Plik:Chociebórz k. kamienny.jpg

Chociebórz (niem. Koschpendorf) w powiecie nyskim, w gminie Kamiennik. Fot. 2015.

Plik na bazie zdjęcia https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chocieborz_stone_cross_2015_P02.JPG, autor: Pnapora.

Kamienny krzyż na miedzy pola w odległości ok. 70 m na NE od drogi z Chocieborza do Osiny Wielkiej, 50°34'30.0"N 17°06'08.6"E.

Brak jednego ramienia, wymiary: 83×46×21 cm, długość całkowita przed złamaniem 192 cm (informacja K. Radig w 1931), a po złamaniu 147 cm, granit. Złamany krzyż odnaleziony w 1987 r. Dolna część zaginiona.

• Radig Konrad w Die Mordsühnekreuze des Grottkauer Kreises. Heimatkalender des Kreises Grottkau 1936. Oppeln: 1935, s. 93-99 podaje takie opowieści na temat tego krzyża:

Pewnego razu dwaj handlarze bydłem pędzili je z Chociebórza na na targ do Ziębic. Szczęście dopisało jednak tylko jednemu z nich – sprzedał swój towar i schował pieniądze do kieszeni. Drugi nic nie sprzedał i musiał pędzić swoje bydło z powrotem do domu. Gdy odpoczywali w drodze, w pobliżu „Biskupiego Kamienia” między Dębowcem (EichaU) a Chociebórzem, pierwszy rzeźnik przeliczał swoją gotówkę. Wtedy drugiego ogarnęła straszliwa wściekłość z zazdrości i zabił swojego towarzysza.

Wieczorem przejeżdżał tą drogą mieszkaniec Chociebórza. W pobliżu miejsca zbrodni konie nie chciały iść dalej, ponieważ zwietrzyły rozlaną krew. Dopiero wtedy woźnica zobaczył, co się stało, a konie nagle zawróciły i pognały z powrotem do wsi. Morderca zbiegł, lecz wkrótce został schwytany i ścięty.

Wysoki kamienny krzyż stoi dziś w miejscu, gdzie doszło do morderstwa. Mówi się, że do dziś o północy konie nie chcą przejść obok tego starego krzyża, mimo że stoi on na uboczu. Czasem tylko bardzo silnym koniom udaje się przeciągnąć wóz, który w tym miejscu zawsze wydaje się obciążony niewidzialnym, ciężkim ładunkiem. Często też o nocnej porze można podobno zobaczyć przy krzyżu mężczyznę bez głowy. Na pamiątkę morderstwa krzyż ten od dawna nazywany jest „Kamieniem Rzeźników”.

Radig podaje też informację uważną przez siebie za historyczną, a w rzeczywistości to także legenda.

W okolicy, gdzie dziś stoi krzyż, na początku XIV wieku istniała wieś o nazwie Wechczewicz na prawie polskim, z czterema chłopami i pięcioma łanami. W roku 1377 Henryk z Wechczewicz został zamordowany przez rodzeństwo: Mikołaja, Jana i Helenę z Chocieborza (Koschendorf), którzy za ten czyn płacili rocznie jedną grzywnę zadośćuczynienia proboszczowi z Lipnik (Lindenau) i prawdopodobnie w miejscu zbrodni przy wsi Wechczewicz wznieśli krzyż pokutny.

Na początku XV wieku wieś Wechczewicz była już opuszczona (pustkowie). Ostatni właściciele stali się ludnością zależną (poddanymi), a ich pola przypadły Chocieborzowi. Dawna wieś Wechczewicz przetrwała w nazwie polnej „Wüstnie” (Pustkowie), a istniejący do dziś krzyż pokutny jest obecnie nazywany przez lud „Kamieniem Rzeźników” lub „Krzyżem Granicznym”.