiąże krzyż z zarazą, która miała panować w okolicy w 1633 r. Krzyż stał na cmentarzu morowym utworzonym ad hoc na południe od zabudowań wsi Szonowice (podczas budowy w tym miejscu szkoły podobno wykopano  wiele szczątków ludzkich). Teraz krzyż stoi przy głównej ulicy koło drewnianego krzyża przydrożnego.</div>  
Plik:Biała 1.jpg|<div style='text-align:justify;>Biała Szonowice, pow. prudnicki. Zapisana  w 1937 r. tradycja wiąże krzyż z zarazą, która miała panować w okolicy w 1633 r. Krzyż stał na cmentarzu morowym utworzonym ad hoc na południe od zabudowań wsi Szonowice (podczas budowy w tym miejscu szkoły podobno wykopano  wiele szczątków ludzkich). Teraz krzyż stoi przy głównej ulicy koło drewnianego krzyża przydrożnego.</div>  
Plik:Brzeźnica 3.jpg|<div style='text-align:justify;>Brzeźnica, pow. prudnicki, gm. Biała. Kamienny krzyż ze słabo  widoczną inskrypcją: A. KLVS. FRUNSKA i daty: 1610. Być może oznacza A. Klaus z Frącków. Frącki to kolonia  w pobliżu której krzyż stał niegdyś (do 1889 r.). Na ścianie koło krzyża typowa przy kamiennych krzyżach tabliczka wprowadzająca w błąd. Bardzo mało prawdopodobne, że to krzyż pokutny.</div>  
Plik:Brzeźnica 3.jpg|<div style='text-align:justify;>Brzeźnica, pow. prudnicki, gm. Biała. Kamienny krzyż ze słabo  widoczną inskrypcją: A. KLVS. FRUNSKA i daty: 1610. Być może oznacza A. Klaus z Frącków. Frącki to kolonia  w pobliżu której krzyż stał niegdyś (do 1889 r.). Na ścianie koło krzyża typowa przy kamiennych krzyżach tabliczka wprowadzająca w błąd. Bardzo mało prawdopodobne, że to krzyż pokutny.</div>  
Linia 294: Linia 297:
Plik:Grzegorzowice.jpg|<div style='text-align:justify;>Grzegorzowice, pow. raciborski; kamienny krzyż w miejscu, w którym według opowieści mieszkańców zanotowanych na pocz. XX w. doszło niegdyś do zabójstwa.</div>
Plik:Grzegorzowice.jpg|<div style='text-align:justify;>Grzegorzowice, pow. raciborski; kamienny krzyż w miejscu, w którym według opowieści mieszkańców zanotowanych na pocz. XX w. doszło niegdyś do zabójstwa.</div>
Plik:Rudyszwałd.jpg|Rudyszwałd, pow. raciborski, gm. Krzyżanowice; kamienny krzyż z pionową bruzdą (z tyłu dwie pionowe bruzdy)
Plik:Rudyszwałd.jpg|Rudyszwałd, pow. raciborski, gm. Krzyżanowice; kamienny krzyż z pionową bruzdą (z tyłu dwie pionowe bruzdy)
Plik:Lyski.jpg|Lyski, pow. raciborski
Plik:Lyski.jpg|<div style='text-align:justify;>Lyski, pow. raciborski; krzyż odnaleziony ok. 1835 r., podczas rozbiórki starego domu stojącego w pobliżu;  odłamana górna część.</div>
Plik:Lekartów.jpg|<div style='text-align:justify;>Lekartów, pow. raciborski, gm. Pietrowice Wielkie. Kamienny krzyż nazwany "Cyrlikiem" co wiąże go legendarnie z misją Cyryla i Metodego (patrz też Bytom Łagiewniki). Inne legendy mówią o pochówku żołnierzy z czasów wojen szwedzkich, o grobie nieznanej osoby, o pojedynku w tym miejscu dwóch synów właściciela Lekartowa.</div>  
Plik:Lekartów.jpg|<div style='text-align:justify;>Lekartów, pow. raciborski, gm. Pietrowice Wielkie. Kamienny krzyż nazwany "Cyrlikiem" co wiąże go legendarnie z misją Cyryla i Metodego (patrz też Bytom Łagiewniki). Inne legendy mówią o pochówku żołnierzy z czasów wojen szwedzkich, o grobie nieznanej osoby, o pojedynku w tym miejscu dwóch synów właściciela Lekartowa.</div>  
Plik:Racibórz k. kamienny.jpg|Racibórz
Plik:Racibórz k. kamienny.jpg|Racibórz
Linia 358: Linia 361:
Plik:Jaworzyna Śląska krzyż kamienny.jpg|alt=kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania w Jaworzynie Śląskiej|Jaworzyna Śląska, pow. świdnicki; krzyż kamienny z rytem miecza, ma też wgłębienia w głowie i ramionach
Plik:Jaworzyna Śląska krzyż kamienny.jpg|alt=kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania w Jaworzynie Śląskiej|Jaworzyna Śląska, pow. świdnicki; krzyż kamienny z rytem miecza, ma też wgłębienia w głowie i ramionach
Plik:Milikowice.jpg|Milikowice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska
Plik:Milikowice.jpg|Milikowice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska
Plik:Pasieczna krzyż kamienny.jpg|Pasieczna, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska
Plik:Pasieczna krzyż kamienny.jpg|[[Krzyż pokutny (pojednania) w Stanowicach koło Strzegomia|Pasieczna, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska]]
Pastuchów 1.jpg|<div style='text-align:justify;>Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; kamienny krzyż z rytem korda, nieraz, zwłaszcza dawniej, odczytywanego jako miecz</div>
Pastuchów 1.jpg|<div style='text-align:justify;>Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; kamienny krzyż z rytem korda, nieraz, zwłaszcza dawniej, odczytywanego jako miecz</div>
Pastuchów 2 i 3.jpg|<div style='text-align:justify;>Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego; na krzyżu z lewej słabo widoczny ryt miecza</div>
Pastuchów 2 i 3.jpg|<div style='text-align:justify;>Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego; na krzyżu z lewej słabo widoczny ryt miecza</div>
Linia 450: Linia 453:
Plik:Glinno 2.jpg|Glinno, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z rytem miecza
Plik:Glinno 2.jpg|Glinno, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z rytem miecza
Plik:Niedźwiedzica k. kamienny.jpg|Niedźwiedzica. pow. wałbrzyski, gm. Walim
Plik:Niedźwiedzica k. kamienny.jpg|Niedźwiedzica. pow. wałbrzyski, gm. Walim
Plik:Zagórze Śląskie.jpg|<div style='text-align:justify;>Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienne krzyże przniesione ze Stanowic pow. świdnicki i Żerkowa gm. Wołów</div>
Plik:Zagórze Śląskie.jpg|<div style='text-align:justify;>Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienne krzyże przniesione ze [[Krzyż pokutny (pojednania) w Stanowicach koło Strzegomia|Stanowic pow. świdnicki]] i Żerkowa gm. Wołów</div>
Plik:Zagórze Śląskie krzyż kamienny.jpg|alt=krzyż pokutny w Zagórzu|<div style='text-align:justify;>[[Krzyż pokutny (pojednania) w Stanowicach koło Strzegomia|Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim]]; kamienny krzyż ze Stanowic w pow. świdnickim</div>
Plik:Zagórze Śląskie krzyż kamienny.jpg|alt=krzyż pokutny w Zagórzu|<div style='text-align:justify;>[[Krzyż pokutny (pojednania) w Stanowicach koło Strzegomia|Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim]]; kamienny krzyż ze Stanowic w pow. świdnickim</div>
Plik:Zagórze Śląskie krzyż kamienny 2.jpg|alt=krzyż pokutny w Zagórzu|<div style='text-align:justify;>Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z Żerkowa w pow. wołowskim</div>
Plik:Zagórze Śląskie krzyż kamienny 2.jpg|alt=krzyż pokutny w Zagórzu|<div style='text-align:justify;>Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z Żerkowa w pow. wołowskim</div>
Linia 635: Linia 638:
Plik:Pogwizdów pomnik.jpg|<div style='text-align:justify;>Pogwizdów, pow. jaworski; pomnik 800-lecia wsi. Kamienny krzyż nawiązuje do jej cysterskiej przeszłości i do zwyczaju stawiania krzyży pokutnych w wyniku umów ugodowych</div>
Plik:Pogwizdów pomnik.jpg|<div style='text-align:justify;>Pogwizdów, pow. jaworski; pomnik 800-lecia wsi. Kamienny krzyż nawiązuje do jej cysterskiej przeszłości i do zwyczaju stawiania krzyży pokutnych w wyniku umów ugodowych</div>
Plik:Bukowiec.jpg|Bukowiec, pow. karkonoski; kamień z rytem krzyża
Plik:Bukowiec.jpg|Bukowiec, pow. karkonoski; kamień z rytem krzyża
Plik:Janowice Wielkie.jpg|<div style='text-align:justify;>Janowice Wielkie, pow. karkonoski. Kamienny krzyż w szczycie Kościoła. Na fali "pokutności" określany nieraz bezpodstawnie jako krzyż pokutny (krzyż pojednania).</div>
Plik:Spalona.jpg|Spalona, pow. legnicki; krzyż kamienny w szczycie kościoła  
Plik:Spalona.jpg|Spalona, pow. legnicki; krzyż kamienny w szczycie kościoła  
Plik:Studnica krzyż z 1855.jpg|[[Kamienna kapliczka słupowa w Studnicy w powiecie legnickim|Studnica, pow. legnicki; krzyż pamiątkowy z 1855 r.]]  
Plik:Studnica krzyż z 1855.jpg|[[Kamienna kapliczka słupowa w Studnicy w powiecie legnickim|Studnica, pow. legnicki; krzyż pamiątkowy z 1855 r.]]  
Linia 673: Linia 677:
Plik:Raspenava k. kamienny 1.jpg|<div style='text-align:justify;>Raspenava, kraj liberecki, Czechy; ryt miecza i dwa krzyżyki; legenda: tutaj podczas pojedynku dwóch oficerów obaj przeciwnicy zginęli.</div>
Plik:Raspenava k. kamienny 1.jpg|<div style='text-align:justify;>Raspenava, kraj liberecki, Czechy; ryt miecza i dwa krzyżyki; legenda: tutaj podczas pojedynku dwóch oficerów obaj przeciwnicy zginęli.</div>
Plik:Raspenava k. kamienny 2.jpg|<div style='text-align:justify;>Raspenava, kraj liberecki, Czechy; legenda: ojciec przypadkowo zastrzelił swoje dziecko, biorąc je w ciemności za gęś sąsiada.</div>
Plik:Raspenava k. kamienny 2.jpg|<div style='text-align:justify;>Raspenava, kraj liberecki, Czechy; legenda: ojciec przypadkowo zastrzelił swoje dziecko, biorąc je w ciemności za gęś sąsiada.</div>
Plik:Zandov.jpg|Žandov, kraj liberecki. Ludowy przekaz wiąże ten krzyż z  wydarzeniami wojny trzydziestoletniej. Być może to o wiele starszy krzyż wyznaczający granicę okręgu sądowego jakiegoś władztwa  terytorialnego (klasztornego) lub miejsce sądu. Tak należałoby interpretować ryt czyli krzyż konsekracyjny otoczony przez cztery krzyże.
Plik:Drazenov.jpg|<div style='text-align:justify;>Draženov, kraj pilzneński. Z krzyżem wiążą się dwie legendy. Pierwsza, dotycząca jego fundacji, mówi, że w nieokreślonych, dawnych czasach pasterz przepędzał swoje stado przez łąkę należącą do właściciela Rejkovic (przysiółka Drażenowa, w pobliżu stawu). Gdy właściciel to zobaczył, tak się rozgniewał, że zastrzelił pasterza. Na pamiątkę tego morderstwa postawiono tam kamienny krzyż. Druga legenda dotyczy już samego krzyża. Głosi ona, że pewien żołnierz uszkodził bezmyślnie lewe ramię krzyża, za co spotkała go okrutna kara – został wleczony na śmierć przez rozpędzonego konia. Historia ta wskazuje, że krzyż wzniesiony na pamiątkę morderstwa cieszył się wśród miejscowej ludności wielkim szacunkiem, a każdemu, kto odważyłby się go celowo zbezcześcić, groziła surowa kara.</div>
Plik:Drazenov.jpg|<div style='text-align:justify;>Draženov, kraj pilzneński. Z krzyżem wiążą się dwie legendy. Pierwsza, dotycząca jego fundacji, mówi, że w nieokreślonych, dawnych czasach pasterz przepędzał swoje stado przez łąkę należącą do właściciela Rejkovic (przysiółka Drażenowa, w pobliżu stawu). Gdy właściciel to zobaczył, tak się rozgniewał, że zastrzelił pasterza. Na pamiątkę tego morderstwa postawiono tam kamienny krzyż. Druga legenda dotyczy już samego krzyża. Głosi ona, że pewien żołnierz uszkodził bezmyślnie lewe ramię krzyża, za co spotkała go okrutna kara – został wleczony na śmierć przez rozpędzonego konia. Historia ta wskazuje, że krzyż wzniesiony na pamiątkę morderstwa cieszył się wśród miejscowej ludności wielkim szacunkiem, a każdemu, kto odważyłby się go celowo zbezcześcić, groziła surowa kara.</div>
Plik:Poběžovice k. kamienny.jpg|<div style='text-align:justify;>Poběžovice, kraj pilzneński. Kamienny krzyż z płaskorzeźbą Ukrzyżowanego i prawdopodobnie Matki Boskiej.</div>  
Plik:Poběžovice k. kamienny.jpg|<div style='text-align:justify;>Poběžovice, kraj pilzneński. Kamienny krzyż z płaskorzeźbą Ukrzyżowanego i prawdopodobnie Matki Boskiej.</div>  

Aktualna wersja na dzień 20:27, 25 gru 2025

Na terenie Polski jest ok. 600 kamiennych krzyży wykonanych z jednego bloku kamienia (krzyże monolitowe). Większość z nich odnajdujemy na Śląsku (łącznie z Łużycami). Związane jest to z dostępnością surowca, i co za tym szło, relatywnie powszechną umiejętnością jego obróbki. Takie krzyże sięgają tam prawdopodobnie XIV wieku, ale ze względu na prostotę ich wykonania w większości przypadków nie da się określić czasu powstania. Można je uznać za twórczość ludową, a ta nie charakteryzuje się stylem pozwalającym odróżnić epoki. Bardzo prawdopodobne, że zdarzały się na Śląsku nawet w wieku XIX (Starowice). O "ludowej ponadczasowości" świadczą osiemnasto- i dziwiętnastowieczne krzyże z kamieniarskiego ośrodka w Bruśnie, nieróżniące się wyglądem od najstarszych krzyży śląskich. Można je odnaleźć w dużej liczbie na starych, często opuszczonych, cmentarzach unickich i prawosławnych oraz cerkwiskach w północo-wschodniej części woj. podkarpackiego i południowo-wschodniej lubelskiego. Pojedyncze monolitowe krzyże spotyka się na Podlasiu (kilka w okolicy Białej Podlaskiej i jeden w pow. sokólskim). Co do tych krążą różne legendy o przedwieczności, nawet pogańskiej, ale często są to krzyże nowożytne z zapomnianych cmentarzy czy mogił. Kamienne krzyże dotknęła "mania pokutności". Można doszukiwać się jakiegoś odsetka krzyży pokutnych wśród kamiennych krzyży na terenach poniemieckich, ale bez sensu jest nazywanie tak wszystkich śląskich kamiennych krzyży. Całkowitą aberracją było, a "pokutuje" nawet do dziś, nazywanie pokutnymi krzyży we wschodniej Polsce[1].

Kamienne krzyże w województwach śląskich

Galeria pokazuje krzyże ułożone powiatami, a w ich obrębie gminami

  • Bytom Łagiewniki; kamienny krzyż, będący w ludowej tradycji związany z misją Cyryla i Metodego

    Bytom Łagiewniki; kamienny krzyż, będący w ludowej tradycji związany z misją Cyryla i Metodego

  • Strzyżowice, pow. będziński, gm. Psary

    Strzyżowice, pow. będziński, gm. Psary

  • Bolesławiec; kamienny krzyż z rytem miecza w lapidarium

    Bolesławiec; kamienny krzyż z rytem miecza w lapidarium

  • Ocice, pow. bolesławiecki, gm. Bolesławiec; kamienny krzyż z rytem kuszy (ryt słabo widoczny, zarośnięty częściowo mchem)
    Ocice, pow. bolesławiecki, gm. Bolesławiec; kamienny krzyż z rytem kuszy (ryt słabo widoczny, zarośnięty częściowo mchem)
  • Ocice, pow. bolesławiecki, gm. Bolesławiec

    Ocice, pow. bolesławiecki, gm. Bolesławiec

  • Stare Jaroszowice, pow. bolesławiecki, gm. Bolesławiec; kamienny krzyż z rytem miecza

    Stare Jaroszowice, pow. bolesławiecki, gm. Bolesławiec; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Czerna, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec. Według legendy zanotowanej w latach 30. XX w. krzyż został postawiony na pamiątkę wprowadzenia chrześcijaństwa, kiedy to odprawiono w tym miejscu ostatni obrzęd ku czci Czarnoboga, polegający na wzajemnym przepijaniu do siebie alkoholu z jednej czary. Dwa słabo widoczne ryty: włócznia? z lewej, strzała? z prawej.
    Czerna, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec. Według legendy zanotowanej w latach 30. XX w. krzyż został postawiony na pamiątkę wprowadzenia chrześcijaństwa, kiedy to odprawiono w tym miejscu ostatni obrzęd ku czci Czarnoboga, polegający na wzajemnym przepijaniu do siebie alkoholu z jednej czary. Dwa słabo widoczne ryty: włócznia? z lewej, strzała? z prawej.
  • Gościszów, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec

    Gościszów, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec

  • Gościszów, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec; kamienny krzyż z rytem korda
    Gościszów, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec; kamienny krzyż z rytem korda
  • Milików, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec; dwa kamienne krzyże z rytem miecza

    Milików, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec; dwa kamienne krzyże z rytem miecza

  • Wykroty, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec

    Wykroty, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec

  • Zabłocie, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec

    Zabłocie, pow. bolesławiecki, gm. Nowogrodziec

  • Ławszowa, pow. bolesławiecki, gm. Osiecznica; krzyż kamienny w murze byłego cmentarza

    Ławszowa, pow. bolesławiecki, gm. Osiecznica; krzyż kamienny w murze byłego cmentarza

  • Raciborowice Górne, pow. bolesławiecki, gm. Warta Bolesławiecka

    Raciborowice Górne, pow. bolesławiecki, gm. Warta Bolesławiecka

  • Warta Bolesławiecka, pow. bolesławiecki

    Warta Bolesławiecka, pow. bolesławiecki

  • Wartowice, pow. bolesławiecki, gm. Warta Bolesławiecka

    Wartowice, pow. bolesławiecki, gm. Warta Bolesławiecka

  • Małujowice, pow. brzeski, gm. Brzeg; krzyż przy murze cmentarza kościelnego przy zamurowanej bramce; legenda: Wiejska dziewczyna zdradziła ukochanego i wybrała innego. Na jej ślubie zdradzony kochanek, w szale zazdrości, zabił ją widłami. Po tej krwawej zbrodni zamurowano bramkę, przy której to się stało, i boczne drzwi kościoła. W wapieniu pozostały wyryte widły.
    Małujowice, pow. brzeski, gm. Brzeg; krzyż przy murze cmentarza kościelnego przy zamurowanej bramce; legenda: Wiejska dziewczyna zdradziła ukochanego i wybrała innego. Na jej ślubie zdradzony kochanek, w szale zazdrości, zabił ją widłami. Po tej krwawej zbrodni zamurowano bramkę, przy której to się stało, i boczne drzwi kościoła. W wapieniu pozostały wyryte widły.
  • Gałążczyce, pow. brzeski gm. Grodków. Legenda zanotowana w latach 30. XX w.: 200 lat temu podobno w tym miejscu pan młody zamordował swoją narzeczoną (opowiedział nauczyciel Zimmermann)
    Gałążczyce, pow. brzeski gm. Grodków. Legenda zanotowana w latach 30. XX w.: 200 lat temu podobno w tym miejscu pan młody zamordował swoją narzeczoną (opowiedział nauczyciel Zimmermann)
  • Kolnica, pow. brzeski, gm. Grodków; kamienny krzyż na cmentarzu kościelnym

    Kolnica, pow. brzeski, gm. Grodków; kamienny krzyż na cmentarzu kościelnym

  • Mikołajowa, pow. brzeski, gm. Grodków. Legendy: 1. Krzyż miał zostać postawiony w XII wieku przez dziedzica z rodu von Seydlitz jako zadośćuczynienie za to, że zamordował własnego syna. 2. W tym miejscu trzej muzycy, którzy grali na zabawie odpustowej w Mikołajowej, mieli się nawzajem zamordować lub zostali tam zamordowani.
    Mikołajowa, pow. brzeski, gm. Grodków. Legendy: 1. Krzyż miał zostać postawiony w XII wieku przez dziedzica z rodu von Seydlitz jako zadośćuczynienie za to, że zamordował własnego syna. 2. W tym miejscu trzej muzycy, którzy grali na zabawie odpustowej w Mikołajowej, mieli się nawzajem zamordować lub zostali tam zamordowani.
  • Wierzbnik, pow. brzeski, gm. Grodków. Regionalista Paul Kutzer zastanawiał się na pocz. XX w. czy ten krzyż ma związek z umową kompozycyjną z 20 lipca 1449. Umowa wzmiankuje o Leichczeichen czyli nagrobku, upamiętnieniu (nie ma wskazanego materiału). Nie ma więc uwiarygadniających przesłanek na taką hipotezę.
    Wierzbnik, pow. brzeski, gm. Grodków. Regionalista Paul Kutzer zastanawiał się na pocz. XX w. czy ten krzyż ma związek z umową kompozycyjną z 20 lipca 1449. Umowa wzmiankuje o Leichczeichen czyli nagrobku, upamiętnieniu (nie ma wskazanego materiału). Nie ma więc uwiarygadniających przesłanek na taką hipotezę.
  • Wojsław, pow. brzeski, gm. Grodków. Krzyż nazywany "kamienny nos" (steinerne Nase). Według legendy upamiętnia przypadkowe zastrzelenie panny młodej przez drużbę. Niemieccy mieszkańcy wsi uważali go też za symbol przynależności wsi do dóbr biskupich; odczytywano słabo widoczny ryt jako biskupi pastorał (możliwe, że był to w rzeczywistości miecz).
    Wojsław, pow. brzeski, gm. Grodków. Krzyż nazywany "kamienny nos" (steinerne Nase). Według legendy upamiętnia przypadkowe zastrzelenie panny młodej przez drużbę. Niemieccy mieszkańcy wsi uważali go też za symbol przynależności wsi do dóbr biskupich; odczytywano słabo widoczny ryt jako biskupi pastorał (możliwe, że był to w rzeczywistości miecz).
  • Krzyż określany jako pokutny w Lewinie Brzeskim
    Lewin Brzeski, pow. brzeski; marmurowy krzyż upamiętniający zabójstwo; częściowo odczytana inskrypcja w tłumaczeniu brzmi: 15 kwietnia 1617 (1677?) roku został w tym miejscu zakłuty bez powodu George Friedrich Brandtner, młodzieniec mający lat 20 i pół, przez mordercę Georga ... rodem z Saksonii.
  • Zawadno, pow. brzeski, gm. Lewin Brzeski; kamienny krzyż w lesie

    Zawadno, pow. brzeski, gm. Lewin Brzeski; kamienny krzyż w lesie

  • Cieszyn Kalembice; kamienny krzyż z krzyżykami wyrytymi na ramionach; być może krzyż graniczny. Pierwotnie stał nad rzeczką Podlipianką rozgraniczającą wsie Kalembice i Pastwiska.
    Cieszyn Kalembice; kamienny krzyż z krzyżykami wyrytymi na ramionach; być może krzyż graniczny. Pierwotnie stał nad rzeczką Podlipianką rozgraniczającą wsie Kalembice i Pastwiska.
  • Brenna, pow. cieszyński; krzyż kamienny z 1699 r.

