Carl Leopold von Herberstein
Carl Leopold von Herberstein (ur. 13 września 1659 roku w Grazu, zm. 5 marca 1726 roku w Wiedniu) - marszałek polny i radca dworu cesarskiego wojennego, kawaler maltański, wielki baliw (1703–1709) oraz wielki przeor Czech, Austrii i Śląska (1721–1726).
Karl Leopold von Herberstein pochodził z austriackiego rodu szlacheckiego, o którym wzmianki we Wschodniej Styrii sięgają 1287 roku. Urodził się 13 września 1659 roku w Grazu. Był synem Georga Sigmunda von Herbersteina z linii Pusterwald oraz Marii Magdaleny hrabiny Trauttmansdorff. W młodości został przeznaczony do służby w Zakonie Maltańskim – jego rodzina zgłosiła go do przyjęcia, a on sam złożył przysięgę zakonną.
Pierwsze potwierdzone informacje o jego karierze pochodzą z 1687 roku, kiedy to został mianowany kapitanem galerii San Antonio i rozpoczął około dwuletnią służbę we flocie zakonu. W ramach działań przeciwko Turkom na Peloponezie dowodził jedną z ośmiu galer bojowych pod komendą swojego krewnego, generała-kapitana Johanna Josepha von Herbersteina. Choć planowana współpraca z flotą wenecką pod dowództwem Francesca Morosiniego nie doszła do skutku z powodu zarazy, Maltańczycy wzięli udział w oblężeniu i zdobyciu tureckiej twierdzy Castel Nuovo (Herceg Novi) w Zatoce Kotorskiej. Po zakończeniu tej wyprawy Herberstein pozostał na Malcie. W lutym następnego roku powierzono mu dowództwo nad eskadrą galer, która udała się w rejs zaopatrzeniowy na Sycylię. Sam popłynął do Neapolu, gdzie wysadził swego krewnego, byłego generała-kapitana zakonu i wielkiego przeora Węgier, oraz posłańca zakonu udającego się na dwór hiszpańskiego wicekróla.
W 1692 roku objął funkcję komtura (komandora) w Opawie, a z czasem również m.in. w Lossen, Strzegomiu i Mailbergu. W 1703 roku został mianowany wielkim baliwem (Großbaillim), obejmując jedno z ośmiu najwyższych stanowisk w zakonie. Odpowiadał m.in. za budowę i utrzymanie fortyfikacji.
Nie wiadomo dokładnie, kiedy wznowił służbę w armii cesarskiej, jednak już w 1705 roku był członkiem Nadwornej Rady Wojennej w Wiedniu oraz zasiadał jako asesor w sądzie wojskowym. W 1712 roku odbył inspekcję austriackiej granicy wojskowej.
W 1706 roku Herberstein ponownie objął dowództwo floty Zakonu Maltańskiego jako generał-kapitan galer (Capitano Generale delle Galere). W latach 1706–1707 poprowadził siedem wypraw morskich (tzw. karawan) przeciwko korsarzom z Trypolisu, Tunisu, Algieru i Maroka. Odniósł pewne sukcesy – m.in. zdobył pirackie jednostki i pojmał jeńców. Uczestniczył także w działaniach mających na celu wsparcie oblężonego przez Osmanów hiszpańskiego Oranu. Największa z wypraw – przeciwko Lewantowi – zakończyła się niepowodzeniem z powodu złych warunków pogodowych.
W 1721 roku został mianowany wielkim przeorem prowincji Czechy–Austria oraz tytularnym wielkim przeorem Węgier. Jako przeor był członkiem sejmu Królestwa Czech i kolegium gubernatorskiego, a także radcą cesarskim i szambelanem. Zainicjował przebudowę praskiej rezydencji zakonu maltańskiego na Małej Stranie w stylu barokowym, według projektu Giuseppe Bartolomea Scottiego — jednak do jego śmierci zrealizowano jedynie fundamenty. W uznaniu zasług cesarz Karol VI mianował go namiestnikiem cesarskim (Statthalterem) w Królestwie Czech – jednym z najwyższych urzędów administracyjnych w strukturze habsburskiej monarchii.
Karl Leopold von Herberstein zmarł 5 marca 1726 roku w Wiedniu. Został pochowany w kościele Najświętszej Marii Panny pod Łańcuchem – głównej siedzibie Zakonu Maltańskiego w Pradze.
- Epitafium Carla Leopolda von Herberstein
-
Epitafium Carla Leopolda von Herbersteina (1659-1726) w kościele joannitów w Pradze (kościół Marii Panny pod łańcuchem (Kostel Panny Marie pod řetězem)).
Inskrypcja na epitafium w tłumaczeniu.
Najprzewielebniejszy i najdostojniejszy Pan, Pan Karol Leopold, hrabia Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego von Herberstein, rycerz Zakonu św. Jana Jerozolimskiego, komandor w Mailbergu, Opawie i Lossen, wielki przeor Czech, rzeczywisty tajny radca Jego Cesarskiej Mości, asesor sądu wyższego krajowego oraz królewski namiestnik w Królestwie Czech w Wiedniu, w Austrii, dnia 5 marca 1726 roku oddał ducha Bogu, a ciało zapragnął złożyć tutaj. Przeżył 66 lat, pełnił urząd przeora przez 5 lat.
Ten, który obfitował w zaszczyty i godności życia, żył zawsze tak, jakby miał w każdej chwili umrzeć, aby naprawdę żyć pośród ludzi. Ty, wędrowcze, jeśli jesteś mądry – czyń podobnie.
