Plik:Wierzbięcice 2.jpg

Kamienny krzyż w lapidarium Muzeum w Nysie. Krzyż został przniesiony z Wierzbięcic w gm. Nysa. Fot. 2025.

Krzyż został zabrany z pierwotnego miejsca w styczniu 2020 r. po jego uszkodzeniu i przniesiony do Muzeum w Nysie.

Opis z etykiety muzealnej:

Wymiary:
Wysokość: 190 cm
Szerokość: 75 cm
Głębokość: 23 cm
Szacunkowa waga: ok 600 kg

Materiał:
Materiał: marmur pochodzący przypuszczalnie ze złóż lokalnych w nieodległych Sławniowicach. Kamień, z jakiego wykonano krzyż, cechuje się dużą kruchością i licznymi zanieczyszczeniami wewnętrznymi, typowymi dla warstw powierzchniowych tego rodzaju skały metamorficznej o cechach marmuru dolomitycznego. Taki materiał cechuje się stosunkowo dużą miękkością i przez to łatwością w obróbce. Krzyż został wykonany metodą kamieniarską z użyciem prostych narzędzi (dłuto i młotek). Duże wymiary i waga sprawiały zapewne trudności w transporcie. Można przypuszczać, że z uwagi na wielkość zabytek od czasu pierwotnego posadowienia nie był przemieszczany.

Czas wykonania:
Czas wykonania: inskrypcja 1623 DEN 27 MARTZ, wyryta od frontu w górnej części trzonu krzyża, wydaje się być wykonana wtórnie. Z uwagi na formę, sposób wykonania i ogólne źródła historyczne, można przyjąć, że krzyż został wykonany w okresie średniowiecza (XIV-XV wiek).

Uwaga: Hipoteza, że napis jest wtórny wynika z zasugerowania się mitem tzw. krzyży pokutnych. Etykieta w dalszej swojej części opisuje krzyże pokutne, zaliczając do nich również ten. Opis ten nie jest naukowy lecz oparty na amatorskich teoriach, które wszystkie stare kamienne krzyże uznają za krzyże pokutne.

Opis krzyża w Wierzbięcicach w Wojtucki Daniel. Zobniów Stanisław. Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej. Wrocław: Atut, 2017.

1. Posadowiony po N stronie drogi do Nysy (DK41), w odległości 30 m na W od wej- ścia do domu nr 4. GPS: 50.425471, 17.431389
2. Kamienny krzyż z bardzo słabo widocznym już rytem inskrypcji: 1623DEN27MART.
3. 75×74×20 cm, granit.
4. W 1908 r. P. Kutzer zamieścił pierwszy opis krzyża z informacją o rycie inskrypcji: den 26 Maerz 1623. W 1923 r. M. Hellmich podał lokalizację, wymiary, materiał i sylwetkę krzyża. Autor odczytał odmiennie napis: 1655 / DEN 8 / MAERZ, przy czym litery A i E są połączone. W 1926 r. A. Müller wspomniał o ugodzie kompozycyjnej z 27 marca 1693 r., wiążąc ją z tym zabytkiem.

Müller patrz bibliografia.