    Brenna, pow. cieszyński; krzyż kamienny z 1699 r.

  • Pruchna, pow. cieszyński, gm. Strumień; krzyż pamiątkowy dotyczący zabójstwa w 1645 r.

    Pruchna, pow. cieszyński, gm. Strumień; krzyż pamiątkowy dotyczący zabójstwa w 1645 r.

  • Bielawa, pow. dzierżoniowski; kamienny krzyż z pełną aureolą; u dołu trzonu obiektu ryt krzyżyka

    Bielawa, pow. dzierżoniowski; kamienny krzyż z pełną aureolą; u dołu trzonu obiektu ryt krzyżyka

  • Bielawa, pow. dzierżoniowski

    Bielawa, pow. dzierżoniowski

  • Kiełczyn, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

    Kiełczyn, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

  • Kołaczów, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

    Kołaczów, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

  • Książnica, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

    Książnica, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

  • Mościsko, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

    Mościsko, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

  • Mościsko, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów; kamienny krzyż; kiedyś był na nim widoczny ryt serca i niezidentyfikowanego przedmiotu.
    Mościsko, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów; kamienny krzyż; kiedyś był na nim widoczny ryt serca i niezidentyfikowanego przedmiotu.
  • Piława Dolna, pow. dzierżoniowski, gmina Dzierżoniów; granitowy krzyż z rytem topora

    Piława Dolna, pow. dzierżoniowski, gmina Dzierżoniów; granitowy krzyż z rytem topora

  • Uciechów, pow. dzierżoniwski, gm. Dzierżoniów

    Uciechów, pow. dzierżoniwski, gm. Dzierżoniów

  • Tuszyn, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

    Tuszyn, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów

  • Gilów, pow. dzierżoniowski, gm. Łagiewniki; krzyż kamienny odnaleziony w 2022 r.

    Gilów, pow. dzierżoniowski, gm. Łagiewniki; krzyż kamienny odnaleziony w 2022 r.

  • Młynica, pow. dzierżoniowski, gm. Łagiewniki; kamienny krzyż z widokiem na Ślężę

    Młynica, pow. dzierżoniowski, gm. Łagiewniki; kamienny krzyż z widokiem na Ślężę

  • krzyż pokutny w Niemczy

    Niemcza, pow. dzierżoniowski

  • Krzyż pokutny w murze

    Wilków Wielki, pow. dzierżoniowski, gm. Niemcza; dwa krzyże kamienne, obydwa z wypukłą rzeźbą krzyża

  • Kamionki Dolne, pow. dzierżoniowski, gm. Pieszyce; kamienny krzyż z rytem korda (ew. noża)

    Kamionki Dolne, pow. dzierżoniowski, gm. Pieszyce; kamienny krzyż z rytem korda (ew. noża)

  • Piskorzów, pow. dzierżoniowski, gm. Pieszyce

    Piskorzów, pow. dzierżoniowski, gm. Pieszyce

  • Piława Górna, pow. dzierżoniowski

    Piława Górna, pow. dzierżoniowski

  • Łany, pow. gliwicki, gm. Rudziniec

    Łany, pow. gliwicki, gm. Rudziniec

  • Sośnicowice, pow. gliwicki

    Sośnicowice, pow. gliwicki

  • Głogów Krzepów; kamienny krzyż, o którym przypuszczano, że może jest związany z zapisem w głogowskich kronikach, brzmiącym w tłumaczeniu: "W roku 1547 Balten von Dohm z Kracke zabił nożem chłopa w Schepe." Nie ma jednak na to dowodów, a hipoteza opiera się na ogólnym założeniu, że zabójstwa i w ogóle nagłe śmierci upamiętniane są nieraz krzyżami. Ponadto podobne zabójstwa odnotowano tutaj również w latach 1609 i 1640.
    Głogów Krzepów; kamienny krzyż, o którym przypuszczano, że może jest związany z zapisem w głogowskich kronikach, brzmiącym w tłumaczeniu: "W roku 1547 Balten von Dohm z Kracke zabił nożem chłopa w Schepe." Nie ma jednak na to dowodów, a hipoteza opiera się na ogólnym założeniu, że zabójstwa i w ogóle nagłe śmierci upamiętniane są nieraz krzyżami. Ponadto podobne zabójstwa odnotowano tutaj również w latach 1609 i 1640.
  • Przedmoście, pow. głogowskim, gm. Głogów; dwa kamienne krzyże, o których dawni mieszkańcy mówili, że w czasie wojny trzydziestoletniej miało tam zostać zabitych dwóch oficerów. Inna legenda mówi, że w tym miejscu zostało zamordowanych dwóch czeladników
    Przedmoście, pow. głogowskim, gm. Głogów; dwa kamienne krzyże, o których dawni mieszkańcy mówili, że w czasie wojny trzydziestoletniej miało tam zostać zabitych dwóch oficerów. Inna legenda mówi, że w tym miejscu zostało zamordowanych dwóch czeladników
  • Przedmoście, pow. głogowskim, gm. Głogów; kamienny krzyż z lewej

    Przedmoście, pow. głogowskim, gm. Głogów; kamienny krzyż z lewej

  • Przedmoście, pow. głogowskim, gm. Głogów: kamienny krzyż z lewej

    Przedmoście, pow. głogowskim, gm. Głogów: kamienny krzyż z lewej

  • krzyż pokutny w Jaczowie

    Jaczów, pow. głogowski, gm. Jerzmanowa

  • Kotla, pow. głogowski; krzyż kamienny z rytem topora

    Kotla, pow. głogowski; krzyż kamienny z rytem topora

  • Wietszyce, pow. głogowski, gm. Pęcław; dwa kamienne krzyże z uszkodzonymi ramionami

    Wietszyce, pow. głogowski, gm. Pęcław; dwa kamienne krzyże z uszkodzonymi ramionami

  • Baborów, pow. głubczycki; kamienny krzyż na cmentarzu kościelnym

    Baborów, pow. głubczycki; kamienny krzyż na cmentarzu kościelnym

  • Dzielów, powiat głubczycki, gm. Baborów; krzyż kamienny, obok niego dezinformująca tabliczka podająca bez żadnych dowodów na to, że to krzyż pokutny i że pochodzi z XIV-XVI w.
    Dzielów, powiat głubczycki, gm. Baborów; krzyż kamienny, obok niego dezinformująca tabliczka podająca bez żadnych dowodów na to, że to krzyż pokutny i że pochodzi z XIV-XVI w.
  • Nasiedle, pow. głubczycki, gm. Kietrz

    Nasiedle, pow. głubczycki, gm. Kietrz

  • Glinka, pow. górowski, gm. Góra

    Glinka, pow. górowski, gm. Góra

  • Niechlów, pow. górowski, gm. Góra; kamienny krzyż w polu; z jednej strony krucyfiks i klęcząca? postać, z drugiej nieczytelna inskrypcja w kilkunastu wierszach
    Niechlów, pow. górowski, gm. Góra; kamienny krzyż w polu; z jednej strony krucyfiks i klęcząca? postać, z drugiej nieczytelna inskrypcja w kilkunastu wierszach
  • Nowe Rochowice, gm. Bolków; trzon kamiennego krzyża odkryty w 2014 r.

    Nowe Rochowice, gm. Bolków; trzon kamiennego krzyża odkryty w 2014 r.

  • Męcinka, pow. jaworski; krzyż kamienny z rytem miecza

    Męcinka, pow. jaworski; krzyż kamienny z rytem miecza

  • Piotrowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem miecza
    Piotrowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem miecza
  • Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; 3 kamienne krzyże przy szosie pomiędzy wsiami Przybyłowice i Małuszów

    Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; 3 kamienne krzyże przy szosie pomiędzy wsiami Przybyłowice i Małuszów

  • Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż lewej strony

    Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż lewej strony

  • Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż w środku z prawie niewidocznym rytem miecza

    Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż w środku z prawie niewidocznym rytem miecza

  • Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż z prawej, a właściwie tylko trzon krzyża

    Przybyłowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; krzyż z prawej, a właściwie tylko trzon krzyża

  • Sichów, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem włóczni (glewii?) w murze cmentarza kościelnego

    Sichów, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem włóczni (glewii?) w murze cmentarza kościelnego

  • Kapliczka pojednania i krzyże pokutne w Słupie

    Słup, pow. jaworski, gm. Męcinka

  • Godziszowa, pow. jaworski, gm. Mściwojów; piaskowcowy krzyż z rytem krzyża i znaku X

    Godziszowa, pow. jaworski, gm. Mściwojów; piaskowcowy krzyż z rytem krzyża i znaku X

  • Godziszowa, pow. jaworski, gm. Mściwojów; piaskowcowy krzyż wmurowany w bramce wejściowej na cmentarz kościelny
    Godziszowa, pow. jaworski, gm. Mściwojów; piaskowcowy krzyż wmurowany w bramce wejściowej na cmentarz kościelny
  • Kępy, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie; krzyż kamienny z bardzo słabo widocznym rytem kuszy

    Kępy, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie; krzyż kamienny z bardzo słabo widocznym rytem kuszy

  • Mierczyce, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie; krzyż kamienny na cmentarzu kościelnym

    Mierczyce, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie; krzyż kamienny na cmentarzu kościelnym

  • Skała, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie; dwa krzyże wmurowane w ogrodzenie posesji domu nr 25

    Skała, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie; dwa krzyże wmurowane w ogrodzenie posesji domu nr 25

  • Gorzeszów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; krzyż wmurowany w ścianę gospody (byłej)

    Gorzeszów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; krzyż wmurowany w ścianę gospody (byłej)

  • Kochanów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż ze śladem rytu (miecza, korda?)

    Kochanów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż ze śladem rytu (miecza, korda?)

  • Krzeszów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż ze śladem rytu (miecza?)

    Krzeszów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż ze śladem rytu (miecza?)

  • Krzeszów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż; niegdyś widoczny był na nim ryt miecza
    Krzeszów, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż; niegdyś widoczny był na nim ryt miecza
  • Krzeszówek, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż stojący według informacji z 1909 r. koło karczmy
    Krzeszówek, pow. kamiennogórski, gm. Kamienna Góra; kamienny krzyż stojący według informacji z 1909 r. koło karczmy
  • Bukówka, pow. kamiennogórski, gm. Lubawka; u góry linia upamiętniająca poziom wody podczas powodzi w 1897 r.
    Bukówka, pow. kamiennogórski, gm. Lubawka; u góry linia upamiętniająca poziom wody podczas powodzi w 1897 r.
  • krzyż pojednania, Okrzeszyn

    Okrzeszyn, pow. kamiennogórski, gm. Lubawka

  • Jelenia Góra; kamienny krzyż w murze koło kościoła św. Wojciecha

    Jelenia Góra; kamienny krzyż w murze koło kościoła św. Wojciecha

  • Jelenia Góra; dwa kamienne krzyże w murze kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła (aktualnie prawosławny); ryty miecza i kuszy na lewym i niezidentyfikowany na prawym.
    Jelenia Góra; dwa kamienne krzyże w murze kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła (aktualnie prawosławny); ryty miecza i kuszy na lewym i niezidentyfikowany na prawym.
  • Jelenia Góra; kamienny krzyż w ścianie kościoła św. Anny

    Jelenia Góra; kamienny krzyż w ścianie kościoła św. Anny

  • Komarno, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie; kamienny krzyż ze słabo widocznym rytem miecza

    Komarno, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie; kamienny krzyż ze słabo widocznym rytem miecza

  • Komarno, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie; kamienny krzyż z rytem

    Komarno, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie; kamienny krzyż z rytem

  • Miedzianka, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie; kamienny krzyż z napisem MEMENTO

    Miedzianka, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie; kamienny krzyż z napisem MEMENTO

  • Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki

    Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki

  • Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z rytem korda

    Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z rytem korda

  • Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z rytem korda

    Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z rytem korda

  • Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż wmurowany w wieżę kościoła

    Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż wmurowany w wieżę kościoła

  • Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż jako fragment portalu

    Chrośnica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż jako fragment portalu

  • Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż kamienny i kamień z rytem krzyża i szabli

    Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż kamienny i kamień z rytem krzyża i szabli

  • Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż z rytem miecza i pełną aureolą, ma też krzyżyk geodezyjny
    Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż z rytem miecza i pełną aureolą, ma też krzyżyk geodezyjny
  • Czernica (nieraz podawany Janówek), pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; ryt liter MB oraz daty 1699
    Czernica (nieraz podawany Janówek), pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; ryt liter MB oraz daty 1699
  • Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; monolitowy kamienny krzyż

    Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; monolitowy kamienny krzyż

  • Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż (piaskowiec) z rytem bandoletu i datą 1661, ma też krzyżyk geodezyjny
    Czernica, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; kamienny krzyż (piaskowiec) z rytem bandoletu i datą 1661, ma też krzyżyk geodezyjny
  • Dziwiszów, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z piaskowca ze słabo już czytelnym rytem miecza i małego krzyżyka

    Dziwiszów, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z piaskowca ze słabo już czytelnym rytem miecza i małego krzyżyka

  • Dziwiszów, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z piaskowca z rytm korda (może noża) i nieczytelną już datą 1625; legenda o kłótni w tym miejscu dwóch czeladników o kromkę chleba
    Dziwiszów, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; krzyż z piaskowca z rytm korda (może noża) i nieczytelną już datą 1625; legenda o kłótni w tym miejscu dwóch czeladników o kromkę chleba
  • Jeżów Sudecki, pow. karkonoski; krzyż upamiętniający śmierć trzech Kozaków podczas działań wojennych w sierpniu 1813 r.

    Jeżów Sudecki, pow. karkonoski; krzyż upamiętniający śmierć trzech Kozaków podczas działań wojennych w sierpniu 1813 r.

  • Siedlęcin, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; destrukt kamiennego krzyża z rytem topora

    Siedlęcin, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki; destrukt kamiennego krzyża z rytem topora

  • Siedlęcin, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki

    Siedlęcin, pow. karkonoski, gm. Jeżów Sudecki

  • Kowary, pow. karkonoski; krzyż monolitowy z rytem partyzany

    Kowary, pow. karkonoski; krzyż monolitowy z rytem partyzany

  • Kowary, pow. karkonoski; krzyż monolitowy na Przełęczy Kowarskiej

    Kowary, pow. karkonoski; krzyż monolitowy na Przełęczy Kowarskiej

  • Bukowiec, pow. karkonoski, gm. Mysłakowice; krzyż kamienny z rytem włóczni (ew. partyzany)

    Bukowiec, pow. karkonoski, gm. Mysłakowice; krzyż kamienny z rytem włóczni (ew. partyzany)

  • Łomnica (Czarne), pow. karkonoski, gm. Mysłakowice; kamienny krzyż z rytem miecza i datą 1786 (prawdopodobnie wtórną)

    Łomnica (Czarne), pow. karkonoski, gm. Mysłakowice; kamienny krzyż z rytem miecza i datą 1786 (prawdopodobnie wtórną)

  • Mysłakowice, pow. karkonoski; kamienny krzyż na terenie przypałacowym

    Mysłakowice, pow. karkonoski; kamienny krzyż na terenie przypałacowym

  • Marczyce, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; dwa piaskowcowe krzyże we wnęce murku; krzyż po lewej z pełną aureolą i rytem miecza
    Marczyce, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; dwa piaskowcowe krzyże we wnęce murku; krzyż po lewej z pełną aureolą i rytem miecza
  • Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn. Trzy kamienne krzyże w murze cmentarnym kościoła św. Jadwigi. Według opisu proboszcza z przełomu XVIII i XIX w. miejsce symbolicznego grobu (cenotaf) - znane były wtedy dwa z tych krzyży.
    Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn. Trzy kamienne krzyże w murze cmentarnym kościoła św. Jadwigi. Według opisu proboszcza z przełomu XVIII i XIX w. miejsce symbolicznego grobu (cenotaf) - znane były wtedy dwa z tych krzyży.
  • Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż lewej odsłonił się spod tynku w latach 70. XX w.
    Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż lewej odsłonił się spod tynku w latach 70. XX w.
  • Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż w środku z rytem kuszy
    Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż w środku z rytem kuszy
  • Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż z prawej z rytem miecza, a na ramionach rytami stóp (butów)
    Miłków, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; krzyż z prawej z rytem miecza, a na ramionach rytami stóp (butów)
  • Staniszów, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; kamienny krzyż na wysokiej skarpie; słabo widoczny ryt partyzany, na prawym ramieniu ryt nożyc
    Staniszów, pow. karkonoski, gm. Podgórzyn; kamienny krzyż na wysokiej skarpie; słabo widoczny ryt partyzany, na prawym ramieniu ryt nożyc
  • Stara Kamienica, pow. karkonoski; krzyż w wieży kościoła; ryt miecza i ryt korda

    Stara Kamienica, pow. karkonoski; krzyż w wieży kościoła; ryt miecza i ryt korda

  • Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica; kamienny krzyż z pełną aureolą

    Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica; kamienny krzyż z pełną aureolą

  • Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica; krzyż kamienny z rytem miecza

    Wojcieszyce, pow. karkonoski, gm. Stara Kamienica; krzyż kamienny z rytem miecza

  • Dobrosławice, pow. kędzierzyńsko-kozielski, gm. Pawłowiczki

    Dobrosławice, pow. kędzierzyńsko-kozielski, gm. Pawłowiczki

  • Przedborowice, pow. kędzierzyńsko-kozielski, gm. Pawłowiczki

    Przedborowice, pow. kędzierzyńsko-kozielski, gm. Pawłowiczki

  • Gorzanów, pow. kłodzki, gm. Bystrzyca Kłodzka

    Gorzanów, pow. kłodzki, gm. Bystrzyca Kłodzka

  • krzyż pokutny w Porębie

    Poręba, pow. kłodzki, gm. Bystrzyca Kłodzka

  • Krzyż pojednania, Duszniki-Zdrój
    Duszniki-Zdrój (Graniczna), pow. kłodzki; na głowie ryt krzyżyka, prawdopodobnie służył jakiś czas jako słupek graniczny
  • Krzyż pokutny w Kłodzku
    Kłodzko; kamienny krzyż z rytem włóczni na cmentarzu; krzyż jest wiązany z zabójstwem w 1604 r. przez protestancką ludność polskiego pielgrzyma z Rzymu, Adama Markowskiego, oraz ciężkim zranieniem drugiego, Olbrachta Łaskiego.
  • Krzyż pojednania w Kłodzku

    Kłodzko; pochodzący z Szalejowa krzyż kamienny w lapidarium Muzeum

  • Korytów, pow. kłodzki, gm. Kłodzko

    Korytów, pow. kłodzki, gm. Kłodzko

  • Szalejów Dolny, pow. kłodzki, gm. Kłodzko; "szwedzki krzyż", być może związany jest z ofiarami wojny trzydziestoletniej, a konkretniej z 1645 r.
    Szalejów Dolny, pow. kłodzki, gm. Kłodzko; "szwedzki krzyż", być może związany jest z ofiarami wojny trzydziestoletniej, a konkretniej z 1645 r.
  • Stójków, pow. kłodzki, gm. Lądek-Zdrój; krzyż z piaskowca przy leśnej drodze; ryt miecza

    Stójków, pow. kłodzki, gm. Lądek-Zdrój; krzyż z piaskowca przy leśnej drodze; ryt miecza

