Wyszki - figura Franciszka Ksawerego

Z Silesiacum
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Święty Franciszek Ksawery przedstawiany jest najczęściej jako jezuita w zakonnym habicie lub jako prezbiter w komży ze stułą. Te dwa typy ikonograficzne mają swoje warianty. Atrybutami pomagającymi rozpoznać świętego są: muszle przytwierdzone do habitu, krab, laska pielgrzymia, gorejące serce w dłoni, płomienie wydobywające się z piersi, pochodnia, grupa Azjatów. Jest patronem Indii i Japonii, misjonarzy i misji, marynarzy, prasy katolickiej, chroni przed burzą i zarazą, prowadzi w godzinę śmierci.

Na cmentarzu (fot. 1, 2) przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela z 1793 roku w Wyszkach w gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. kłodzki stoi w rogu figura bez głowy (fot. 3, 4, 5). Rzeźba przedstawia mężczyznę naturalnego wzrostu w stroju zakonnika jezuickiego. Porównanie ze znanymi przedstawieniami Franciszka Ksawerego, strój i atrybuty wskazują, że to ten święty.

Franciszek Ksawery jest patronem Kłodzka. Kłodzka fara ma wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Franciszka Ksawerego. Jego wolno stojące figury są w hrabstwie kłodzkim niespotykanie częste w porównaniu z innym regionami. Występuje w towarzystwie innych świętych na kolumnach maryjnych oraz na cokołach figur w formie płaskorzeźby. Jest też patronem kapliczek. Należy to wiązać z prężną działalnością jezuitów, sprowadzonych do Kłodzka już pod koniec XVI w. Brali oni udział w zdecydowanej, aż do prześladowań, akcji rekatolizacyjnej, która przyniosła skutek w postaci uczynienia kraju praktycznie jednolicie katolickim. Pochodną jest też niezliczona ilość figur, krzyży i kapliczek, nadająca do dziś powiatowi kłodzkiemu specyficzny charakter.

Figury św. Franciszka Ksawerego mylone jest nieraz z figurami św. Jana Nepomucena.

Niektóre z figur Św. Franciszka Ksawerego w powiecie kłodzkim.

Figury wolno stojące: Bolesławów - prezbiter, Trzebieszowice - zakonnik, Nowy Waliszów - zakonnik, Kłodzko most - zakonnik (fot. 7), Kłodzko brama na cmentarz kościelny - prezbiter, Ławica - zakonnik (fot. 8), Stary Wielisław - prezbiter (fot. 9)

Płaskorzeźba na figurze: Kłodzko Kościelniki - prezbiter, Stary Wielisław - prezbiter (fot. 11), Bożków - zakonnik

Kolumna maryjna: Kłodzko - prezbiter, Bystrzyca Kłodzka - zakonnik (fot. 10),

Kapliczki i kaplice: Bystrzyca Kłodzka, Gorzanów (cmentarz kościelny)


  • 1. Wyszki, cmentarz

    1. Wyszki, cmentarz

  • 2. Wyszki, lapidarium

    2. Wyszki, lapidarium

  • 3. Wyszki, św. Franciszek Ksawery

    3. Wyszki, św. Franciszek Ksawery

  • 4. Wyszki, św. Franciszek Ksawery

    4. Wyszki, św. Franciszek Ksawery

  • 5. Wyszki, św. Franciszek Ksawery

    5. Wyszki, św. Franciszek Ksawery

  • 6. Franciszek Ksawery, fot. przed 1939

    6. Franciszek Ksawery, fot. przed 1939

  • 7. Klodzko 1713; Franciszek Ksawery na moście gotyckim

    7. Klodzko 1713; Franciszek Ksawery na moście gotyckim

  • 8. Ławica

    8. Ławica

  • 9. Stary Wielisław, 1720: św. Franciszek Ksawery

    9. Stary Wielisław, 1720: św. Franciszek Ksawery

  • 10. Bystrzyca Kłodzka, 1736; Franciszek Ksawery na cokole kolumny Trójcy Świętej

    10. Bystrzyca Kłodzka, 1736; Franciszek Ksawery na cokole kolumny Trójcy Świętej

  • 11. Stary Wielisław; płaskorzeźba św. Franciszek Ksawery na kolumnie morowej z 1780 r.

    11. Stary Wielisław; płaskorzeźba św. Franciszek Ksawery na kolumnie morowej z 1780 r.

  • 12. Legnica; kopia figury św. Franciszka Ksawerego nad Kwisą

    12. Legnica; kopia figury św. Franciszka Ksawerego nad Kwisą

Źródło: „https://silesiacum.pl/w/index.php?title=Wyszki_-_figura_Franciszka_Ksawerego&oldid=11220”