  • Lewin Kłodzki, pow. kłodzki; według tradycji ustnej dawnych mieszkańców zapisanej w 1909 r. to Pestkreuz (krzyż morowy, zarazowy). Nauczyciel historii, regionalista z Lewina Wilhelm Mader uznał (1909), że krzyż jest upamiętnieniem morderstwa z 1560 r. Hipoteza ta opiera się jednak tylko na informacji, że w tym roku miało miejsce zabójstwo i założeniu, że zabójstwa upamiętniano często krzyżem. Jest to więc tylko luźny domysł.
    Lewin Kłodzki, pow. kłodzki; według tradycji ustnej dawnych mieszkańców zapisanej w 1909 r. to Pestkreuz (krzyż morowy, zarazowy). Nauczyciel historii, regionalista z Lewina Wilhelm Mader uznał (1909), że krzyż jest upamiętnieniem morderstwa z 1560 r. Hipoteza ta opiera się jednak tylko na informacji, że w tym roku miało miejsce zabójstwo i założeniu, że zabójstwa upamiętniano często krzyżem. Jest to więc tylko luźny domysł.
  • Międzylesie, pow. kłodzki; kamienny krzyż w lesie z inskrypcją brzmiącą w tłumaczeniu: Roku 1628 dnia 18 października został tu zabity 19-letni Eliasz Lachnit, syn kuźnika z Riebeney.
    Międzylesie, pow. kłodzki; kamienny krzyż w lesie z inskrypcją brzmiącą w tłumaczeniu: Roku 1628 dnia 18 października został tu zabity 19-letni Eliasz Lachnit, syn kuźnika z Riebeney.
  • Krzyż pokutny, Czerwieńczyce
    Czerwieńczyce, pow. kłodzki, gm. Nowa Ruda; krzyż upamiętniający śmierć 115 mieszkańców wsi w 1646 r. podczas wojny trzydziestoletniej
  • Krzyż pokutny, Dzikowiec

    Dzikowiec, pow. kłodzki, gm. Nowa Ruda

  • Krzyż pojednania w Woliborzu

    Wolibórz, pow. kłodzki, gm. Nowa Ruda

  • Krzyż pokutny w Wambierzycach
    Wambierzyce, pow. kłodzki, gm. Radków; legenda: dwaj bracia Kaspar i Hans von Pannewitz, synowie Ludwika (zm. 1560), walczyli z powodu szlachcianki Valeski von Ullersdorf (1594), obaj zginęli, a Valeska rzuciła się pod młyńskie koło.
  • Krzyż Marty koło Batorowa
    Batorów, pow. kłodzki, gm. Szczytna; krzyż Marty; upamiętnia śmierć młodej dziewczyny w 1628 r. zamordowanej prawdopodobnie przez dezertera czy dezerterów ukrywających się w górach podczas wojny trzydziestoletniej
  • Nowy Zagór, pow. krośnieński, gm. Dąbie; kamienny krzyż z dezinformacyjną tabliczką o krzyżu pokutnym

    Nowy Zagór, pow. krośnieński, gm. Dąbie; kamienny krzyż z dezinformacyjną tabliczką o krzyżu pokutnym

  • Gubin, pow. krośnieński; trzy kamienne krzyże

    Gubin, pow. krośnieński; trzy kamienne krzyże

  • Krzyż kamienny pokutny, krzyż pojednania w Markosicach

    Markosice, pow. krośnieński, gm. Gubin

  • Groble, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem kuszy

    Groble, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem kuszy

  • Jaroszówka, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem miecza

    Jaroszówka, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Jaroszówka, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z dolną aureolą i rytem kuszy

    Jaroszówka, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z dolną aureolą i rytem kuszy

  • Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza (sztyletu)

    Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza (sztyletu)

  • Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza

    Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza

  • Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła

    Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła

  • Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza (bardzo słabo widoczny)
    Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza (bardzo słabo widoczny)
  • Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza
    Niedźwiedzice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza
  • Monolitowy krzyż kamienny z rytem sztyletu w Pawlikowicach

    Pawlikowice, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem sztyletu

  • Kamienny krzyż pokutny, Pątnów

    Pątnów, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Rokitki, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem interpretowanym najczęściej jako łopata

    Rokitki, pow. legnicki, gm. Chojnów; kamienny krzyż z rytem interpretowanym najczęściej jako łopata

  • Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice; grupa czterech kamiennych artefaktów uznawanych za krzyże

    Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice; grupa czterech kamiennych artefaktów uznawanych za krzyże

  • Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice; fragment rytu głowni miecza (korda)

    Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice; fragment rytu głowni miecza (korda)

  • Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice

    Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice

  • Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice

    Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice

  • Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice

    Pątnów Legnicki, pow. legnicki, gm. Kunice

  • Rosochata, pow. legnicki, gm. Kunice; pierwszy z krzyży w murze cmentarza kościelnego

    Rosochata, pow. legnicki, gm. Kunice; pierwszy z krzyży w murze cmentarza kościelnego

  • Rosochata, pow. legnicki, gm. Kunice; drugi z krzyży w murze cmentarza kościelnego

    Rosochata, pow. legnicki, gm. Kunice; drugi z krzyży w murze cmentarza kościelnego

  • Rosochata, pow. legnicki, gm. Kunice; trzeci z krzyży w murze cmentarza kościelnego, ryt miecza

    Rosochata, pow. legnicki, gm. Kunice; trzeci z krzyży w murze cmentarza kościelnego, ryt miecza

  • Kościelec, pow. legnicki, gm. Krotoszyce; na cmentarzu kościelnym po południowej stronie

    Kościelec, pow. legnicki, gm. Krotoszyce; na cmentarzu kościelnym po południowej stronie

  • Gniewomierz, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; trzony dwóch krzyży wmurowane poziomo, po zewnętrznej stronie muru otaczającego kościół św. Antoniego, od południowo-zachodniej strony
    Gniewomierz, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; trzony dwóch krzyży wmurowane poziomo, po zewnętrznej stronie muru otaczającego kościół św. Antoniego, od południowo-zachodniej strony
  • Gniewomierz, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; krzyż z lewej; trzon i ramię kamiennego krzyża z rytem korda
    Gniewomierz, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; krzyż z lewej; trzon i ramię kamiennego krzyża z rytem korda
  • Gniewomierz, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; krzyż z prawej; trzon i kamiennego krzyża z rytem korda
    Gniewomierz, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; krzyż z prawej; trzon i kamiennego krzyża z rytem korda
  • Kłębanowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; krzyż ze zlepieńca przed murem cmentarza kościelnego, ryt miecza
    Kłębanowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; krzyż ze zlepieńca przed murem cmentarza kościelnego, ryt miecza
  • krzyż pokutny, Nowa Wieś Legnicka
    Nowa Wieś Legnicka, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; kamienny krzyż z rytem miecza na cmentarzu koło kościoła, prawdopodobnie średniowieczny krzyż z grobu rycerza
  • Nowa Wieś Legnicka, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego (od zewnątrz), na prawo od południowej bramy; odsłonięty latem 2023 r. spod tynku.
    Nowa Wieś Legnicka, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego (od zewnątrz), na prawo od południowej bramy; odsłonięty latem 2023 r. spod tynku.
  • Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; dwa piaskowcowe krzyże w murze kościoła; obydwa w dwóch częściach
    Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; dwa piaskowcowe krzyże w murze kościoła; obydwa w dwóch częściach
  • Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; głowa pierwszego krzyża
    Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; głowa pierwszego krzyża
  • Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; trzon pierwszego krzyża
    Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; trzon pierwszego krzyża
  • Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; drugi krzyż; trzon pod wmurowaną ukośnie głową, widoczny tylko częściowo
    Mikołajowice, pow. legnicki, gm. Legnickie Pole; drugi krzyż; trzon pod wmurowaną ukośnie głową, widoczny tylko częściowo
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego; 1 krzyż z rytem miecza, drugi z rytem kuszy
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego; 1 krzyż z rytem miecza, drugi z rytem kuszy
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż na prawo od 3 przypory od południa; ryt daty - 1844 (data wmurowania w mur?) oraz bardzo już słaby zarys rytu miecza
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż na prawo od 3 przypory od południa; ryt daty - 1844 (data wmurowania w mur?) oraz bardzo już słaby zarys rytu miecza
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od południa; ryt miecza
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od południa; ryt miecza
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od południa; ryt miecza
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od południa; ryt miecza
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od południa; ryt korda
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od południa; ryt korda
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; siódmy krzyż w murze cmentarza kościelnego odkryty w 2018 r.; zewnętrzna strona muru od południa, między 1 i 2 przyporą
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; siódmy krzyż w murze cmentarza kościelnego odkryty w 2018 r.; zewnętrzna strona muru od południa, między 1 i 2 przyporą
  • Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; stopka zaginionego kamiennego krzyża z fragmentem niezidentyfikowanego rytu przy drodze do Legnicy
    Studnica, pow. legnicki, gm. Miłkowice; stopka zaginionego kamiennego krzyża z fragmentem niezidentyfikowanego rytu przy drodze do Legnicy
  • Golanka Dolna, pow. legnicki, gm. Prochowice; krzyż wmurowany w przyporę kościoła; ryt określany jako pała ale możliwe też, że dmuchawa hutnika szkła
    Golanka Dolna, pow. legnicki, gm. Prochowice; krzyż wmurowany w przyporę kościoła; ryt określany jako pała ale możliwe też, że dmuchawa hutnika szkła
  • Prochowice, pow. legnicki

    Prochowice, pow. legnicki

  • Tyniec Legnicki, pow. legnicki, gm. Ruja; krzyż kamienny i trzon innego kamiennego krzyża (fot. 2012)
    Tyniec Legnicki, pow. legnicki, gm. Ruja; krzyż kamienny i trzon innego kamiennego krzyża (fot. 2012)
  • Tyniec Legnicki, pow. legnicki, gm. Ruja; krzyż kamienny z dolną aureolą (z poprzedniego zdjęcia w 2023 r.)
    Tyniec Legnicki, pow. legnicki, gm. Ruja; krzyż kamienny z dolną aureolą (z poprzedniego zdjęcia w 2023 r.)
  • Wągrodno, pow. legnicki, gm. Ruja; piaskowcowy krzyż wmurowany w ogrodzenie cmentarza kościelnego, słabo widoczny ryt włóczni (partyzany)
    Wągrodno, pow. legnicki, gm. Ruja; piaskowcowy krzyż wmurowany w ogrodzenie cmentarza kościelnego, słabo widoczny ryt włóczni (partyzany)
  • Wągrodno, pow. legnicki, gm. Ruja; piaskowcowy krzyż wmurowany w ogrodzenie cmentarza kościelnego, słabo widoczny ryt kuszy
    Wągrodno, pow. legnicki, gm. Ruja; piaskowcowy krzyż wmurowany w ogrodzenie cmentarza kościelnego, słabo widoczny ryt kuszy
  • Leśna, pow. lubański; kamienny krzyż z rytem miecza

    Leśna, pow. lubański; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Świecie, pow. lubański, gm. Leśna; trzy kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego

    Świecie, pow. lubański, gm. Leśna; trzy kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego

  • Świecie, pow. lubański, gm. Leśna; dwa z trzech krzyży w murze cmentarza kościelnego; na pierwszym krzyżu ryt korda (ew. noża), na drugim ledwie widoczny ryt kuszy
    Świecie, pow. lubański, gm. Leśna; dwa z trzech krzyży w murze cmentarza kościelnego; na pierwszym krzyżu ryt korda (ew. noża), na drugim ledwie widoczny ryt kuszy
  • Świecie, pow. lubański, gm. Leśna; trzeci krzyż w murze cmentarza kościelnego; słabo widoczny ryt noża (korda?)
    Świecie, pow. lubański, gm. Leśna; trzeci krzyż w murze cmentarza kościelnego; słabo widoczny ryt noża (korda?)
  • Lubań Uniegoszcz; kamień krzyżowy

    Lubań Uniegoszcz; kamień krzyżowy

  • Mściszów, pow. lubański, gm. Lubań; dwa kamienne krzyże; krzyż z lewej z rytem miecza
    Mściszów, pow. lubański, gm. Lubań; dwa kamienne krzyże; krzyż z lewej z rytem miecza
  • Mściszów, pow. lubański, gm. Lubań; kamienny krzyż z rytem miecza
    Mściszów, pow. lubański, gm. Lubań; kamienny krzyż z rytem miecza
  • Nawojów Łużycki, pow. lubański, gm. Lubań; kamienny krzyż z rytem miecza i dwóch tarcz

    Nawojów Łużycki, pow. lubański, gm. Lubań; kamienny krzyż z rytem miecza i dwóch tarcz

  • Nawojów Łużycki, pow. lubański, gm. Lubań; kamienny krzyż z rytem miecza

    Nawojów Łużycki, pow. lubański, gm. Lubań; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Rudzica, pow. lubański, gm. Siekierczyn

    Rudzica, pow. lubański, gm. Siekierczyn

  • Rudzica, pow. lubański, gm. Siekierczyn; krzyż w murze cmentarza kościelnego

    Rudzica, pow. lubański, gm. Siekierczyn; krzyż w murze cmentarza kościelnego

  • Lubin; krzyż kamienny przy drodze do Ścinawy; na głowie krzyża wgłębienie o średnicy 8 cm

    Lubin; krzyż kamienny przy drodze do Ścinawy; na głowie krzyża wgłębienie o średnicy 8 cm

  • Miłoradzice, pow. lubiński, gm. Lubin

    Miłoradzice, pow. lubiński, gm. Lubin

  • Osiek, pow. lubiński, gm. Lubin

    Osiek, pow. lubiński, gm. Lubin

  • Chobienia, pow. lubiński, gm. Rudna; kamienny krzyż wmurowany w zwieńczeniu dawnej kaplicy cmentarnej
    Chobienia, pow. lubiński, gm. Rudna; kamienny krzyż wmurowany w zwieńczeniu dawnej kaplicy cmentarnej
  • Górzyn, pow. lubiński, gm. Rudna

    Górzyn, pow. lubiński, gm. Rudna

  • Rudna, pow. lubiński; kamienny krzyż wmurowany w 1519 r. w ścianę wieży kościoła - współcześnie cerkiew prawosławna
    Rudna, pow. lubiński; kamienny krzyż wmurowany w 1519 r. w ścianę wieży kościoła - współcześnie cerkiew prawosławna
  • Tymowa, pow. lubiński, gm. Ścinawa; dwa kamienne krzyże; krzyż z lewej ze słabo widocznym zarysem rytu miecza i wgłębieniem w głowie
    Tymowa, pow. lubiński, gm. Ścinawa; dwa kamienne krzyże; krzyż z lewej ze słabo widocznym zarysem rytu miecza i wgłębieniem w głowie
  • Tymowa, pow. lubiński, gm. Ścinawa; krzyż widoczny na poprzednim zdjęciu z prawej strony

    Tymowa, pow. lubiński, gm. Ścinawa; krzyż widoczny na poprzednim zdjęciu z prawej strony

  • Wielowieś, pow. lubiński, gm. Ścinawa; piaskowcowy krzyż na cmentarzu kościelnym (przniesiony z Zaborowa); dolna aureola, ryt krzyżyka
    Wielowieś, pow. lubiński, gm. Ścinawa; piaskowcowy krzyż na cmentarzu kościelnym (przniesiony z Zaborowa); dolna aureola, ryt krzyżyka
  • Krzewie Wielkie, pow. lwówecki, gm. Gryfów Śląski; dwa kamienne krzyże przy polnej drodze na północ od wsi
    Krzewie Wielkie, pow. lwówecki, gm. Gryfów Śląski; dwa kamienne krzyże przy polnej drodze na północ od wsi
  • Lubomierz, pow. lwówecki; jeden z 3 krzyży w południowej części muru cmentarnego; ryt włóczni
    Lubomierz, pow. lwówecki; jeden z 3 krzyży w południowej części muru cmentarnego; ryt włóczni
  • Lubomierz, pow. lwówecki; jeden z 3 krzyży w południowej części muru cmentarnego; wizerunek korda
    Lubomierz, pow. lwówecki; jeden z 3 krzyży w południowej części muru cmentarnego; wizerunek korda
  • Lubomierz, pow. lwówecki; jeden z 3 krzyży w południowej części muru cmentarnego; wizerunek korda ew. sztyletu
    Lubomierz, pow. lwówecki; jeden z 3 krzyży w południowej części muru cmentarnego; wizerunek korda ew. sztyletu
  • Lubomierz, pow. lwówecki; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego od wschodu
    Lubomierz, pow. lwówecki; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego od wschodu
  • Lubomierz, pow. lwówecki; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od wschodu (z lewej strony na poprzednim zdjęciu)
    Lubomierz, pow. lwówecki; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od wschodu (z lewej strony na poprzednim zdjęciu)
  • Lubomierz, pow. lwówecki; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od wschodu (z prawej strony na poprzednim zdjęciu); niezidentyfikowany ryt (miecz?)
    Lubomierz, pow. lwówecki; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego od wschodu (z prawej strony na poprzednim zdjęciu); niezidentyfikowany ryt (miecz?)
  • Oleszna Podgórska, pow. lwówecki, gm. Lubomierz

    Oleszna Podgórska, pow. lwówecki, gm. Lubomierz

  • Pławna Dolna, pow. lwówecki, gm. Lubomierz; przedwojenne podania łączą krzyż z zabójstwem księdza wracającego z kolędy albo z morderstwem służącej kantora w 1809 r.
    Pławna Dolna, pow. lwówecki, gm. Lubomierz; przedwojenne podania łączą krzyż z zabójstwem księdza wracającego z kolędy albo z morderstwem służącej kantora w 1809 r.
  • Pławna Górna - Wieszkowice, pow. lwówecki, gm. Lubomierz; kamienny krzyż z rytem GFG / 1731; upamiętnia śmierć Gottfriedta Glaubitza w wyniku wypadku przy zwózce drewna.
    Pławna Górna - Wieszkowice, pow. lwówecki, gm. Lubomierz; kamienny krzyż z rytem GFG / 1731; upamiętnia śmierć Gottfriedta Glaubitza w wyniku wypadku przy zwózce drewna.
  • Lwówek Śląski; kamienny krzyż z inskrypcją: BC 1846

    Lwówek Śląski; kamienny krzyż z inskrypcją: BC 1846

  • Lwówek Śląski Płakowice; kamienna płyta (kamień krzyżowy) przy gruntowej drodze z obustronnym rytem krzyża; strona A
    Lwówek Śląski Płakowice; kamienna płyta (kamień krzyżowy) przy gruntowej drodze z obustronnym rytem krzyża; strona A
  • Lwówek Śląski Płakowice; kamienna płyta (kamień krzyżowy) przy gruntowej drodze z obustronnym rytem krzyża; strona B
    Lwówek Śląski Płakowice; kamienna płyta (kamień krzyżowy) przy gruntowej drodze z obustronnym rytem krzyża; strona B
  • Dłużec, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem miecza i korda
    Dłużec, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem miecza i korda
  • Niwnice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem przedstawiającym prawdopodobnie broń o nazwie goedendag
    Niwnice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem przedstawiającym prawdopodobnie broń o nazwie goedendag
  • Niwnice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytami krzyżyków na ramionach i aureolą u dołu
    Niwnice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytami krzyżyków na ramionach i aureolą u dołu
  • Skorzynice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem włóczni, krzyżyka i liter FV. Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 1.
    Skorzynice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem włóczni, krzyżyka i liter FV. Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 1.
  • Skorzynice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z trudnym do rozpoznania rytem (kord?). Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 2.
    Skorzynice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z trudnym do rozpoznania rytem (kord?). Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 2.
  • Ustronie, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem krzyżyka i wgłębieniem w głowie

    Ustronie, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; kamienny krzyż z rytem krzyżyka i wgłębieniem w głowie

  • Zbylutów, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski. Kamienny krzyż nieznanego wieku z legendą, którą zamieszono na nim w formie inskrypcji pod koniec XIX w.; 2 VII 1601 narzeczona Marie Rosine Wetzel, udająca się do ślubu z Ignatzem Gabrielem, została zadźgana przez swego byłego narzeczonego, który potem zbiegł. To powtarzająca się legenda związana ze starymi kamiennymi krzyżami (patrz np. Małujowice, pow. brzeski). Słabo widoczny ryt miecza.
    Zbylutów, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski. Kamienny krzyż nieznanego wieku z legendą, którą zamieszono na nim w formie inskrypcji pod koniec XIX w.; 2 VII 1601 narzeczona Marie Rosine Wetzel, udająca się do ślubu z Ignatzem Gabrielem, została zadźgana przez swego byłego narzeczonego, który potem zbiegł. To powtarzająca się legenda związana ze starymi kamiennymi krzyżami (patrz np. Małujowice, pow. brzeski). Słabo widoczny ryt miecza.
  • Żerkowice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; dwa kamienne krzyże przy szosie zniszczone w 1970 i potem zrekonstruowane z betonu z użyciem oryginalnych fragmentów
    Żerkowice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; dwa kamienne krzyże przy szosie zniszczone w 1970 i potem zrekonstruowane z betonu z użyciem oryginalnych fragmentów
  • Żerkowice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; jeden ze zrekonstruowanych krzyży ze śladami odcisku siekiery
    Żerkowice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski; jeden ze zrekonstruowanych krzyży ze śladami odcisku siekiery
  • Żerkowice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski: jeden ze zrekonstruowanych krzyży ze śladem odcisku wideł
    Żerkowice, pow. lwówecki, gm. Lwówek Śląski: jeden ze zrekonstruowanych krzyży ze śladem odcisku wideł
  • Klecza, pow. lwówecki, gm. Wleń; kamienny krzyż z rytem korda; podejrzana niesprawdzona informacja (Scheer), że krzyż pochodzi z 1562 r. i został wystawiony za morderstwo popełnione na bracie.
    Klecza, pow. lwówecki, gm. Wleń; kamienny krzyż z rytem korda; podejrzana niesprawdzona informacja (Scheer), że krzyż pochodzi z 1562 r. i został wystawiony za morderstwo popełnione na bracie.
  • Nielestno, pow. lwówecki, gm. Wleń; piaskowcowy krzyż z rytem korda z jednej stronu i korda ew. noża z drugiej - obydwa słabo widoczne
    Nielestno, pow. lwówecki, gm. Wleń; piaskowcowy krzyż z rytem korda z jednej stronu i korda ew. noża z drugiej - obydwa słabo widoczne
  • Nielestno, pow. lwówecki, gm. Wleń; piaskowcowy krzyż z rytem kuszy (od strony drzewa), na ramieniu ryt krzyżyka
    Nielestno, pow. lwówecki, gm. Wleń; piaskowcowy krzyż z rytem kuszy (od strony drzewa), na ramieniu ryt krzyżyka
  • Wleń, pow. lwówecki; kamienny krzyż z rytem miecza, pochodzi z wsi Grzęba (teraz część Wlenia)
    Wleń, pow. lwówecki; kamienny krzyż z rytem miecza, pochodzi z wsi Grzęba (teraz część Wlenia)
  • Wleń, pow. lwówecki; kamienny krzyż z rytem puginału i topora, przy ścieżce do ruin zamku
    Wleń, pow. lwówecki; kamienny krzyż z rytem puginału i topora, przy ścieżce do ruin zamku
  • Mikołów Bujaków; prawdopodobnie nagrobny kamienny krzyż, odcyfrowana inskrypcja: 1691 zmarła panna Katarzyna Kisielońska
    Mikołów Bujaków; prawdopodobnie nagrobny kamienny krzyż, odcyfrowana inskrypcja: 1691 zmarła panna Katarzyna Kisielońska
  • Ligota Książęca, pow. namysłowski, gm. Namysłów

    Ligota Książęca, pow. namysłowski, gm. Namysłów

  • Ligotka, pow. namysłowski, gm. Namysłów

    Ligotka, pow. namysłowski, gm. Namysłów

  • Przeczów, pow. namysłowski, gm. Namysłów; krzyż z cmentarza morowego w Mikowicach, 1600

    Przeczów, pow. namysłowski, gm. Namysłów; krzyż z cmentarza morowego w Mikowicach, 1600

  • Gola, pow. namysłowski, gm. Świerczów

    Gola, pow. namysłowski, gm. Świerczów

  • Bytom Odrzański, pow. nowosolski; trzy kamienne krzyże wmurowane w północno-zachodnie naroże ściany wieży kościoła św. Hieronima
    Bytom Odrzański, pow. nowosolski; trzy kamienne krzyże wmurowane w północno-zachodnie naroże ściany wieży kościoła św. Hieronima
  • Bytom Odrzański, pow. nowosolski; krzyż z rytem włóczni - położony najwyżej z trzech

    Bytom Odrzański, pow. nowosolski; krzyż z rytem włóczni - położony najwyżej z trzech

  • Bytom Odrzański, pow. nowosolski; krzyż z rytem korda - położony w środku z trzech

    Bytom Odrzański, pow. nowosolski; krzyż z rytem korda - położony w środku z trzech

  • Bytom Odrzański, pow. nowosolski; krzyż z rytem miecza - położny najniżej z trzech

    Bytom Odrzański, pow. nowosolski; krzyż z rytem miecza - położny najniżej z trzech

  • Bytom Odrzański, pow. nowosolski; dwa krzyże wmurowane w południowo-zachodnie naroże wieży kościoła św. Hieronima; górny z rytem łopaty
    Bytom Odrzański, pow. nowosolski; dwa krzyże wmurowane w południowo-zachodnie naroże wieży kościoła św. Hieronima; górny z rytem łopaty
  • Mirocin Dolny, pow. nowosolski, gm. Kożuchów; kamienny krzyż w lesie pomiędzy Mirocinem Dolnym, a Kożuchowem
    Mirocin Dolny, pow. nowosolski, gm. Kożuchów; kamienny krzyż w lesie pomiędzy Mirocinem Dolnym, a Kożuchowem
  • Krzyż pojednania w Borowie Wielkim
    Borów Wielki, pow. nowosolski, gm. Nowe Miasteczko; krzyż z widoczną bruzdą po rycie, prawdopodobnie włóczni, wmurowany w południową ścianę prezbiterium kościoła
  • Krzyż monolitowy w Borowie Wielkim
    Borów Wielki, pow. nowosolski, gm. Nowe Miasteczko; krzyż kamienny z rytem włóczni wmurowany w północną ścianę prezbiterium kościoła
  • Krzyż pokutny w Borowie Wielkim
    Borów Wielki, pow. nowosolski, gm. Nowe Miasteczko; według legendy krzyż upamiętnia morderstwo dokonane przez rycerza Wolfa von Braun z Solnik na swoim bracie Ditrichu z Drwalewic, gdyż ten uprowadził mu narzeczoną Teresę von Rachenberg z Borowa; wieś była własnością Braunów w XV w.
  • krzyż pokutny w Gołaszynie
    Gołaszyn, pow. nowosolski, gm. Nowe Miasteczko; według legendy krzyż upamiętnia śmierć dwóch pokątnych rzeźników (nieformalnych handlarzy bydłem).
  • Miłaków, pow. nowosolski, gm. Nowe Miasteczko

    Miłaków, pow. nowosolski, gm. Nowe Miasteczko

  • Polski Świętów, pow. nyski, gm. Głuchołazy

    Polski Świętów, pow. nyski, gm. Głuchołazy

  • Chociebórz, pow. nyski, gm. Kamiennik. Z krzyżem związane są dwie legendy, obie o morderstwie z zawiści. Jedna o rzeźnikach, druga o zabójstwie w rodzinie. Więcej: Chociebórz, krzyż kamienny.
    Chociebórz, pow. nyski, gm. Kamiennik. Z krzyżem związane są dwie legendy, obie o morderstwie z zawiści. Jedna o rzeźnikach, druga o zabójstwie w rodzinie. Więcej: Chociebórz, krzyż kamienny.
  • Korfantów, pow. nyski

    Korfantów, pow. nyski

  • Rynarcice, pow. nyski, gm. Korfantów; kamienny krzyż na cmentarzu kościelnym; w ustnym przekazie mieszkańców (legendzie) był wiązany z pojedynkiem w 1646 r., w którym zginął cesarski rotmistrz Heinrich von Strehlen.
    Rynarcice, pow. nyski, gm. Korfantów; kamienny krzyż na cmentarzu kościelnym; w ustnym przekazie mieszkańców (legendzie) był wiązany z pojedynkiem w 1646 r., w którym zginął cesarski rotmistrz Heinrich von Strehlen.
  • Ścinawa Nyska, pow. nyski, gm. Korfantów; południowa brama na cmentarz kościelny, w którą wmurowane są 2 kamienne krzyże
    Ścinawa Nyska, pow. nyski, gm. Korfantów; południowa brama na cmentarz kościelny, w którą wmurowane są 2 kamienne krzyże
  • Ścinawa Nyska, pow. nyski, gm. Korfantów; kamienny krzyż wmurowany w prawy narożnik muru środkowej bramy wejściowej (południowej)
    Ścinawa Nyska, pow. nyski, gm. Korfantów; kamienny krzyż wmurowany w prawy narożnik muru środkowej bramy wejściowej (południowej)
  • Ścinawa Nyska, pow. nyski, gm. Korfantów; krzyż wmurowany w zwieńczeniu bramy wejściowej (południowej), od wewnętrznej strony
    Ścinawa Nyska, pow. nyski, gm. Korfantów; krzyż wmurowany w zwieńczeniu bramy wejściowej (południowej), od wewnętrznej strony
  • Biała Nyska, pow. nyski, gm. Nysa; fot. 1929

    Biała Nyska, pow. nyski, gm. Nysa; fot. 1929

  • Biała Nyska, pow. nyski, gm. Nysa; poprzedni krzyż na zdjęciu z 2021 r.; niegdyś był widoczny na nim ryt miecza

    Biała Nyska, pow. nyski, gm. Nysa; poprzedni krzyż na zdjęciu z 2021 r.; niegdyś był widoczny na nim ryt miecza

  • Domaszkowice, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem korda i kielicha; wiązany z zabójstwem przez husytów w 1428 r. kapłana z Wierzbięcic A. J. Scharfa
    Domaszkowice, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem korda i kielicha; wiązany z zabójstwem przez husytów w 1428 r. kapłana z Wierzbięcic A. J. Scharfa
  • Kępnica, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż wmurowany w mur oporowy na lewo od wschodnich schodów prowadzących do kościoła; mur powstał lub był gruntownie remontowany w 1886 r. i wtedy prawdopodobnie wmurowano w niego krzyż.
    Kępnica, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż wmurowany w mur oporowy na lewo od wschodnich schodów prowadzących do kościoła; mur powstał lub był gruntownie remontowany w 1886 r. i wtedy prawdopodobnie wmurowano w niego krzyż.
  • Jędrzychów, pow. nyski, Nysa; kamienne krzyże w południowej części wsi; w Jędrzychowie było trzy kamienne krzyże, ten trzeci miał ryt miecza, był zniszczony i został zakopany.
    Jędrzychów, pow. nyski, Nysa; kamienne krzyże w południowej części wsi; w Jędrzychowie było trzy kamienne krzyże, ten trzeci miał ryt miecza, był zniszczony i został zakopany.
  • Jędrzychów, pow. nyski, Nysa; granitowy krzyż

    Jędrzychów, pow. nyski, Nysa; granitowy krzyż

  • Jędrzychów, pow. nyski, Nysa; kamienny krzyż z rytem korda (noża); w 1909 r. P. Kutzer, powołując się na kronikę z 1688 r., przytoczył legendę o zabójstwie nożem trzech uczniów; krzyż do 1980 r. stał przy drodze do Radzikowic (kilkadziesiąt metrów dalej).
    Jędrzychów, pow. nyski, Nysa; kamienny krzyż z rytem korda (noża); w 1909 r. P. Kutzer, powołując się na kronikę z 1688 r., przytoczył legendę o zabójstwie nożem trzech uczniów; krzyż do 1980 r. stał przy drodze do Radzikowic (kilkadziesiąt metrów dalej).
  • Nysa; krzyż przeniesiony w 2020 r. z Wierzbięcic koło Nysy do lapidarium nyskiego muzeum. Ryt 1623DEN27MART wskazuje, że krzyż upamiętnia jakieś zdarzenie, być może tragiczne, z tego dnia.
    Nysa; krzyż przeniesiony w 2020 r. z Wierzbięcic koło Nysy do lapidarium nyskiego muzeum. Ryt 1623DEN27MART wskazuje, że krzyż upamiętnia jakieś zdarzenie, być może tragiczne, z tego dnia.
  • Radzikowice, pow. nyski, gm. Nysa

    Radzikowice, pow. nyski, gm. Nysa

  • Radzikowice, pow. nyski, gm. Nysa

    Radzikowice, pow. nyski, gm. Nysa

  • Złotogłowice (przysiółek Rochów), gm. Nysa; kamienny krzyż datowany na rok 1700.

    Złotogłowice (przysiółek Rochów), gm. Nysa; kamienny krzyż datowany na rok 1700.

  • Wierzbięcice, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż ze słabo czytelnym rytem - 1623DEN27MART; data roczna odczytywana była też jak 1655 lub 1693.
    Wierzbięcice, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż ze słabo czytelnym rytem - 1623DEN27MART; data roczna odczytywana była też jak 1655 lub 1693.
  • Lubiatów, pow. nyski, gm. Otmuchów

    Lubiatów, pow. nyski, gm. Otmuchów

  • Lubiatów, pow. nyski, gm. Otmuchów. Legenda zapisana w 1935 r. mówi o dwóch kobietach koszących trawę, które zabiły się wzajemnie sierpami. Bez ludzkiej ręki wyrósł w tym miejscu z ziemi kamienny krzyż. Więcej: Lubiatów, kamienny krzyż.
    Lubiatów, pow. nyski, gm. Otmuchów. Legenda zapisana w 1935 r. mówi o dwóch kobietach koszących trawę, które zabiły się wzajemnie sierpami. Bez ludzkiej ręki wyrósł w tym miejscu z ziemi kamienny krzyż. Więcej: Lubiatów, kamienny krzyż.
  • Kamienny krzyż, Starowice gm. Otmuchów
    Starowice, pow. nyski, gm. Otmuchów; krzyż na grobie trzech pochowanych tu francuskich żołnierzy (wojny napoleońskie)
  • Unikowice, pow. nyski, gm. Paczków. Kamienny krzyż z odczytywaną niegdyś datą 1254. Łączony też z umową ugodową z 1512 r. oraz wzmianką z 1526 r. o krzyżu i grobie.
    Unikowice, pow. nyski, gm. Paczków. Kamienny krzyż z odczytywaną niegdyś datą 1254. Łączony też z umową ugodową z 1512 r. oraz wzmianką z 1526 r. o krzyżu i grobie.
  • Nowaki, pow. nyski, gm. Pakosławice; kamienny krzyż

    Nowaki, pow. nyski, gm. Pakosławice; kamienny krzyż

  • Pakosławice, pow. nyski; kamienny krzyż z dezinformująca tabliczką o krzyżu pokutnym

    Pakosławice, pow. nyski; kamienny krzyż z dezinformująca tabliczką o krzyżu pokutnym

  • Prusinowice, pow. nyski, gm. Pakosławice

    Prusinowice, pow. nyski, gm. Pakosławice

  • Reńska Wieś, pow. nyski, gm. Pakosławice; dwa krzyże kamienne

    Reńska Wieś, pow. nyski, gm. Pakosławice; dwa krzyże kamienne

  • Chróścina, pow. nyski, gm. Skoroszyce

    Chróścina, pow. nyski, gm. Skoroszyce

  • Skoroszyce, pow. nyski

    Skoroszyce, pow. nyski

  • Kijowice, pow. oleśnicki, gm. Bierutów. Kamienny krzyż z rytem krucyfiksu, klęczącej postaci i inskrypcji otokowej. Można odczytać datę 1357 oraz imię adoranta CONADUS czyli Konrad. Krzyż wystawiony został najprawdopodobniej w związku z zabójstwem ale nie wiadomo czy w wyniku umowy pojednania (krzyż pokutny, krzyż pojednania) czy oo prostu jako upamiętniający śmierć.
    Kijowice, pow. oleśnicki, gm. Bierutów. Kamienny krzyż z rytem krucyfiksu, klęczącej postaci i inskrypcji otokowej. Można odczytać datę 1357 oraz imię adoranta CONADUS czyli Konrad. Krzyż wystawiony został najprawdopodobniej w związku z zabójstwem ale nie wiadomo czy w wyniku umowy pojednania (krzyż pokutny, krzyż pojednania) czy oo prostu jako upamiętniający śmierć.
  • Posadowice, pow. oleśnicki gm. Bierutów; destrukt kamiennego krzyża?; klasyczna tabliczka dezinformacyjna

    Posadowice, pow. oleśnicki gm. Bierutów; destrukt kamiennego krzyża?; klasyczna tabliczka dezinformacyjna

  • Janków, pow. oławski, gm. Domaniów; granitowy krzyż z rytem krzyża joannitów; według legendy ma upamiętniać zabójstwo w tym miejscu młodej pary (wcześniej leżał w wejsciu) ; prawdopodobnie to krzyż związany z posiadłościami joannitów.
    Janków, pow. oławski, gm. Domaniów; granitowy krzyż z rytem krzyża joannitów; według legendy ma upamiętniać zabójstwo w tym miejscu młodej pary (wcześniej leżał w wejsciu) ; prawdopodobnie to krzyż związany z posiadłościami joannitów.
  • Piskorzów, pow. oławski, gm. Domaniów

    Piskorzów, pow. oławski, gm. Domaniów

  • Niwnik, pow. oławski, gm. Oława; trzon granitowego krzyża z fragmentem rytu szabli

    Niwnik, pow. oławski, gm. Oława; trzon granitowego krzyża z fragmentem rytu szabli

  • Psary, pow. oławski, gm. Oława

    Psary, pow. oławski, gm. Oława

  • Sobocisko, pow. oławski, gm. Oława

    Sobocisko, pow. oławski, gm. Oława

  • Sobocisko, pow. oławski, gm. Oława

    Sobocisko, pow. oławski, gm. Oława

  • Żelazna pow. opolski, gm. Dąbrowa. Kamienny krzyż z rytem kuszy i wypuszczonego z niej bełtu. Niegdyś mieszkańcy interpretowali ryt (ramiona broni) jako łuk skrzypiec i stworzyli legendę, że w miejscu, gdzie stał krzyż, trzech muzykantów zabiło się nawzajem. Ostatni z nich popełnił samobójstwo. Krzyż stał pierwotnie przy drodze w kierunku Dobrzenia Wielkiego.
    Żelazna pow. opolski, gm. Dąbrowa. Kamienny krzyż z rytem kuszy i wypuszczonego z niej bełtu. Niegdyś mieszkańcy interpretowali ryt (ramiona broni) jako łuk skrzypiec i stworzyli legendę, że w miejscu, gdzie stał krzyż, trzech muzykantów zabiło się nawzajem. Ostatni z nich popełnił samobójstwo. Krzyż stał pierwotnie przy drodze w kierunku Dobrzenia Wielkiego.
  • Polkowice; kamienny krzyż przy kościele św. Michała Archanioła

    Polkowice; kamienny krzyż przy kościele św. Michała Archanioła

  • Przemków, pow. polkowicki; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem miecza na cmentarzu kościelnym
    Przemków, pow. polkowicki; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem miecza na cmentarzu kościelnym
  • Łagoszów Wielki, pow. polkowicki, gm. Radwanice; kamienny krzyż, ryt miecza

    Łagoszów Wielki, pow. polkowicki, gm. Radwanice; kamienny krzyż, ryt miecza

  • Biała, pow. prudnicki

    Biała, pow. prudnicki

  • Biała Szonowice, pow. prudnicki. Zapisana w 1937 r. tradycja wiąże krzyż z zarazą, która miała panować w okolicy w 1633 r. Krzyż stał na cmentarzu morowym utworzonym ad hoc na południe od zabudowań wsi Szonowice (podczas budowy w tym miejscu szkoły podobno wykopano wiele szczątków ludzkich). Teraz krzyż stoi przy głównej ulicy koło drewnianego krzyża przydrożnego.
    Biała Szonowice, pow. prudnicki. Zapisana w 1937 r. tradycja wiąże krzyż z zarazą, która miała panować w okolicy w 1633 r. Krzyż stał na cmentarzu morowym utworzonym ad hoc na południe od zabudowań wsi Szonowice (podczas budowy w tym miejscu szkoły podobno wykopano wiele szczątków ludzkich). Teraz krzyż stoi przy głównej ulicy koło drewnianego krzyża przydrożnego.
  • Brzeźnica, pow. prudnicki, gm. Biała. Kamienny krzyż ze słabo widoczną inskrypcją: A. KLVS. FRUNSKA i daty: 1610. Być może oznacza A. Klaus z Frącków. Frącki to kolonia w pobliżu której krzyż stał niegdyś (do 1889 r.). Na ścianie koło krzyża typowa przy kamiennych krzyżach tabliczka wprowadzająca w błąd. Bardzo mało prawdopodobne, że to krzyż pokutny.
    Brzeźnica, pow. prudnicki, gm. Biała. Kamienny krzyż ze słabo widoczną inskrypcją: A. KLVS. FRUNSKA i daty: 1610. Być może oznacza A. Klaus z Frącków. Frącki to kolonia w pobliżu której krzyż stał niegdyś (do 1889 r.). Na ścianie koło krzyża typowa przy kamiennych krzyżach tabliczka wprowadzająca w błąd. Bardzo mało prawdopodobne, że to krzyż pokutny.
  • Głogówek, pow. prudnicki. Jeden z niewielu kamiennych krzyży, który z dużym prawdopodobieństwem można określić jako tzw. krzyż pokutny (krzyż pojednania). Ze względu na wskazaną w umowie kompozycyjnej lokalizację, związaną z miejscem znanego z akt sprawy zabójstwa, krzyż, który pierwotnie stał koło wsi Oracze (Hinterdorf), można wiązać z zabójstwem dokonanym 29 VI 1599 r. Zgodnie z zapisem umowy z 15 XII 1599 r., ufundował go zabójca, rycerz Hans von Reiswitz z Kędzierzyna, który zastrzelił Hansa i Georga Scholzów.
    Głogówek, pow. prudnicki. Jeden z niewielu kamiennych krzyży, który z dużym prawdopodobieństwem można określić jako tzw. krzyż pokutny (krzyż pojednania). Ze względu na wskazaną w umowie kompozycyjnej lokalizację, związaną z miejscem znanego z akt sprawy zabójstwa, krzyż, który pierwotnie stał koło wsi Oracze (Hinterdorf), można wiązać z zabójstwem dokonanym 29 VI 1599 r. Zgodnie z zapisem umowy z 15 XII 1599 r., ufundował go zabójca, rycerz Hans von Reiswitz z Kędzierzyna, który zastrzelił Hansa i Georga Scholzów.
  • Krzyż pokutny koło Dytmarowa

    Dytmarów, pow. prudnicki, gm. Lubrza

  • Jasiona, pow. prudnicki, gm. Lubrza. Przy przenoszeniu krzyża ok. 1870 r. o kilka metrów odnaleziono pod nim kości. Miejsce pochówku?
    Jasiona, pow. prudnicki, gm. Lubrza. Przy przenoszeniu krzyża ok. 1870 r. o kilka metrów odnaleziono pod nim kości. Miejsce pochówku?
  • Mieszkowice, pow. prudnicki, gm. Prudnik; krzyż z piaskowca z fragmentem rytu miecza; widoczny ryt daty 1837 (data renowacji?)
    Mieszkowice, pow. prudnicki, gm. Prudnik; krzyż z piaskowca z fragmentem rytu miecza; widoczny ryt daty 1837 (data renowacji?)
  • Krzyżowice, pow. pszczyński, gm. Pawłowice; fragment kamiennego krzyża upamiętniającego śmiertelny upadek z konia. Odcyfrowana inskrypcja: A 1748 D 8 JUNI MACIJ PRISZA SPADLSI Z KONIA : NA DRODZE : SWÓJ ŻIWOT DOKONAL : KTORIGO DUSZI BOŻE BONĆ MILOŚCIW
    Krzyżowice, pow. pszczyński, gm. Pawłowice; fragment kamiennego krzyża upamiętniającego śmiertelny upadek z konia. Odcyfrowana inskrypcja: A 1748 D 8 JUNI MACIJ PRISZA SPADLSI Z KONIA : NA DRODZE : SWÓJ ŻIWOT DOKONAL : KTORIGO DUSZI BOŻE BONĆ MILOŚCIW
  • Studzionka, pow. pszczyński, gm. Pszczyna; dwa kamienne krzyże na cmentarzu kościelnym

    Studzionka, pow. pszczyński, gm. Pszczyna; dwa kamienne krzyże na cmentarzu kościelnym

  • Grzegorzowice, pow. raciborski; kamienny krzyż w miejscu, w którym według opowieści mieszkańców zanotowanych na pocz. XX w. doszło niegdyś do zabójstwa.
    Grzegorzowice, pow. raciborski; kamienny krzyż w miejscu, w którym według opowieści mieszkańców zanotowanych na pocz. XX w. doszło niegdyś do zabójstwa.
  • Rudyszwałd, pow. raciborski, gm. Krzyżanowice; kamienny krzyż z pionową bruzdą (z tyłu dwie pionowe bruzdy)

    Rudyszwałd, pow. raciborski, gm. Krzyżanowice; kamienny krzyż z pionową bruzdą (z tyłu dwie pionowe bruzdy)

  • Lyski, pow. raciborski; krzyż odnaleziony ok. 1835 r., podczas rozbiórki starego domu stojącego w pobliżu; odłamana górna część.
    Lyski, pow. raciborski; krzyż odnaleziony ok. 1835 r., podczas rozbiórki starego domu stojącego w pobliżu; odłamana górna część.
  • Lekartów, pow. raciborski, gm. Pietrowice Wielkie. Kamienny krzyż nazwany "Cyrlikiem" co wiąże go legendarnie z misją Cyryla i Metodego (patrz też Bytom Łagiewniki). Inne legendy mówią o pochówku żołnierzy z czasów wojen szwedzkich, o grobie nieznanej osoby, o pojedynku w tym miejscu dwóch synów właściciela Lekartowa.
    Lekartów, pow. raciborski, gm. Pietrowice Wielkie. Kamienny krzyż nazwany "Cyrlikiem" co wiąże go legendarnie z misją Cyryla i Metodego (patrz też Bytom Łagiewniki). Inne legendy mówią o pochówku żołnierzy z czasów wojen szwedzkich, o grobie nieznanej osoby, o pojedynku w tym miejscu dwóch synów właściciela Lekartowa.
  • Racibórz

    Racibórz

  • Konary Hallerowo, pow. rawicki, gm. Miejska Górka; monolitowy krzyż w woj. wielkopolskim
    Konary Hallerowo, pow. rawicki, gm. Miejska Górka; monolitowy krzyż w woj. wielkopolskim
  • krzyże pokutne koło Jaksina, pow. strzeliński

    Jaksin, pow. strzeliński, gm. Borów; krzyże graniczne joannitów

  • Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów; dwa kamienne krzyże pod murem cmentarza kościelnego (fot. 2025)

    Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów; dwa kamienne krzyże pod murem cmentarza kościelnego (fot. 2025)

  • Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów

    Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów

  • Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów; kamienny krzyż odnaleziony w 2025 r.

    Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów; kamienny krzyż odnaleziony w 2025 r.

  • Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów; kamienny krzyż w cieniu Ślęży

    Ludów Śląski, pow. strzeliński, gm. Borów; kamienny krzyż w cieniu Ślęży

  • Jegłowa, pow. strzeliński, gm. Przeworno; prawdopodobnie stary krzyż nagrobny w murze cmentarza kościelnego

    Jegłowa, pow. strzeliński, gm. Przeworno; prawdopodobnie stary krzyż nagrobny w murze cmentarza kościelnego

  • Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem krzyża; prawdopodobnie związany z dobrami joannitów z pobliskich komandorii (Oleśnica Mała, Tyniec nad Ślęzą)
    Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem krzyża; prawdopodobnie związany z dobrami joannitów z pobliskich komandorii (Oleśnica Mała, Tyniec nad Ślęzą)
  • Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż jako chodnik w bramce wejściowej na cmentarz kościelny

    Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż jako chodnik w bramce wejściowej na cmentarz kościelny

  • Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; fragment kamiennego krzyża z rytem (miecz?) jako stopień schodów do wejścia na cmentarz kościelny
    Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; fragment kamiennego krzyża z rytem (miecz?) jako stopień schodów do wejścia na cmentarz kościelny
  • Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż jako chodnik w bramce wejściowej na cmentarz kościelny

    Brożec, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż jako chodnik w bramce wejściowej na cmentarz kościelny

  • Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; dwa kamienne krzyż, prawdopodobnie graniczne

    Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; dwa kamienne krzyż, prawdopodobnie graniczne

  • Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem krzyża, prawdopodobnie graniczny posiadłości komandorii joannitów

    Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem krzyża, prawdopodobnie graniczny posiadłości komandorii joannitów

  • Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem dwóch mieczy; być może graniczny; uszkodzony w 2013 r. i zabrany do naprawy
    Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem dwóch mieczy; być może graniczny; uszkodzony w 2013 r. i zabrany do naprawy
  • Dankowice, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem miecza

    Dankowice, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Gębczyce ew. Gościęcice, pow. strzeliński, gm. Strzelin; tzw. krzyż cygański (Zigeunerkreuz). Według przekazu ludności niemieckiej ustawiony w miejscu zabójstwa grupy Cyganów. Po II wojnie legenda przekształciła się w opowieść o morderstwie dokonanym przez Cyganów. Prawdopodobnie to jeden z wielu w tej okolicy (powiaty oławski i strzeliński) kamiennych krzyży związanych z granicami posiadłości komandorii joannitów w Tyńcu nad Ślęzą i Oleśnicy Małej.
    Gębczyce ew. Gościęcice, pow. strzeliński, gm. Strzelin; tzw. krzyż cygański (Zigeunerkreuz). Według przekazu ludności niemieckiej ustawiony w miejscu zabójstwa grupy Cyganów. Po II wojnie legenda przekształciła się w opowieść o morderstwie dokonanym przez Cyganów. Prawdopodobnie to jeden z wielu w tej okolicy (powiaty oławski i strzeliński) kamiennych krzyży związanych z granicami posiadłości komandorii joannitów w Tyńcu nad Ślęzą i Oleśnicy Małej.
  • Nowolesie, pow. strzeliński, gm. Strzelin

    Nowolesie, pow. strzeliński, gm. Strzelin

  • Szczawin, pow. strzeliński, gm. Strzelin

    Szczawin, pow. strzeliński, gm. Strzelin

  • Kostomłoty, pow. średzki; kamienny krzyż z rytem miecza ew. korda

    Kostomłoty, pow. średzki; kamienny krzyż z rytem miecza ew. korda

  • Kostomłoty, pow. średzki

    Kostomłoty, pow. średzki

  • Osiek, pow. średzki, gm. Kostomłoty; kamienny krzyż wmurowany w budynek dawanej stolarni

    Osiek, pow. średzki, gm. Kostomłoty; kamienny krzyż wmurowany w budynek dawanej stolarni

  • Piersno, pow. średzki, gm. Kostomłoty; domniemamy krzyż kamienny (fragmenty) w murze cmentarza kościelnego
    Piersno, pow. średzki, gm. Kostomłoty; domniemamy krzyż kamienny (fragmenty) w murze cmentarza kościelnego
  • Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty; pięć krzyży wmurowanych w północną ścianę muru otaczającego dawne duże zabudowania folwarczne</ref>
    Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty; pięć krzyży wmurowanych w północną ścianę muru otaczającego dawne duże zabudowania folwarczne</ref>
  • Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Piotrowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Samborz, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Samborz, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Sobkowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty; dwa kamienne krzyże na skrzyżowaniu szosy z drogą do wsi

    Sobkowice, pow. średzki, gm. Kostomłoty; dwa kamienne krzyże na skrzyżowaniu szosy z drogą do wsi

  • Świdnica Polska, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Świdnica Polska, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty

    Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty

  • Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty; kamienny krzyż. prawdopodobnie krzyż „szczytowy”, zdjęty z kalenicy dachu kościoła.
    Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty; kamienny krzyż. prawdopodobnie krzyż „szczytowy”, zdjęty z kalenicy dachu kościoła.
  • Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty; kamienny krzyż z dolną aureolą przeniesiony z pobliskiego Bogdanowa
    Wichrów, pow. średzki, gm. Kostomłoty; kamienny krzyż z dolną aureolą przeniesiony z pobliskiego Bogdanowa
  • Chomiąża, pow. średzki, gm Malczyce; słabo widoczny zarys rytu kuszy

    Chomiąża, pow. średzki, gm Malczyce; słabo widoczny zarys rytu kuszy

  • Lutynia, pow. średzki, gm. Miękinia; kamienny krzyż wmurowany w wieżę kościoła; być może pierwotnie krzyż nagrobkowy księdza (ma ryt kielicha)
    Lutynia, pow. średzki, gm. Miękinia; kamienny krzyż wmurowany w wieżę kościoła; być może pierwotnie krzyż nagrobkowy księdza (ma ryt kielicha)
  • Lutynia, pow. średzki, gm. Miękina

    Lutynia, pow. średzki, gm. Miękina

  • Cesarzowice, pow. średzki, gm. Środa Śląska; możliwe, że kolejne zdjęcie to trzon tego krzyża; ta część wmurowana jest na zewnątrz muru
    Cesarzowice, pow. średzki, gm. Środa Śląska; możliwe, że kolejne zdjęcie to trzon tego krzyża; ta część wmurowana jest na zewnątrz muru
  • Cesarzowice, pow. średzki, gm. Środa Śląska; możliwe, że to trzon krzyża z poprzedniego zdjęcia; ta część wmurowana jest od wewnątrz muru
    Cesarzowice, pow. średzki, gm. Środa Śląska; możliwe, że to trzon krzyża z poprzedniego zdjęcia; ta część wmurowana jest od wewnątrz muru
  • Kulin, pow. średzki, gm. Środa Śląska; kamienny krzyż, niegdyś z rytem miecza

    Kulin, pow. średzki, gm. Środa Śląska; kamienny krzyż, niegdyś z rytem miecza

  • Ogrodnica, pow. średzki, gm. Środa Śląska

    Ogrodnica, pow. średzki, gm. Środa Śląska

  • Proszków, pow. średzki gm. Środa Śląska

    Proszków, pow. średzki gm. Środa Śląska

  • Rakoszyce, pow. średzki, gm. Środa Śląska

    Rakoszyce, pow. średzki, gm. Środa Śląska

  • Rzeczyca, pow. średzki, gm. Środa Śląska; zarys niezidentyfikowanego narzędzia

    Rzeczyca, pow. średzki, gm. Środa Śląska; zarys niezidentyfikowanego narzędzia

  • Środa Śląska

    Środa Śląska

  • Środa Śląska; widoczny fragment rytu miecza ew. korda (krzyż z lewej); z prawej fragment trzonu krzyża widocznego na kolejnym zdjęciu
    Środa Śląska; widoczny fragment rytu miecza ew. korda (krzyż z lewej); z prawej fragment trzonu krzyża widocznego na kolejnym zdjęciu
  • Środa Śląska; góra krzyża, którego trzon jest na poprzednim zdjęciu; słabo widoczna wypukła rzeźba głowni miecza lub korda
    Środa Śląska; góra krzyża, którego trzon jest na poprzednim zdjęciu; słabo widoczna wypukła rzeźba głowni miecza lub korda
  • Jarosław, pow. średzki, gm. Udanin

    Jarosław, pow. średzki, gm. Udanin

  • Jarosław, pow. średzki, gm. Udanin

    Jarosław, pow. średzki, gm. Udanin

  • Jarosław, pow. średzki, gm. Udanin; krzyż kamienny do 2016 r. poziomo przy ziemi w murze cmentarza kościelnego
    Jarosław, pow. średzki, gm. Udanin; krzyż kamienny do 2016 r. poziomo przy ziemi w murze cmentarza kościelnego
  • Lusina, pow. średzki, gm. Udanin

    Lusina, pow. średzki, gm. Udanin

  • Łagiewniki Średzkie, pow. średzki, gm. Udanin

    Łagiewniki Średzkie, pow. średzki, gm. Udanin

  • Pielaszkowice, pow. średzki, gm. Udanin

    Pielaszkowice, pow. średzki, gm. Udanin

  • Pichorowice, pow. średzki, gm. Udanin

    Pichorowice, pow. średzki, gm. Udanin

  • Ujazd Górny, pow. średzki, gm. Udanin; krzyż w murze cmentarza kościelnego Paul Kutzer identyfikuje z umową dotyczącą zabójstwa w 1400 r. Cytat: Mieszkaniec wsi zabił Petera Hoffmana po (ok.) 1400 roku. Zabójca początkowo ukrywał się przed krwawą zemstą, ale w końcu uzgodnił pewną kwotę z krewnymi zabitego. Pieniądze przekazał nad otwartym grobem, krewni na znak pojednania podali mu rękę zmarłego, którą po „uściśnięciu” upuścił do grobu. Zabójca zobowiązał się także do darowania 30 funtów wosku kościołowi oraz odbycia pielgrzymki do Rzymu i odwiedzenia w drodze powrotnej „krwawiących hostii” w Wilsnack. Podróż powinna rozpocząć się najpóźniej w tygodniu wielkanocnym. W miejscu czynu musiał postawić krzyż. Twierdzi więc, że to krzyż pokutny. Może, ale jednak nie musi być to ten konkretny krzyż.
    Ujazd Górny, pow. średzki, gm. Udanin; krzyż w murze cmentarza kościelnego Paul Kutzer identyfikuje z umową dotyczącą zabójstwa w 1400 r. Cytat: Mieszkaniec wsi zabił Petera Hoffmana po (ok.) 1400 roku. Zabójca początkowo ukrywał się przed krwawą zemstą, ale w końcu uzgodnił pewną kwotę z krewnymi zabitego. Pieniądze przekazał nad otwartym grobem, krewni na znak pojednania podali mu rękę zmarłego, którą po „uściśnięciu” upuścił do grobu. Zabójca zobowiązał się także do darowania 30 funtów wosku kościołowi oraz odbycia pielgrzymki do Rzymu i odwiedzenia w drodze powrotnej „krwawiących hostii” w Wilsnack. Podróż powinna rozpocząć się najpóźniej w tygodniu wielkanocnym. W miejscu czynu musiał postawić krzyż. Twierdzi więc, że to krzyż pokutny. Może, ale jednak nie musi być to ten konkretny krzyż.
  • Bagieniec, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; kamienny krzyż z bardzo słabo widocznym rytem, prawdopodobnie miecza, a może korda
    Bagieniec, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; kamienny krzyż z bardzo słabo widocznym rytem, prawdopodobnie miecza, a może korda
  • Bolesławice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; 2 kamienne krzyże; w środku kamień, prawdopodobnie słupek drogowy, błędnie uznawany nieraz za uszkodzony krzyż
    Bolesławice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; 2 kamienne krzyże; w środku kamień, prawdopodobnie słupek drogowy, błędnie uznawany nieraz za uszkodzony krzyż
  • Bolesławice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; krzyż kamienny z rytem miecza (po prawej na poprzednim zdjęciu)
    Bolesławice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; krzyż kamienny z rytem miecza (po prawej na poprzednim zdjęciu)
  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania w Jaworzynie Śląskiej

    Jaworzyna Śląska, pow. świdnicki; krzyż kamienny z rytem miecza, ma też wgłębienia w głowie i ramionach

  • Milikowice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska

    Milikowice, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska

  • Pasieczna, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska

    Pasieczna, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska

  • Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; kamienny krzyż z rytem korda, nieraz, zwłaszcza dawniej, odczytywanego jako miecz
    Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; kamienny krzyż z rytem korda, nieraz, zwłaszcza dawniej, odczytywanego jako miecz
  • Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego; na krzyżu z lewej słabo widoczny ryt miecza
    Pastuchów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska; dwa kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego; na krzyżu z lewej słabo widoczny ryt miecza
  • Krzyże pokutne w Starym Jaworowie

    Stary Jaworów, pow. świdnicki, gm. Jaworzyna Śląska

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania w Białej

    Biała, pow. świdnicki, gm. Marcinowice

  • Gola Świdnicka, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż, w tle Ślęża

    Gola Świdnicka, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż, w tle Ślęża

  • Gruszów, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż nazywany przez mieszkańców Tote Jude (Hellmich 1923)

    Gruszów, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż nazywany przez mieszkańców Tote Jude (Hellmich 1923)

  • Krzyże pokutne w Mysłakowie

    Mysłaków, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; trzy kamienne krzyże

  • Krzyż pokutny w murze

    Mysłaków, pow. świdnicki, gm. Marcinowice

  • Szczepanów, pow. świdnicki gm. Marcinowice; kamienny krzyż wmurowany kiedyś w ścianę stajni

    Szczepanów, pow. świdnicki gm. Marcinowice; kamienny krzyż wmurowany kiedyś w ścianę stajni

  • Śmiałowice, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż z rytem kuszy

    Śmiałowice, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż z rytem kuszy

  • krzyż pojednania wmurowany w mur cmentarza, Zebrzydów

    Zebrzydów, pow. świdnicki, gm. Marcinowice

  • krzyż pokutny wmurowany w mur cmentarza, Zebrzydów

    Zebrzydów, pow. świdnicki, gm. Marcinowice

  • Goczałków Górny, pow. świdnicki, gm. Strzegom; destrukt kamiennego krzyża na granicy gmin i powiatów; ryty krzyża równoramiennego i położenie pozwalają przypuszczać, że mógł to być krzyż graniczny
    Goczałków Górny, pow. świdnicki, gm. Strzegom; destrukt kamiennego krzyża na granicy gmin i powiatów; ryty krzyża równoramiennego i położenie pozwalają przypuszczać, że mógł to być krzyż graniczny
  • Jaroszów, pow. świdnicki, gm. Strzegom

    Jaroszów, pow. świdnicki, gm. Strzegom

  • Jaroszów, pow. świdnicki, gm. Strzegom

    Jaroszów, pow. świdnicki, gm. Strzegom

  • Jaroszów, pow. świdnicki, gm. Strzegom

    Jaroszów, pow. świdnicki, gm. Strzegom

  • Skarżyce, pow. świdnicki, gm. Strzegom

    Skarżyce, pow. świdnicki, gm. Strzegom

  • Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; grupa 3 kamiennych krzyży

    Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; grupa 3 kamiennych krzyży

  • Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; krzyż z prawej

    Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; krzyż z prawej

  • Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; krzyż w środku, z dolną aureolą

    Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; krzyż w środku, z dolną aureolą

  • Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; krzyż z lewej, z dolną, niewidoczną teraz, aureolą

    Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; krzyż z lewej, z dolną, niewidoczną teraz, aureolą

  • Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem topora

    Rusko, pow. świdnicki, gm. Strzegom; kamienny krzyż z prawie niewidocznym rytem topora

  • Stanowice, pow. świdnicki, gm. Strzegom

    Stanowice, pow. świdnicki, gm. Strzegom

  • Strzegom, pow. świdnicki

    Strzegom, pow. świdnicki

  • Strzegom, pow. świdnicki; prawdopodobnie destrukt kamiennego krzyża

    Strzegom, pow. świdnicki; prawdopodobnie destrukt kamiennego krzyża

  • Bojanice, pow. świdnicki, gm. Świdnica; przypora muru cmentarza kościelnego i dwa krzyże kamienne

    Bojanice, pow. świdnicki, gm. Świdnica; przypora muru cmentarza kościelnego i dwa krzyże kamienne

  • Bojanice, pow. świdnicki, gm. Świdnica: krzyż przed przyporą; posiada dolną aureolę

    Bojanice, pow. świdnicki, gm. Świdnica: krzyż przed przyporą; posiada dolną aureolę

  • Bojanice, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż wmurowany w przyporę

    Bojanice, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż wmurowany w przyporę

  • Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; dwa krzyże kamienne przed murem cmentarza kościelnego

    Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; dwa krzyże kamienne przed murem cmentarza kościelnego

  • Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż z lewej

    Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż z lewej

  • Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż z prawej

    Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż z prawej

  • Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż z bazaltu w murze ogrodzenia

    Grodziszcze, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż z bazaltu w murze ogrodzenia

  • Lutomia Dolna, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Lutomia Dolna, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Miłochów, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Miłochów, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Modliszów, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż kapliczka; ryt tasaka?

    Modliszów, pow. świdnicki, gm. Świdnica; krzyż kapliczka; ryt tasaka?

  • Mokrzeszów, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Mokrzeszów, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Mokrzeszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Mokrzeszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Pszenno, pow. świdnicki, gm. Świdnica. Mur cmentarza kościelnego. W tym miejscu wmurowanych jest 7, a być może nawet 8 kamiennych krzyży. Wszystkie są teraz poniżej poziomu gruntu, który mocno się podniósł. Następne zdjęcie pokazuje tych 7 krzyży w 1910 r.
    Pszenno, pow. świdnicki, gm. Świdnica. Mur cmentarza kościelnego. W tym miejscu wmurowanych jest 7, a być może nawet 8 kamiennych krzyży. Wszystkie są teraz poniżej poziomu gruntu, który mocno się podniósł. Następne zdjęcie pokazuje tych 7 krzyży w 1910 r.
  • Pszenno, pow. świdnicki, gm. Świdnica. Fot. z 1910 r. Siedem kamiennych krzyży z muru cmentarza kościelnego (patrz poprzednie zdjęcie). W 2008 r. zostały odkopane i zbadane, a następnie znowu zasypane.
    Pszenno, pow. świdnicki, gm. Świdnica. Fot. z 1910 r. Siedem kamiennych krzyży z muru cmentarza kościelnego (patrz poprzednie zdjęcie). W 2008 r. zostały odkopane i zbadane, a następnie znowu zasypane.
  • Pszenno, pow. świdnicki, gm. Świdnica; granitowy krzyż wmurowany w schody do szkoły
    Pszenno, pow. świdnicki, gm. Świdnica; granitowy krzyż wmurowany w schody do szkoły
  • Pogorzała, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż cmentarny przeniesiony z nieczynnego cmentarza

    Pogorzała, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż cmentarny przeniesiony z nieczynnego cmentarza

  • Słotwina, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż z wypukłym wizerunkiem krzyża

    Słotwina, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż z wypukłym wizerunkiem krzyża

  • Sulisławice, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Sulisławice, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; dwa kamienne krzyże obok krzyża przydrożnego

    Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; dwa kamienne krzyże obok krzyża przydrożnego

  • Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż po lewej stronie krzyża przydrożnego

    Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż po lewej stronie krzyża przydrożnego

  • Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż po prawej stronie krzyża przydrożnego

    Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; kamienny krzyż po prawej stronie krzyża przydrożnego

  • Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Witoszów Dolny, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Witoszów Górny, pow. świdnicki, gm. Świdnica

    Witoszów Górny, pow. świdnicki, gm. Świdnica

  • Witoszów Górny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; dwa granitowe krzyże w skarpie potoku Witoszów

    Witoszów Górny, pow. świdnicki, gm. Świdnica; dwa granitowe krzyże w skarpie potoku Witoszów

  • Świdnica, plac św. Małgorzaty; tzw. krzyż Jakuba Tau gdyż legenda wiąże go z miejscem egzekucji błazna o takim imieniu w 1347 r. (na krzyżu jest raczej wtórny ryt "J.T. 1347"); najprawdopodobniej jest to po prostu krzyż związany z jednym z miejsc straceń w Świdnicy (przed Köppenthor - Brama Kapturowa), w którym wykonywano wyroki kary ścięcia mieczem, chowano też tu samobójców.
    Świdnica, plac św. Małgorzaty; tzw. krzyż Jakuba Tau gdyż legenda wiąże go z miejscem egzekucji błazna o takim imieniu w 1347 r. (na krzyżu jest raczej wtórny ryt "J.T. 1347"); najprawdopodobniej jest to po prostu krzyż związany z jednym z miejsc straceń w Świdnicy (przed Köppenthor - Brama Kapturowa), w którym wykonywano wyroki kary ścięcia mieczem, chowano też tu samobójców.
  • Świdnica ul. Wałbrzyska; monolitowy krzyż kamienny

    Świdnica ul. Wałbrzyska; monolitowy krzyż kamienny

  • Świdnica ul. Westerplatte

    Świdnica ul. Westerplatte

  • Świdnica, przy drodze do Tomkowa; dwa kamienne krzyże

    Świdnica, przy drodze do Tomkowa; dwa kamienne krzyże

  • Świebodzice, pow. świdnicki

    Świebodzice, pow. świdnicki

  • Świebodzice Ciernie, pow. świdnicki

    Świebodzice Ciernie, pow. świdnicki

  • Świebodzice Ciernie, pow. świdnicki

    Świebodzice Ciernie, pow. świdnicki

  • Świebodzice Ciernie, pow. świdnicki

    Świebodzice Ciernie, pow. świdnicki

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania w Bukowie

    Buków, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pokutny w Bukowie

    Buków, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania w Bukowie

    Buków, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • Gołaszyce, pow. świdnicki, gm. Żarów

    Gołaszyce, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • Imbramowice, pow. świdnicki, gm. Żarów

    Imbramowice, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • Imbramowice, pow. świdnicki, gm. Żarów; uszkodzony kamienny krzyż(?) na cmentarzu kościelnym
    Imbramowice, pow. świdnicki, gm. Żarów; uszkodzony kamienny krzyż(?) na cmentarzu kościelnym
  • Kruków, pow. świdnicki, gm. Żarów

    Kruków, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • Kruków, pow. świdnicki, gm. Żarów

    Kruków, pow. świdnicki, gm. Żarów

  • Pożarzysko, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem miecza
    Pożarzysko, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem miecza
  • Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem kuszy
    Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem kuszy
  • Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; dwa kamienne krzyże; krzyż z prawej przeniesiony z pobliskiej wsi Kalno
    Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; dwa kamienne krzyże; krzyż z prawej przeniesiony z pobliskiej wsi Kalno
  • Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; pięć kamiennych krzyży ustawionych w parku pałacowym pod koniec XIX w.; pierwotnie było ich 6, a możliwe że 7. Poprzenoszone w to miejsce w celu uatrakcyjnienia parku.
    Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; pięć kamiennych krzyży ustawionych w parku pałacowym pod koniec XIX w.; pierwotnie było ich 6, a możliwe że 7. Poprzenoszone w to miejsce w celu uatrakcyjnienia parku.
  • Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; dwa z pięciu krzyży w parku; krzyż z prawej ma dolne aureole i ryt grotu.</div.
    Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; dwa z pięciu krzyży w parku; krzyż z prawej ma dolne aureole i ryt grotu.</div.
  • Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; trzy z pięciu krzyży w parku; krzyż w środku ma aureolę, a krzyż prawej ryt włóczni (ew. partyzany).
    Wierzbna, pow. świdnicki, gm. Żarów; trzy z pięciu krzyży w parku; krzyż w środku ma aureolę, a krzyż prawej ryt włóczni (ew. partyzany).
  • Krzyż pojednania, Zastruże

    Zastruże, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem topora, fot. 1913

  • Zastruże, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem topora, fot. 2024

    Zastruże, pow. świdnicki, gm. Żarów; kamienny krzyż z rytem topora, fot. 2024

  • Wielka Lipa, pow. trzebnicki, gm. Oborniki Śląskie

    Wielka Lipa, pow. trzebnicki, gm. Oborniki Śląskie

  • Brzeźno, pow. trzebnicki, gm. Prusice

    Brzeźno, pow. trzebnicki, gm. Prusice

  • Skarszyn, pow. trzebnicki, gm. Trzebnica; kamienny krzyż przy drodze w kierunku Łoziny

    Skarszyn, pow. trzebnicki, gm. Trzebnica; kamienny krzyż przy drodze w kierunku Łoziny

  • Strzeszów, pow. trzebnicki, gm. Wisznia Mała; trzon granitowego krzyża na cmentarzu kościelnym

    Strzeszów, pow. trzebnicki, gm. Wisznia Mała; trzon granitowego krzyża na cmentarzu kościelnym

  • Barkowo, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

    Barkowo, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

  • Bychowo, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

    Bychowo, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

  • Korzeńsko, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

    Korzeńsko, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

  • Osiek, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

    Osiek, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

  • Powidzko, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

    Powidzko, pow. trzebnicki, gm. Żmigród

  • Cieszów Cisów, pow. wałbrzyski, gm. Stare Bogaczowice; kamienny krzyż z rytem krzyżyka na głowie

    Cieszów Cisów, pow. wałbrzyski, gm. Stare Bogaczowice; kamienny krzyż z rytem krzyżyka na głowie

  • Stare Bogaczowice, pow. wałbrzyski; krzyż przniesiony z Pietrzykowa gm. Dobromierz

    Stare Bogaczowice, pow. wałbrzyski; krzyż przniesiony z Pietrzykowa gm. Dobromierz

  • Stare Bogaczowice, pow. wałbrzyski; kamienny krzyż z aureolą odkryty w 2020 r.

    Stare Bogaczowice, pow. wałbrzyski; kamienny krzyż z aureolą odkryty w 2020 r.

  • Stare Bogaczowice, pow. wałbrzyski; kamienny krzyż obok ruin dawnego kościoła św. Mikołaja z 1703 r.; wgłębienie w głowie krzyża o średnicy 4 cm i głębokości 5 cm
    Stare Bogaczowice, pow. wałbrzyski; kamienny krzyż obok ruin dawnego kościoła św. Mikołaja z 1703 r.; wgłębienie w głowie krzyża o średnicy 4 cm i głębokości 5 cm
  • Struga, pow. wałbrzyski, gm. Stare Bogaczowice

    Struga, pow. wałbrzyski, gm. Stare Bogaczowice

  • Golińsk, pow. wałbrzyski, gm. Mieroszów; kamienny krzyż na granicy polsko-czeskiej; w Czechach podawana jest lokalizacja Starostin.
    Golińsk, pow. wałbrzyski, gm. Mieroszów; kamienny krzyż na granicy polsko-czeskiej; w Czechach podawana jest lokalizacja Starostin.
  • Glinno, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z rytem kuszy

    Glinno, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z rytem kuszy

  • Glinno, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z rytem miecza

    Glinno, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z rytem miecza

  • Niedźwiedzica. pow. wałbrzyski, gm. Walim

    Niedźwiedzica. pow. wałbrzyski, gm. Walim

  • Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienne krzyże przniesione ze Stanowic pow. świdnicki i Żerkowa gm. Wołów
    Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienne krzyże przniesione ze Stanowic pow. świdnicki i Żerkowa gm. Wołów
  • krzyż pokutny w Zagórzu
    Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż ze Stanowic w pow. świdnickim
  • krzyż pokutny w Zagórzu
    Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; kamienny krzyż z Żerkowa w pow. wołowskim
  • Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; granitowy krzyż bez jednego ramienia

    Zagórze Śląskie, pow. wałbrzyski, gm. Walim; granitowy krzyż bez jednego ramienia

  • Wałbrzych gaj; częściowo wyrzeźbiony krzyż w głazie ze zlepieńca

    Wałbrzych gaj; częściowo wyrzeźbiony krzyż w głazie ze zlepieńca

  • Wałbrzych Lubiechów

    Wałbrzych Lubiechów

  • krzyż pojednania
    Wałbrzych Lubiechów; krzyż ze zlepieńca; według legendy (Kutzer 1910) w miejscu tym został zabity pan młody, ew. panna młoda z służącą, które przybyły ze Świdnicy
  • Wałbrzych Nowy Poniatów; krzyż z gnejsu

    Wałbrzych Nowy Poniatów; krzyż z gnejsu

  • Łaziska, pow. wodzisławski, gm. Godów

    Łaziska, pow. wodzisławski, gm. Godów

  • Olza, pow. wodzisławski, gm. Gorzyce. Krzyż stał niegdyś w pobliżu ujścia Olzy do Odry i miał według przekazu być ustawiony na zbiorowej mogile poległych żołnierzy z czasów wojny trzydziestoletniej lub siedmioletniej.
    Olza, pow. wodzisławski, gm. Gorzyce. Krzyż stał niegdyś w pobliżu ujścia Olzy do Odry i miał według przekazu być ustawiony na zbiorowej mogile poległych żołnierzy z czasów wojny trzydziestoletniej lub siedmioletniej.
  • Rogów, pow. wodzisławski, gm. Gorzyce; krzyż z piaskowca przy murze cmentarza kościelnego; według ustnego przekazu upamiętniał czasy, kiedy Szwedzi pustoszyli okolicę. Na jednym ramieniu wyryty krzyżyk. Kuliste wgłębienia na głowie i boku ramienia. Możliwe, że pozostałość zabiegów magicznych, ludowa medycyna (tzw. kubki, dołki pokutne (patrz fot.). W 2016 r. przeniesiony na plac, na północ od kościoła (patrz fot.)
    Rogów, pow. wodzisławski, gm. Gorzyce; krzyż z piaskowca przy murze cmentarza kościelnego; według ustnego przekazu upamiętniał czasy, kiedy Szwedzi pustoszyli okolicę. Na jednym ramieniu wyryty krzyżyk. Kuliste wgłębienia na głowie i boku ramienia. Możliwe, że pozostałość zabiegów magicznych, ludowa medycyna (tzw. kubki, dołki pokutne (patrz fot.). W 2016 r. przeniesiony na plac, na północ od kościoła (patrz fot.)
  • Rogów, pow. wodzisławski, gm. Gorzyce; aktualnie na placu przy kościele (patrz fot.)
    Rogów, pow. wodzisławski, gm. Gorzyce; aktualnie na placu przy kościele (patrz fot.)
  • Syrynia, powiat wodzisławski, gm. Lubomia; być może fragment krzyża granicznego między księstwem raciborskim i oświęcimskim
    Syrynia, powiat wodzisławski, gm. Lubomia; być może fragment krzyża granicznego między księstwem raciborskim i oświęcimskim
  • Rydułtowy, pow. wodzisławski; kamienny krzyż o dwóch poprzecznych ramionach (krzyż patriarchalny); na krzyżu ryt informujący o konsekracji 6 IX 1628 kościoła św. Jerzego, jednego z poprzedników aktualnego budynku kościelnego.
    Rydułtowy, pow. wodzisławski; kamienny krzyż o dwóch poprzecznych ramionach (krzyż patriarchalny); na krzyżu ryt informujący o konsekracji 6 IX 1628 kościoła św. Jerzego, jednego z poprzedników aktualnego budynku kościelnego.
  • Rydułtowy Radoszowy, pow. wodzisławski; krzyż z piaskowca z rytami: symbol INRI, poniżej wklęsły ryt krzyża, pod nim ryt liter: LVO, oraz niżej data: 1742; z drugiej strony wklęsły ryt krzyża
    Rydułtowy Radoszowy, pow. wodzisławski; krzyż z piaskowca z rytami: symbol INRI, poniżej wklęsły ryt krzyża, pod nim ryt liter: LVO, oraz niżej data: 1742; z drugiej strony wklęsły ryt krzyża
  • Wodzisław Śląski; dwa krzyże kamienne koło kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

    Wodzisław Śląski; dwa krzyże kamienne koło kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

  • Wodzisław Śląski; kamienny krzyż z wypukłą rzeźbą krzyża, z drugiej strony słabo zarysowany ryt: IHS

    Wodzisław Śląski; kamienny krzyż z wypukłą rzeźbą krzyża, z drugiej strony słabo zarysowany ryt: IHS

  • Wodzisław Śląski; kamienny krzyż z wypukłą rzeźbą krzyża

    Wodzisław Śląski; kamienny krzyż z wypukłą rzeźbą krzyża

  • Wodzisław Śląski Jodłownik; kamienny krzyż z rytem krzyżyka i inskrypcją DEN 2 October 1828 INRI

    Wodzisław Śląski Jodłownik; kamienny krzyż z rytem krzyżyka i inskrypcją DEN 2 October 1828 INRI

  • Wodzisław Śląski

    Wodzisław Śląski

  • Brzeg Dolny, pow. wołowski

    Brzeg Dolny, pow. wołowski

  • Jodłowice, pow. wołowski, gm. Brzeg Dolny

    Jodłowice, pow. wołowski, gm. Brzeg Dolny

  • Wojnowice, pow. wrocławski, gm. Czernica

    Wojnowice, pow. wrocławski, gm. Czernica

  • Pasikurowice, pow. wrocławski, gm. Długołęka; kamienny krzyż w formie krzyża św. Antoniego; być może Donnerkreuz (krzyż burzowy, krzyż gradowy)[2]
    Pasikurowice, pow. wrocławski, gm. Długołęka; kamienny krzyż w formie krzyża św. Antoniego; być może Donnerkreuz (krzyż burzowy, krzyż gradowy)[2]
  • Pasikurowice, pow. wrocławski, gm. Długołęka

    Pasikurowice, pow. wrocławski, gm. Długołęka

  • Tokary, pow. wrocławski, gm. Długołęka

    Tokary, pow. wrocławski, gm. Długołęka

  • krzyż pokutny w Glinicy

    Glinica, pow. wrocławski, gm. Jordanów Śląski

  • Krzyż pojednania w Glinicy

    Glinica, pow. wrocławski, gm. Jordanów Śląski

  • krzyż pojednania w Wilczkowicach pow. wrocławski

    Wilczkowice, pow. wrocławski, gm. Jordanów Śląski

  • Kąty Wrocławskie, pow. wrocławski

    Kąty Wrocławskie, pow. wrocławski

  • Kąty Wrocławskie, pow. wrocławski

    Kąty Wrocławskie, pow. wrocławski

  • Nowa Wieś Kącka, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie

    Nowa Wieś Kącka, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie

  • Płyta z rytem miecza, Pełcznica
    Pełcznica, pow. wrocławski; krzyż (płyta) z rytem miecza jako stopień przed drzwiami dawnej plebanii (fot. 2012)
  • Pełcznica, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie; krzyż kamienny i krzyż kamienny (płyta) z rytem miecza z poprzedniego zdjęcia po bokach monolitowej kapliczki pod murem cmentarza kościelnego (fot.2017)
    Pełcznica, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie; krzyż kamienny i krzyż kamienny (płyta) z rytem miecza z poprzedniego zdjęcia po bokach monolitowej kapliczki pod murem cmentarza kościelnego (fot.2017)
  • Ujów, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie; kamienny krzyż z trudnym do identyfikacji rytem - kord, nóż?

    Ujów, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie; kamienny krzyż z trudnym do identyfikacji rytem - kord, nóż?

  • Ujów, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie

    Ujów, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pokutny w Damianowicach

    Damianowice, pow. wrocławski, gm. Kobierzyce

  • Wierzbice, pow. wrocławski, gm. Kobierzyce; granitowy krzyż wmurowany poziomo w mur cmentarza kościelnego
    Wierzbice, pow. wrocławski, gm. Kobierzyce; granitowy krzyż wmurowany poziomo w mur cmentarza kościelnego
  • Proszkowice, pow. wrocławski, gm. Mietków; trzy kamienne krzyże, przy nich Paul Kutzer
    Proszkowice, pow. wrocławski, gm. Mietków; trzy kamienne krzyże, przy nich Paul Kutzer
  • Proszkowice, pow. wrocławski, gm. Mietków; dwa kamienne krzyże (trzeci jest w Muzeum Ślężańskim w Sobótce)
    Proszkowice, pow. wrocławski, gm. Mietków; dwa kamienne krzyże (trzeci jest w Muzeum Ślężańskim w Sobótce)
  • krzyż pokutny w Groblicach

    Groblice, pow. wrocławski, gm. Siechnice

  • Siechnice, pow. wrocławski

    Siechnice, pow. wrocławski

  • Okulice, pow. wrocławski, gm. Sobótka

    Okulice, pow. wrocławski, gm. Sobótka

  • Rogów Sobócki, pow. wrocławski, gm. Sobótka; trzy kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego

    Rogów Sobócki, pow. wrocławski, gm. Sobótka; trzy kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego

  • Rogów Sobócki, pow. wrocławski, gm. Sobótka; kamienny krzyż z dolną aureolą; pręgierz

    Rogów Sobócki, pow. wrocławski, gm. Sobótka; kamienny krzyż z dolną aureolą; pręgierz

  • Sobótka, pow. wrocławski; kamienny krzyż w lapidarium Muzeum Ślężańskiego przniesiony w 1961 r. z Proszkowic; krzyż teutoński.
    Sobótka, pow. wrocławski; kamienny krzyż w lapidarium Muzeum Ślężańskiego przniesiony w 1961 r. z Proszkowic; krzyż teutoński.
  • kamienny krzyż określany jako krzyż pokutny lub krzyż pojednania w Sobótce

    Sobótka Strzeblów, pow. wrocławski; kamienny krzyż w formie krzyża teutońskiego

  • Stary Zamek, pow. wrocławski, gm. Sobótka; granitowy krzyż

    Stary Zamek, pow. wrocławski, gm. Sobótka; granitowy krzyż

  • Wojnarowice, pow. wrocławski, gm. Sobótka

    Wojnarowice, pow. wrocławski, gm. Sobótka

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania lub krzyż pokutny w Bogunowie

    Bogunów, pow. wrocławski, gm. Żórawina

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania lub krzyż pokutny w Jaksonowie

    Jaksonów, pow. wrocławski, gm. Żórawina

  • Nowojowice gm. Żórawina, krzyż określany błędnie jako krzyż pokutny lub krzyż pojednania

    Nowojowice, pow. wrocławski, gm. Żórawina

  • Przecławice, pow. wrocławski, gm. Żórawina

    Przecławice, pow. wrocławski, gm. Żórawina

  • Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; trzy granitowe krzyże w zewnętrznej ścianie muru cmentarnego kościoła św. Jadwigi
    Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; trzy granitowe krzyże w zewnętrznej ścianie muru cmentarnego kościoła św. Jadwigi
  • Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; 1 krzyż w murze
    Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; 1 krzyż w murze
  • Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; 2 krzyż w murze
    Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; 2 krzyż w murze
  • Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; 3 krzyż w murze; ryt krzyża joannickiego
    Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; 3 krzyż w murze; ryt krzyża joannickiego
  • Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; granitowy krzyż przy boisku szkolnym

    Węgry, pow. wrocławski, gm. Żórawina; granitowy krzyż przy boisku szkolnym

  • Wilczków, pow. wrocławski, gm. Żórawina; dwa kamienne krzyże przed obronnym murem cmentarza kościelnego kościoła Wniebowzięcia NMP
    Wilczków, pow. wrocławski, gm. Żórawina; dwa kamienne krzyże przed obronnym murem cmentarza kościelnego kościoła Wniebowzięcia NMP
  • Krzyż pojednania w Żórawinie

    Żórawina, pow. wrocławski

  • krzyż pokutny we Wrocławiu

    Wrocław Arsenał

  • Wrocław Park Szczytnicki, krzyż pokutny
    Wrocław Park Szczytnicki; kamienny krzyż przeniesiony z Muchoboru Wielkiego; być może krzyż upamiętniał spotkanie trzech królów: Kazimierza IV Jagiellończyka, Władysława II Jagiellończyka i Macieja Korwina
  • Krzyż pokutny, Wrocław Żerniki

    Wrocław Żerniki

  • Krzyże pojednania Karncza Góra

    Wrocław Karncza Góra

  • Kandlewo, pow. wschowski, gm. Wschowa; przedwojenna tradycja łączyła krzyż z pobytem na Śląsku wojsk szwedzkich (wojna trzydziestoletnia, lub III wojna północna) - krzyż miał upamiętniać śmierć zabitego w pojedynku przez kolegę szwedzkiego oficera.
    Kandlewo, pow. wschowski, gm. Wschowa; przedwojenna tradycja łączyła krzyż z pobytem na Śląsku wojsk szwedzkich (wojna trzydziestoletnia, lub III wojna północna) - krzyż miał upamiętniać śmierć zabitego w pojedynku przez kolegę szwedzkiego oficera.
  • Konradowo, pow. wschowski, gm. Wschowa; obydwa kamienne krzyże w Konradowie łączy jedna legenda

    Konradowo, pow. wschowski, gm. Wschowa; obydwa kamienne krzyże w Konradowie łączy jedna legenda

  • Konradowo, pow. wschowski, gm. Wschowa. W czasach napoleońskich (1813) dwaj rosyjscy oficerowie pojedynkowali się na kusze. Jeden strzelał z wieży kościelnej, drugi z wiejskiej drogi. Obaj polegli, a krzyże mają, być tego pamiątką.
    Konradowo, pow. wschowski, gm. Wschowa. W czasach napoleońskich (1813) dwaj rosyjscy oficerowie pojedynkowali się na kusze. Jeden strzelał z wieży kościelnej, drugi z wiejskiej drogi. Obaj polegli, a krzyże mają, być tego pamiątką.
  • Brzeźnica, pow. ząbkowicki, gm. Bardo; krzyż z czerwonego piaskowca wmurowany od zewnątrz w ogrodzenie cmentarza kościelnego kościoła św. Mikołaja
    Brzeźnica, pow. ząbkowicki, gm. Bardo; krzyż z czerwonego piaskowca wmurowany od zewnątrz w ogrodzenie cmentarza kościelnego kościoła św. Mikołaja
  • Brzeźnica, pow. ząbkowicki, gm. Bardo; krzyż z czerwonego piaskowca wmurowany od zewnątrz w ogrodzenie cmentarza kościelnego kościoła św. Mikołaja
    Brzeźnica, pow. ząbkowicki, gm. Bardo; krzyż z czerwonego piaskowca wmurowany od zewnątrz w ogrodzenie cmentarza kościelnego kościoła św. Mikołaja
  • Dzbanów, pow. ząbkowicki, gm. Bardo

    Dzbanów, pow. ząbkowicki, gm. Bardo

  • Laskówka, pow. ząbkowicki, gm. Bardo

    Laskówka, pow. ząbkowicki, gm. Bardo

  • Potworów, pow. ząbkowicki, gm. Bardo; kamienny krzyż z bruzdami (po 7) z obu stron

    Potworów, pow. ząbkowicki, gm. Bardo; kamienny krzyż z bruzdami (po 7) z obu stron

  • Doboszowice, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki; krzyż wmurowany w narożnik wieży kościoła na wys. ok 15 m; inskrypcja: BC 1559 oraz kielnia i młotek?; najprawdopodobniej upamiętnia budowę wieży; krzyż z podobnym rytem jest w Złotoryjskim Lesie - Nowe Łąki.
    Doboszowice, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki; krzyż wmurowany w narożnik wieży kościoła na wys. ok 15 m; inskrypcja: BC 1559 oraz kielnia i młotek?; najprawdopodobniej upamiętnia budowę wieży; krzyż z podobnym rytem jest w Złotoryjskim Lesie - Nowe Łąki.
  • Doboszowice, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

    Doboszowice, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

  • Kamieniec Ząbkowicki, pow. ząbkowicki

    Kamieniec Ząbkowicki, pow. ząbkowicki

  • Mrokocin, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

    Mrokocin, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

  • Pomianów Górny, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

    Pomianów Górny, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

  • Sławęcin, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

    Sławęcin, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki

  • Budzów, pow. ząbkowicki, gm. Stoszowice; trzy z czterech krzyży wmurowanych w ogrodzenie cmentarza kościelnego; pierwszy z lewej miał ryt kielicha, drugi miał ryt noża - obydwa już niewidoczne.
    Budzów, pow. ząbkowicki, gm. Stoszowice; trzy z czterech krzyży wmurowanych w ogrodzenie cmentarza kościelnego; pierwszy z lewej miał ryt kielicha, drugi miał ryt noża - obydwa już niewidoczne.
  • Budzów, pow. ząbkowicki, gm. Stoszowice; czwarty krzyż wmurowany w ogrodzenie cmentarza kościelnego - ryt kuszy.
    Budzów, pow. ząbkowicki, gm. Stoszowice; czwarty krzyż wmurowany w ogrodzenie cmentarza kościelnego - ryt kuszy.
  • Różana, pow. ząbkowicki, gm. Stoszowice; krzyż z gnejsu w murze cmentarza kościelnego

    Różana, pow. ząbkowicki, gm. Stoszowice; krzyż z gnejsu w murze cmentarza kościelnego

  • Olbrachcice Wielkie, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie; krzyż kamienny z oznaczeniami stanów wód podczas powodzi; patrz następne zdjęcie
    Olbrachcice Wielkie, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie; krzyż kamienny z oznaczeniami stanów wód podczas powodzi; patrz następne zdjęcie
  • Rysunek krzyża w Olbrachcicach Wielkich wykonany w 1926 r. z częściowo widocznymi rytami i datami powodzi
    Rysunek krzyża w Olbrachcicach Wielkich wykonany w 1926 r. z częściowo widocznymi rytami i datami powodzi
  • Sieroszów, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie

    Sieroszów, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie

  • Zwrócona, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie; krzyż kamienny przy murze cmentarza kościelnego, przeniesiony ok. 1995 r. z polnej drogi do Sulisławic
    Zwrócona, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie; krzyż kamienny przy murze cmentarza kościelnego, przeniesiony ok. 1995 r. z polnej drogi do Sulisławic
  • Zwrócona, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie; krzyż kamienny przy zniszczonej kapliczce św. Jana Nepomucena przy polnej drodze
    Zwrócona, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice Śląskie; krzyż kamienny przy zniszczonej kapliczce św. Jana Nepomucena przy polnej drodze
  • Ząbkowice Śląskie; kamienny krzyż w lapidarium miejscowej Izby Regionalnej podpisany bez żadnych podstaw jako krzyż pokutny, co jest bardziej szkodliwe niż w wypadku bezmyślnych "tabliczek w terenie", gdyż to placówka profesjonalna mająca promować historię
    Ząbkowice Śląskie; kamienny krzyż w lapidarium miejscowej Izby Regionalnej podpisany bez żadnych podstaw jako krzyż pokutny, co jest bardziej szkodliwe niż w wypadku bezmyślnych "tabliczek w terenie", gdyż to placówka profesjonalna mająca promować historię
  • Jasienica, pow. ząbkowicki, gm. Ziębice; kamienny krzyż w lesie; ryt miecza

    Jasienica, pow. ząbkowicki, gm. Ziębice; kamienny krzyż w lesie; ryt miecza

  • Jasłówek, pow. ząbkowicki, gm. Ziębice; kamienny krzyż z rytem krzyża

    Jasłówek, pow. ząbkowicki, gm. Ziębice; kamienny krzyż z rytem krzyża

  • Wigańcice, pow. ząbkowicki, gm. Ziębice; kamienny (granitowy) krzyż przy murze cmentarza kościelnego kościoła św. Bartłomieja Apostoła
    Wigańcice, pow. ząbkowicki, gm. Ziębice; kamienny (granitowy) krzyż przy murze cmentarza kościelnego kościoła św. Bartłomieja Apostoła
  • Zielona Góra Ochla; krzyż wiązany jest bez podstaw z zabójstwem z 1604 r.; zobacz Krzyż kamienny w Ochli (Zielona Góra).
    Zielona Góra Ochla; krzyż wiązany jest bez podstaw z zabójstwem z 1604 r.; zobacz Krzyż kamienny w Ochli (Zielona Góra).
  • Działoszyn, pow. zgorzelecki, gm. Bogatynia

    Działoszyn, pow. zgorzelecki, gm. Bogatynia

  • Sieniawka, pow. zgorzelecki, gm. Bogatynia; dwa kamienne krzyże wmurowane w ogrodzenie cmentarza kościelnego

    Sieniawka, pow. zgorzelecki, gm. Bogatynia; dwa kamienne krzyże wmurowane w ogrodzenie cmentarza kościelnego

  • kamienny krzyż określany jako krzyż pojednania lub krzyż pokutny w Gronowie

    Gronów, pow. zgorzelecki, gm. Zgorzelec

  • Sławnikowice, pow. zgorzelecki, gm. Zgorzelec; krzyż kamienny w murze cmentarza kościelnego

    Sławnikowice, pow. zgorzelecki, gm. Zgorzelec; krzyż kamienny w murze cmentarza kościelnego

  • Trójca, pow. zgorzelecki, gm. Zgorzelec; kamienny krzyż z rytem włóczni (partyzany)

    Trójca, pow. zgorzelecki, gm. Zgorzelec; kamienny krzyż z rytem włóczni (partyzany)

  • Kotowice, pow. zielonogórski, gm. Nowogród Bobrzański

    Kotowice, pow. zielonogórski, gm. Nowogród Bobrzański

  • Choiniec, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; piaskowcowy krzyż w Złotoryjskim Lesie; uszkodzone ramiona, ryt krzyżyka. Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 5.
    Choiniec, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; piaskowcowy krzyż w Złotoryjskim Lesie; uszkodzone ramiona, ryt krzyżyka. Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 5.
  • Choiniec, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; kamienny krzyż pamiątkowy z półkolistą głową. Inskrypcja brzmiąca w tłumaczeniu: "W roku 1760 w tym miejscu młody osiemnastoletni chłopiec Abrbacham Britzler z Twardocic przez złego dziedzica jednym strzałem bezbożnie został pozbawiony życia." Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 6.
    Choiniec, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; kamienny krzyż pamiątkowy z półkolistą głową. Inskrypcja brzmiąca w tłumaczeniu: "W roku 1760 w tym miejscu młody osiemnastoletni chłopiec Abrbacham Britzler z Twardocic przez złego dziedzica jednym strzałem bezbożnie został pozbawiony życia." Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 6.
  • Nowe Łąki, pow. złotoryjski, gm. Pasterka; kamienny krzyż z 1808 r. w lesie; upamiętnia odnalezienie powieszonego mężczyzny. Jeden z kamiennych krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 3.
    Nowe Łąki, pow. złotoryjski, gm. Pasterka; kamienny krzyż z 1808 r. w lesie; upamiętnia odnalezienie powieszonego mężczyzny. Jeden z kamiennych krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 3.
  • Nowe Łąki, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; kamienny krzyż z rytem poziomicy i kielni- być może nawiązanie do zawodu murarza oraz symbolów jego profesji; podobny ryt jest na krzyżu w Doboszowicach gm. Kamieniec Ząbkowicki. Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 4.
    Nowe Łąki, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; kamienny krzyż z rytem poziomicy i kielni- być może nawiązanie do zawodu murarza oraz symbolów jego profesji; podobny ryt jest na krzyżu w Doboszowicach gm. Kamieniec Ząbkowicki. Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 4.
  • Nowa Wieś Grodziska, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; kamienny krzyż z rytem (prawdopodobnie bo jest odwrócony) miecza lub korda
    Nowa Wieś Grodziska, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka; kamienny krzyż z rytem (prawdopodobnie bo jest odwrócony) miecza lub korda
  • Rochów, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka;kamienny krzyż z inskrypcją brzmiącą w tłumaczeniu: "W roku 1775 dnia 24 grudnia stracił tutaj Gottlieb Auss… z rodu Ottendorfów swoje życie przejechany wozem." Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 7.
    Rochów, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka;kamienny krzyż z inskrypcją brzmiącą w tłumaczeniu: "W roku 1775 dnia 24 grudnia stracił tutaj Gottlieb Auss… z rodu Ottendorfów swoje życie przejechany wozem." Jeden z krzyży na "Szlaku kamiennych krzyży w Czaplach - Choińcu" - nr 7.
  • Nowy Kościół, pow. złotoryjski, gm. Świerzawa; dwa krzyże kamienne w ogrodzeniu; trzeci krzyż (z lewej) jest zasłonięty gospodarczym budynkiem

    Nowy Kościół, pow. złotoryjski, gm. Świerzawa; dwa krzyże kamienne w ogrodzeniu; trzeci krzyż (z lewej) jest zasłonięty gospodarczym budynkiem

  • Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno

    Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno

  • Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; część trzonu kamiennego krzyża z fragmentem rytu korda
    Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; część trzonu kamiennego krzyża z fragmentem rytu korda
  • Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; fragment kamiennego krzyża z rytem sztychu i głowni miecza lub korda
    Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; fragment kamiennego krzyża z rytem sztychu i głowni miecza lub korda
  • Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno

    Brochocin, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno

  • Modlikowice, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; krzyż z rytem korda (ew. miecza)

    Modlikowice, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; krzyż z rytem korda (ew. miecza)

  • Modlikowice, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; krzyż kamienny z rytem kuszy

    Modlikowice, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; krzyż kamienny z rytem kuszy

  • Uniejowice, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; krzyż kamienny z rytem kuszy; otwory w ramionach i po bokach głowy
    Uniejowice, pow. złotoryjski, gm. Zagrodno; krzyż kamienny z rytem kuszy; otwory w ramionach i po bokach głowy
  • Krzyż pokutny w Brenniku

    Brennik, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja

  • Jerzmanice-Zdrój, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja; fragment kamiennego krzyża w murze, data 1763

    Jerzmanice-Zdrój, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja; fragment kamiennego krzyża w murze, data 1763

  • Wilków, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja; krzyż kamienny z rytem miecza

    Wilków, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja; krzyż kamienny z rytem miecza

  • Prusice, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja

    Prusice, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja

  • Rokitnica, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja; kamienny krzyż z trudnym do zidentyfikowania rytem (miecz?)

    Rokitnica, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja; kamienny krzyż z trudnym do zidentyfikowania rytem (miecz?)

  • Złotoryja; krzyż kamienny; ryt miecza?

    Złotoryja; krzyż kamienny; ryt miecza?

  • Nowoszów, pow. żagański, gm. Iłowa; krzyż w głębokim lesie; według wątpliwego przekazu upamiętnia śmierć niejakiego Samuela Weise lub Wenzela, który miał w tym miejsca zginąć 16 listopada 1768 r. (ryt S V 1768 16 Novemb.); opowiadana była też legenda o czarowniku, który chciał w tym miejscu zwołać wszystkie żmije z całej puszczy i zaczarować je, lecz popełnił jakiś błąd w sztuce i te go zagryzły.
    Nowoszów, pow. żagański, gm. Iłowa; krzyż w głębokim lesie; według wątpliwego przekazu upamiętnia śmierć niejakiego Samuela Weise lub Wenzela, który miał w tym miejsca zginąć 16 listopada 1768 r. (ryt S V 1768 16 Novemb.); opowiadana była też legenda o czarowniku, który chciał w tym miejscu zwołać wszystkie żmije z całej puszczy i zaczarować je, lecz popełnił jakiś błąd w sztuce i te go zagryzły.
  • Niegosławice, pow. żagański

    Niegosławice, pow. żagański

  • Długie, pow. żagański, gm. Szprotawa; kamienny krzyż wstawiony w wewnętrzną część muru otaczającego teren wokół ruin średniowiecznego kościoła św. Jakuba; dołki pokutne?
    Długie, pow. żagański, gm. Szprotawa; kamienny krzyż wstawiony w wewnętrzną część muru otaczającego teren wokół ruin średniowiecznego kościoła św. Jakuba; dołki pokutne?
  • Szprotawa, pow. żagański; kamienny krzyż odnaleziony w 2021 r. w Henrykowie pod Szprotawą

    Szprotawa, pow. żagański; kamienny krzyż odnaleziony w 2021 r. w Henrykowie pod Szprotawą

  • Szprotawa (Małe Puszczykowo), pow. żagański; kamienny krzyż z rytem sztyletu (ew. miecza)

    Szprotawa (Małe Puszczykowo), pow. żagański; kamienny krzyż z rytem sztyletu (ew. miecza)

  • Lutynka, pow. żagański, gm. Wymiarki; regionalista H. Jentsch wiązał w 1898 r. te krzyże z wydarzeniem z 1418 r. opierając się na pisanym przekazie, że w tym roku niejaki Nickel Falkenhayn, zwany Trappe, zamordował dwóch miejscowych wieśniaków. Nie ma żadnych przesłanek uwiarygadniających taką tezę. Istnieje też podanie, które mówi, że w miejscu tym zginęło dwóch rycerzy.
    Lutynka, pow. żagański, gm. Wymiarki; regionalista H. Jentsch wiązał w 1898 r. te krzyże z wydarzeniem z 1418 r. opierając się na pisanym przekazie, że w tym roku niejaki Nickel Falkenhayn, zwany Trappe, zamordował dwóch miejscowych wieśniaków. Nie ma żadnych przesłanek uwiarygadniających taką tezę. Istnieje też podanie, które mówi, że w miejscu tym zginęło dwóch rycerzy.
  • Lutynka, pow. żagański, gm. Wymiarki; krzyż z lewej na poprzednim zdjęciu

    Lutynka, pow. żagański, gm. Wymiarki; krzyż z lewej na poprzednim zdjęciu

  • Lutynka, pow. żagański, gm. Wymiarki; krzyż z prawej na poprzednim zdjęciu; data 1418 została wyryta wtórnie, prawdopodobnie w związku z pojawieniem się w 1898 r. wcześniej przedstawionej "hipotezy".
    Lutynka, pow. żagański, gm. Wymiarki; krzyż z prawej na poprzednim zdjęciu; data 1418 została wyryta wtórnie, prawdopodobnie w związku z pojawieniem się w 1898 r. wcześniej przedstawionej "hipotezy".
  • kamienny krzyż określany jako krzyż pokutny lub krzyż pojednania w Witoszynie Dolnym
    Witoszyn Dolny, pow. żagański, gm. Wymiarki; kamienny krzyż, który według tradycji stoi w miejscu gdzie przewrócił się z koniem, w lipcu 1472 r., książę żagański Jan II (Szalony), w czasie konnej jazdy do Przewozu, gdzie umierał śmiercią głodową uwięziony w wieży przez Jana jego brat, książę Baltazar.
  • Dzietrzychowice, pow. żagański, gm. Żagań; kamienny krzyż koło muru cmentarza kościelnego

    Dzietrzychowice, pow. żagański, gm. Żagań; kamienny krzyż koło muru cmentarza kościelnego

  • Rudawica, pow. żagański, gm. Żagań; krzyż wmurowany w zewnętrzną ścianę prezbiterium kościoła; według podania krzyż upamiętnia zamordowanie miejscowego proboszcza, w czasach wojen szwedzkich
    Rudawica, pow. żagański, gm. Żagań; krzyż wmurowany w zewnętrzną ścianę prezbiterium kościoła; według podania krzyż upamiętnia zamordowanie miejscowego proboszcza, w czasach wojen szwedzkich
  • Stara Kopernia, pow. żagański, gm. Żagań

    Stara Kopernia, pow. żagański, gm. Żagań

  • Stara Kopernia, pow. żagański, gm. Żagań

    Stara Kopernia, pow. żagański, gm. Żagań

  • Stary Żagań, pow. żagański, gm. Żagań; cztery kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego
    Stary Żagań, pow. żagański, gm. Żagań; cztery kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego
  • Stary Żagań, pow. żagański, gm. Żagań; dwa pierwsze od lewej z czterech krzyży w murze cmentarza kościelnego
    Stary Żagań, pow. żagański, gm. Żagań; dwa pierwsze od lewej z czterech krzyży w murze cmentarza kościelnego
  • Żagań; kamienny krzyż w murze przy ul. Cmentarnej

    Żagań; kamienny krzyż w murze przy ul. Cmentarnej

  • Koło, pow. żarski, gm. Brody; granitowy krzyż z rytami miecza z obu stron

    Koło, pow. żarski, gm. Brody; granitowy krzyż z rytami miecza z obu stron

  • Jasień, pow. żarski; granitowy krzyż z 1813 r. związany prawdopodobnie z pochówkiem żołnierza armii carskiej

    Jasień, pow. żarski; granitowy krzyż z 1813 r. związany prawdopodobnie z pochówkiem żołnierza armii carskiej

  • Roztoki, pow. żarski, gm. Jasień. Jedna z legend mówi, że krzyż upamiętnia śmierć dziewczyny z Roztok zabitej przez młodzieńca z Biedrzychowic, którego zaloty odrzuciła. Inny przekaz wskazuje na upamiętnienie zabójstwa przez mieszkańców wsi francuskiego oficera napastującego młodą dziewczynę.
    Roztoki, pow. żarski, gm. Jasień. Jedna z legend mówi, że krzyż upamiętnia śmierć dziewczyny z Roztok zabitej przez młodzieńca z Biedrzychowic, którego zaloty odrzuciła. Inny przekaz wskazuje na upamiętnienie zabójstwa przez mieszkańców wsi francuskiego oficera napastującego młodą dziewczynę.
  • Lubsko, pow. żarski. Fragmenty krzyża wstawione w murek otaczający cmentarz kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa. Pierwotnie krzyż stał w Strzegowie w pow. krośnieńskim. Być może to krzyż nagrobny francuskiego oficera lub trzech oficerów armii napoleońskiej zastrzelonych w 1813 r.
    Lubsko, pow. żarski. Fragmenty krzyża wstawione w murek otaczający cmentarz kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa. Pierwotnie krzyż stał w Strzegowie w pow. krośnieńskim. Być może to krzyż nagrobny francuskiego oficera lub trzech oficerów armii napoleońskiej zastrzelonych w 1813 r.
  • Żory, krzyż kamienny

    Żory, krzyż kamienny

  • Żory Rogoźna

    Żory Rogoźna

  • Żywiec; krzyż nagrobny Michał Gnidka

    Żywiec; krzyż nagrobny Michał Gnidka

Krzyże zaginione

  • Jelenia Góra Sobieszów; kamienny krzyż zaginiony przed 1923 r. przed ogrodzeniem budynku powyżej kościoła

    Jelenia Góra Sobieszów; kamienny krzyż zaginiony przed 1923 r. przed ogrodzeniem budynku powyżej kościoła

  • Mniszków, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie (ew. Rędziny); kamienny krzyż z rytem topora; zaginął w 1997 r.

    Mniszków, pow. karkonoski, gm. Janowice Wielkie (ew. Rędziny); kamienny krzyż z rytem topora; zaginął w 1997 r.

  • Wolibórz, pow kłodzki, gm. Nowa Ruda; fot. z 1937 r.; krzyż zaginął w latach 90. XX w.
    Wolibórz, pow kłodzki, gm. Nowa Ruda; fot. z 1937 r.; krzyż zaginął w latach 90. XX w.
  • krzyż pokutny koło Pełcznicy

    Pełcznica, pow. wrocławski, gm. Kąty Wrocławskie

  • Krzyż pojednania

    Wrocław Klecina

  • Wrocław plac Orląt Lwowskich

    Wrocław plac Orląt Lwowskich

  • Krzyże pokutne na Szczepinie we Wrocławiu

    Wrocław Szczepin

  • Braszowice, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice śląskie; piaskowcowy krzyż przy drodze do Potworowa, niedaleko młyna Staudenmühle (młyn był położony między Brzeźnicą i Grochową oraz leśniczówką; staw młyński był przy przy zbiegu dróg z Grochowej, Brzeźnicy i Braszowa); inskrypcja na krzyżu odczytywana w 1923 i 1939 r. we fragmencie, ale da się z niej odcyfrować treść: Roku 1675, 15 grudnia... tutaj został zabity Tob... Kopper..., świadczy, że był to krzyż upamiętniający zabójstwo.
    Braszowice, pow. ząbkowicki, gm. Ząbkowice śląskie; piaskowcowy krzyż przy drodze do Potworowa, niedaleko młyna Staudenmühle (młyn był położony między Brzeźnicą i Grochową oraz leśniczówką; staw młyński był przy przy zbiegu dróg z Grochowej, Brzeźnicy i Braszowa); inskrypcja na krzyżu odczytywana w 1923 i 1939 r. we fragmencie, ale da się z niej odcyfrować treść: Roku 1675, 15 grudnia... tutaj został zabity Tob... Kopper..., świadczy, że był to krzyż upamiętniający zabójstwo.

Kamienne krzyże w Polsce poza Śląskiem

Inne

  • Baba pruska, skansen w Wasilkowie

    Pieńki, pow. białostocki (teraz skansen w Wasilkowie)

  • "Kamienna baba" na cmentarzu kościelnym w Bukowicach, pow. bialski; ryt głowy (czaszki) i trzy prawie już niewidoczne krzyżyki; prawdopodobnie nagrobek

    "Kamienna baba" na cmentarzu kościelnym w Bukowicach, pow. bialski; ryt głowy (czaszki) i trzy prawie już niewidoczne krzyżyki; prawdopodobnie nagrobek

  • Nowizna, pow. dzierżoniowski; współczesny kamienny krzyż w parku przypałacowym. Krzyż ma nawiązywać formą do krzyży pokutnych. Problem w tym, że krzyże pokutne nie miały swojej specyficznej formy i nie różniły sie od krzyży stawianych z innych niż umowa ugodowa powodów.
    Nowizna, pow. dzierżoniowski; współczesny kamienny krzyż w parku przypałacowym. Krzyż ma nawiązywać formą do krzyży pokutnych. Problem w tym, że krzyże pokutne nie miały swojej specyficznej formy i nie różniły sie od krzyży stawianych z innych niż umowa ugodowa powodów.
  • Owiesno, pow. dzierżoniowski

    Owiesno, pow. dzierżoniowski

  • Piława Dolna, dzierżoniowski; kamienny krzyż w szczycie kościoła

    Piława Dolna, dzierżoniowski; kamienny krzyż w szczycie kościoła

  • Pogwizdów, pow. jaworski; pomnik 800-lecia wsi. Kamienny krzyż nawiązuje do jej cysterskiej przeszłości i do zwyczaju stawiania krzyży pokutnych w wyniku umów ugodowych
    Pogwizdów, pow. jaworski; pomnik 800-lecia wsi. Kamienny krzyż nawiązuje do jej cysterskiej przeszłości i do zwyczaju stawiania krzyży pokutnych w wyniku umów ugodowych
  • Bukowiec, pow. karkonoski; kamień z rytem krzyża

    Bukowiec, pow. karkonoski; kamień z rytem krzyża

  • Janowice Wielkie, pow. karkonoski. Kamienny krzyż w szczycie Kościoła. Na fali "pokutności" określany nieraz bezpodstawnie jako krzyż pokutny (krzyż pojednania).
    Janowice Wielkie, pow. karkonoski. Kamienny krzyż w szczycie Kościoła. Na fali "pokutności" określany nieraz bezpodstawnie jako krzyż pokutny (krzyż pojednania).
  • Spalona, pow. legnicki; krzyż kamienny w szczycie kościoła

    Spalona, pow. legnicki; krzyż kamienny w szczycie kościoła

  • Studnica, pow. legnicki; krzyż pamiątkowy z 1855 r.

    Studnica, pow. legnicki; krzyż pamiątkowy z 1855 r.

  • Dłużec, pow. lwówecki; słupek graniczny

    Dłużec, pow. lwówecki; słupek graniczny

  • Nowy Świętów, pow. nyski, gm. Głuchołazy; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego

    Nowy Świętów, pow. nyski, gm. Głuchołazy; kamienny krzyż w murze cmentarza kościelnego

  • Hajduki Nyskie, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż na zewnętrznej ścianie kościoła św. Jerzego

    Hajduki Nyskie, pow. nyski, gm. Nysa; kamienny krzyż na zewnętrznej ścianie kościoła św. Jerzego

  • Niwnica pow. nyski, gm. Nysa; kapliczka (marter) opisywana lokalnie jako pokutna w znaczeniu wypaczającym definicję takich obiektów związanych z umowami ugodowymi
    Niwnica pow. nyski, gm. Nysa; kapliczka (marter) opisywana lokalnie jako pokutna w znaczeniu wypaczającym definicję takich obiektów związanych z umowami ugodowymi
  • Niwnica, pow. nyski, gm. Nysa; kapliczka opisywana lokalnie jako pokutna w znaczeniu wypaczającym definicję takich obiektów związanych z umowami ugodowymi
    Niwnica, pow. nyski, gm. Nysa; kapliczka opisywana lokalnie jako pokutna w znaczeniu wypaczającym definicję takich obiektów związanych z umowami ugodowymi
  • Ługi, pow. nowosolski; krzyż w szczycie kościoła bezpodstawnie kwalifikowany nieraz jako krzyż pokutny
    Ługi, pow. nowosolski; krzyż w szczycie kościoła bezpodstawnie kwalifikowany nieraz jako krzyż pokutny
  • Nowolesie (Zimnodół, Zimne Doły), pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż pamiątkowy z datą 4 maja 1868; w jednym z artykułów Andrzeja Scheera bezmyślnie nazwany "najmłodszym krzyżem pokutnym" i pod taką nazwą pojawia nieraz się nadal
    Nowolesie (Zimnodół, Zimne Doły), pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż pamiątkowy z datą 4 maja 1868; w jednym z artykułów Andrzeja Scheera bezmyślnie nazwany "najmłodszym krzyżem pokutnym" i pod taką nazwą pojawia nieraz się nadal
  • Udanin, pow. średzki; krzyż w wieży kościoła św. Urszuli

    Udanin, pow. średzki; krzyż w wieży kościoła św. Urszuli

  • Wiry, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż w szczycie kościoła; takie krzyże też kiedyś wpadły w "obłęd pokutności".

    Wiry, pow. świdnicki, gm. Marcinowice; kamienny krzyż w szczycie kościoła; takie krzyże też kiedyś wpadły w "obłęd pokutności".

  • Modliszów, pow. świdnicki, gm. Świdnica; 3 kamienne krzyże w szczytach kościoła św. Bartłomieja, nazywane nieraz bez uzasadnienia krzyżami pokutnymi
    Modliszów, pow. świdnicki, gm. Świdnica; 3 kamienne krzyże w szczytach kościoła św. Bartłomieja, nazywane nieraz bez uzasadnienia krzyżami pokutnymi
  • Turów, pow. wrocławski; kamienny krzyż w szczycie kościoła

    Turów, pow. wrocławski; kamienny krzyż w szczycie kościoła

  • Zielona Góra Jeleniów; krzyż upamiętniający zabójstwo rabunkowe kuśnierza Johanna Gotloba Müllera 23 marca 1863 r.
    Zielona Góra Jeleniów; krzyż upamiętniający zabójstwo rabunkowe kuśnierza Johanna Gotloba Müllera 23 marca 1863 r.
  • Czaple, pow. złotoryjski; kamień pamiątkowy z inskrypcją

    Czaple, pow. złotoryjski; kamień pamiątkowy z inskrypcją

  • Nowy Kościół, pow. złotoryjski; kamień z rytem topora w bramie wejściowej (od wewnątrz) na cmentarz kościelny przy ruinach kościoła Najświętszej Marii Panny
    Nowy Kościół, pow. złotoryjski; kamień z rytem topora w bramie wejściowej (od wewnątrz) na cmentarz kościelny przy ruinach kościoła Najświętszej Marii Panny
  • kamień (krzyż) choleryczny w Świerzawie

    Świerzawa, pow. złotoryjski; kamień z rytem krzyża

  • Wilków, pow. złotoryjski; dwa kamienne krzyże z 1989 r. wykute jako "pokutne" za grzechy parafian.

    Wilków, pow. złotoryjski; dwa kamienne krzyże z 1989 r. wykute jako "pokutne" za grzechy parafian.

  • Lubanice, pow. żarski. Dwa krzyże w szczycie kościoła; legenda o człowieku, który za młodu popełnił zbrodnię, za co został ukarany śmiercią wszystkich jego jedenaściorga dzieci. Postanowił wybudować kościół z dwoma krzyżami, po czym urodziło mu się dwunaste dziecko, które żyło długo i cieszyło się zdrowiem.
    Lubanice, pow. żarski. Dwa krzyże w szczycie kościoła; legenda o człowieku, który za młodu popełnił zbrodnię, za co został ukarany śmiercią wszystkich jego jedenaściorga dzieci. Postanowił wybudować kościół z dwoma krzyżami, po czym urodziło mu się dwunaste dziecko, które żyło długo i cieszyło się zdrowiem.
  • Lubanice, pow. żarski

    Lubanice, pow. żarski

  • Kamień z rytem koła w pobliżu Otročiněves w kraju środkowoczeskim. Być może "mýtný kámen", czyli kamień oznaczający miejsce poboru myta, może graniczny. Może to być też "kolomazný kámen". Kolomaz (kołomaź) to smar do kół i osi drewnianych wozów. Podczas produkcji węgla drzewnego w mielerzach pozyskiwano jako produkt uboczny dziegieć – kolomaz. Być może kamień był używany do tych celów lub oznaczał miejsce nazywane Kolomazna, czyli miejsce produkcji kołomazi.
    Kamień z rytem koła w pobliżu Otročiněves w kraju środkowoczeskim. Być może "mýtný kámen", czyli kamień oznaczający miejsce poboru myta, może graniczny. Może to być też "kolomazný kámen". Kolomaz (kołomaź) to smar do kół i osi drewnianych wozów. Podczas produkcji węgla drzewnego w mielerzach pozyskiwano jako produkt uboczny dziegieć – kolomaz. Być może kamień był używany do tych celów lub oznaczał miejsce nazywane Kolomazna, czyli miejsce produkcji kołomazi.

Płyty nagrobne

  • Janków, pow. oławski; kamienna płyta z rytem krzyża

    Janków, pow. oławski; kamienna płyta z rytem krzyża

  • Piskorzów, pow. oławski; kamienna płyta z rytem krzyża

    Piskorzów, pow. oławski; kamienna płyta z rytem krzyża

  • Sobocisko, pow. oławski; kamienna płyta z rytami krzyży

    Sobocisko, pow. oławski; kamienna płyta z rytami krzyży

  • Strzelin; płyta nagrobna z rytem miecza

    Strzelin; płyta nagrobna z rytem miecza

  • Jordanów Śląski, pow. wrocławski; kamienna płyta nagrobna z rytem krzyża

    Jordanów Śląski, pow. wrocławski; kamienna płyta nagrobna z rytem krzyża

  • Turów, pow. wrocławski; kamienna płyta nagrobna z rytem krzyża

    Turów, pow. wrocławski; kamienna płyta nagrobna z rytem krzyża

  • Wierzbice, pow. wrocławski; średniowieczna płyta nagrobna z rytem krzyża

    Wierzbice, pow. wrocławski; średniowieczna płyta nagrobna z rytem krzyża

Przykładowe poza Polską

  • Raspenava, kraj liberecki, Czechy; ryt miecza i dwa krzyżyki; legenda: tutaj podczas pojedynku dwóch oficerów obaj przeciwnicy zginęli.
    Raspenava, kraj liberecki, Czechy; ryt miecza i dwa krzyżyki; legenda: tutaj podczas pojedynku dwóch oficerów obaj przeciwnicy zginęli.
  • Raspenava, kraj liberecki, Czechy; legenda: ojciec przypadkowo zastrzelił swoje dziecko, biorąc je w ciemności za gęś sąsiada.
    Raspenava, kraj liberecki, Czechy; legenda: ojciec przypadkowo zastrzelił swoje dziecko, biorąc je w ciemności za gęś sąsiada.
  • Žandov, kraj liberecki. Ludowy przekaz wiąże ten krzyż z wydarzeniami wojny trzydziestoletniej. Być może to o wiele starszy krzyż wyznaczający granicę okręgu sądowego jakiegoś władztwa terytorialnego (klasztornego) lub miejsce sądu. Tak należałoby interpretować ryt czyli krzyż konsekracyjny otoczony przez cztery krzyże.

    Žandov, kraj liberecki. Ludowy przekaz wiąże ten krzyż z wydarzeniami wojny trzydziestoletniej. Być może to o wiele starszy krzyż wyznaczający granicę okręgu sądowego jakiegoś władztwa terytorialnego (klasztornego) lub miejsce sądu. Tak należałoby interpretować ryt czyli krzyż konsekracyjny otoczony przez cztery krzyże.

  • Draženov, kraj pilzneński. Z krzyżem wiążą się dwie legendy. Pierwsza, dotycząca jego fundacji, mówi, że w nieokreślonych, dawnych czasach pasterz przepędzał swoje stado przez łąkę należącą do właściciela Rejkovic (przysiółka Drażenowa, w pobliżu stawu). Gdy właściciel to zobaczył, tak się rozgniewał, że zastrzelił pasterza. Na pamiątkę tego morderstwa postawiono tam kamienny krzyż. Druga legenda dotyczy już samego krzyża. Głosi ona, że pewien żołnierz uszkodził bezmyślnie lewe ramię krzyża, za co spotkała go okrutna kara – został wleczony na śmierć przez rozpędzonego konia. Historia ta wskazuje, że krzyż wzniesiony na pamiątkę morderstwa cieszył się wśród miejscowej ludności wielkim szacunkiem, a każdemu, kto odważyłby się go celowo zbezcześcić, groziła surowa kara.
    Draženov, kraj pilzneński. Z krzyżem wiążą się dwie legendy. Pierwsza, dotycząca jego fundacji, mówi, że w nieokreślonych, dawnych czasach pasterz przepędzał swoje stado przez łąkę należącą do właściciela Rejkovic (przysiółka Drażenowa, w pobliżu stawu). Gdy właściciel to zobaczył, tak się rozgniewał, że zastrzelił pasterza. Na pamiątkę tego morderstwa postawiono tam kamienny krzyż. Druga legenda dotyczy już samego krzyża. Głosi ona, że pewien żołnierz uszkodził bezmyślnie lewe ramię krzyża, za co spotkała go okrutna kara – został wleczony na śmierć przez rozpędzonego konia. Historia ta wskazuje, że krzyż wzniesiony na pamiątkę morderstwa cieszył się wśród miejscowej ludności wielkim szacunkiem, a każdemu, kto odważyłby się go celowo zbezcześcić, groziła surowa kara.
  • Poběžovice, kraj pilzneński. Kamienny krzyż z płaskorzeźbą Ukrzyżowanego i prawdopodobnie Matki Boskiej.
    Poběžovice, kraj pilzneński. Kamienny krzyż z płaskorzeźbą Ukrzyżowanego i prawdopodobnie Matki Boskiej.
  • Tetin, kraj środkowoczeski, Czechy. Kamienny krzyż w murze dziedzińca średniowiecznego kościoła św. Katarzyny. Pierwotnie był to element architektoniczny w szczycie kościoła, skąd został usunięty w 1929 roku i wmurowany w aktualne miejsce.
    Tetin, kraj środkowoczeski, Czechy. Kamienny krzyż w murze dziedzińca średniowiecznego kościoła św. Katarzyny. Pierwotnie był to element architektoniczny w szczycie kościoła, skąd został usunięty w 1929 roku i wmurowany w aktualne miejsce.
  • Średniowieczne krzyże i stele nagrobne; południowo-zachodnia Francja

    Średniowieczne krzyże i stele nagrobne; południowo-zachodnia Francja

  • Krzyż cmentarny z rytem związanym z zawodem zmarłego ze starego cmentarza św. Michała w dawnym hrabstwie Lauragais
  • Krzyż cmentarny z rytem związanym z zawodem zmarłego ze starego cmentarza św. Michała w dawnym hrabstwie Lauragais
  • Krzyż cmentarny z rytem związanym z zawodem zmarłego ze starego cmentarza św. Michała w dawnym hrabstwie Lauragais
  • Norymberga Kettlersiedlung, Frankonia; Schneiderscher (krzyż krawca); na krzyżu widoczny jest ryt nożyc; być może upamiętnia śmierć krawca
    Norymberga Kettlersiedlung, Frankonia; Schneiderscher (krzyż krawca); na krzyżu widoczny jest ryt nożyc; być może upamiętnia śmierć krawca
  • Norymberga Krottenbach, Frankonia; ryty lemiesza i kołnierza pługa; krzyż związany ze śmiercią rolnika albo może tzw. Wetterkreuz, czyli krzyż chroniący pola przed anomaliami pogodowymi
    Norymberga Krottenbach, Frankonia; ryty lemiesza i kołnierza pługa; krzyż związany ze śmiercią rolnika albo może tzw. Wetterkreuz, czyli krzyż chroniący pola przed anomaliami pogodowymi
  • Heckenbach, Nadrenia-Palatynat

    Heckenbach, Nadrenia-Palatynat

  • Heckenbach, Nadrenia-Palatynat

    Heckenbach, Nadrenia-Palatynat

  • Krzyż kamienny

    Neuenbürg koło Enz, Badenia-Wirtembergia

  • Reichholzheim, Badenia-Wirtembergia; 14 kamiennych krzyży w murze oporowym przy drodze i kapliczka z 1722 r.

    Reichholzheim, Badenia-Wirtembergia; 14 kamiennych krzyży w murze oporowym przy drodze i kapliczka z 1722 r.

  • Reichholzheim, Badenia-Wirtembergia; 14 kamiennych krzyży w murze oporowym przy drodze i kapliczka z 1722 r.

    Reichholzheim, Badenia-Wirtembergia; 14 kamiennych krzyży w murze oporowym przy drodze i kapliczka z 1722 r.

  • Krzyż prządki; Zavelstein, Badenia-Wirtembergia

    Krzyż prządki; Zavelstein, Badenia-Wirtembergia

  • Płyta nagrobna prządki; Kentheim, Badenia-Wirtembergia
    Płyta nagrobna prządki; Kentheim, Badenia-Wirtembergia
  • Krzyż nagrobny z rytem ryby; Oberbreisig (Bad Breisig), Nadrenia-Palatynat

    Krzyż nagrobny z rytem ryby; Oberbreisig (Bad Breisig), Nadrenia-Palatynat

  • Krzyż nagrobny bednarza, XVI w.; Linz nad Renem, Nadrenia-Palatynat

    Krzyż nagrobny bednarza, XVI w.; Linz nad Renem, Nadrenia-Palatynat

  • Wachenheim an der Weinstraße, Nadrenia-Palatynat; krzyż burzowy, pogodowy (Wetterkreuz); wzniesiony w 1513 roku przez winiarzy miał chronić przed nadciągającymi burzami i gradem.
    Wachenheim an der Weinstraße, Nadrenia-Palatynat; krzyż burzowy, pogodowy (Wetterkreuz); wzniesiony w 1513 roku przez winiarzy miał chronić przed nadciągającymi burzami i gradem.
  • Jeßnitz pod Budziszynem, Saksonia; kamień upamiętniający dzieciobójstwo w 1699 r.

    Jeßnitz pod Budziszynem, Saksonia; kamień upamiętniający dzieciobójstwo w 1699 r.

  • Wapienne krzyże na cmentarzu klasztoru Pirita (Tallin, Estonia) - XV-XVIII w.

    Wapienne krzyże na cmentarzu klasztoru Pirita (Tallin, Estonia) - XV-XVIII w.

Kamienne krzyże w Niemczech, Czechach czy Polsce uważane są za tzw. krzyże pokutne, czy też krzyże pojednania. Właściwie określenia krzyż kamienny i krzyż pokutny (krzyż pojednania) stały się w całkowicie nieuprawniony sposób synonimami.

Przypisy

  1. ↑ Skrajną niekompetencją i wręcz brakiem sensu grzeszą np. niektóre wpisy w rejestrach zabytków. Przykładowo: "Pratulin: cmentarz unicki, z krzyżem pokutnym, 1 poł. XIX, nr rej.: A/762 z 14.05.1998". Chodzi tu o krzyż kamienny na grobie męczenników unickich zastrzelonych w 1874 r. przez wojsko rosyjskie.
  2. ↑ Paul Kutzer, Steinkreuze in Schlesien, Schlesien. Illustrierte Zeitschrift für die Pflege heimatlicher Kultur, Bd 7, H1, 1913, s. 9-15.
Źródło: „https://silesiacum.pl/w/index.php?title=Kamienne_krzyże&oldid=27489”