Najstarszy pomnik Jana Nepomucena: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
Najstarszym pomnikiem | Najstarszym pomnikiem św. Jana Nepomucena jest kamienna figura z 1682 roku, znajdująca się w miasteczku Poběžovice (dawniej Ronšperk, niem. Ronsperg) w kraju pilzneńskim, w powiecie Domažlice. Autorem rzeźby jest Johann Brokoff, który wykonał ją na podstawie swojego drewnianego modelu stworzonego według bozzetta z 1681 roku autorstwa Mathiasa Rauchmillera. Ta sama drewniana rzeźba posłużyła jako wzór dla odlanego przez Hieronima Heroldta w Norymberdze pomnika z brązu, ustawionego w 1683 roku na Moście Karola w Pradze – to z kolei najsłynniejszy pomnik Jana Nepomucena, który stał się pierwowzorem dla niezliczonych późniejszych przedstawień świętego. | ||
Model z gliny (terakoty) autorstwa Mathiasa Rauchmillera znajduje się obecnie w kolekcji Galerii Narodowej w Pradze. Bozzetto zostało wykonane z okazji rzekomej 300. rocznicy męczeństwa Jana Nepomucena, na koszt Matyáša Gottfrieda Wunschwitza. Ta niewielka gliniana rzeźba (wysokość 41 cm) ukształtowała typ wizerunku św. Jana Nepomucena jako brodatego księdza-kanonika z biretem na głowie, ubranego w sutannę, rokietę i narzucony na ramiona futrzany płaszcz chórowy. Wiedeński rzeźbiarz subtelnie podkreślił kontrast między delikatnością i szczupłością postaci a duchową siłą wyrażoną w pochylonej na bok głowie męczennika, obejmującego lewą ręką krucyfiks – jakby w geście ochrony zmarłego Zbawiciela. To właśnie ten typ figury św. Jana Nepomucena stał się wzorcem, powtarzanym później w niekończącej się serii przedstawień. Bozzetto do pomnika Jana Nepomucena, podobnie jak drewniany model Brokoffa, pozostało w rodzinie Wunschwitzów, stając się obiektem kultu. Wnuk Matyáša, Jan Antonín, po 1741 roku zamówił dla figurki złoconą i zdobioną płaskorzeźbami szkatułkę, na której widniał również herb Wunschwitzów. Pełniła ona funkcję ołtarza podróżnego. | |||
{{autor|Michał Zalewski}} | {{autor|Michał Zalewski}} | ||
<gallery mode=packed heights=230px> | <gallery mode=packed heights=230px> | ||
Plik:Rauchmiller Nepomucen.jpg|<div style='text-align:justify;>Bozzetto do pomnika Jana Nepomucena; Mathias Rauchmiller 1681 r.</div> | Plik:Rauchmiller Nepomucen.jpg|<div style='text-align:justify;>Bozzetto do pomnika Jana Nepomucena; Mathias Rauchmiller 1681 r.</div> | ||
Wersja z 13:18, 10 lis 2025
Najstarszym pomnikiem św. Jana Nepomucena jest kamienna figura z 1682 roku, znajdująca się w miasteczku Poběžovice (dawniej Ronšperk, niem. Ronsperg) w kraju pilzneńskim, w powiecie Domažlice. Autorem rzeźby jest Johann Brokoff, który wykonał ją na podstawie swojego drewnianego modelu stworzonego według bozzetta z 1681 roku autorstwa Mathiasa Rauchmillera. Ta sama drewniana rzeźba posłużyła jako wzór dla odlanego przez Hieronima Heroldta w Norymberdze pomnika z brązu, ustawionego w 1683 roku na Moście Karola w Pradze – to z kolei najsłynniejszy pomnik Jana Nepomucena, który stał się pierwowzorem dla niezliczonych późniejszych przedstawień świętego.
Model z gliny (terakoty) autorstwa Mathiasa Rauchmillera znajduje się obecnie w kolekcji Galerii Narodowej w Pradze. Bozzetto zostało wykonane z okazji rzekomej 300. rocznicy męczeństwa Jana Nepomucena, na koszt Matyáša Gottfrieda Wunschwitza. Ta niewielka gliniana rzeźba (wysokość 41 cm) ukształtowała typ wizerunku św. Jana Nepomucena jako brodatego księdza-kanonika z biretem na głowie, ubranego w sutannę, rokietę i narzucony na ramiona futrzany płaszcz chórowy. Wiedeński rzeźbiarz subtelnie podkreślił kontrast między delikatnością i szczupłością postaci a duchową siłą wyrażoną w pochylonej na bok głowie męczennika, obejmującego lewą ręką krucyfiks – jakby w geście ochrony zmarłego Zbawiciela. To właśnie ten typ figury św. Jana Nepomucena stał się wzorcem, powtarzanym później w niekończącej się serii przedstawień. Bozzetto do pomnika Jana Nepomucena, podobnie jak drewniany model Brokoffa, pozostało w rodzinie Wunschwitzów, stając się obiektem kultu. Wnuk Matyáša, Jan Antonín, po 1741 roku zamówił dla figurki złoconą i zdobioną płaskorzeźbami szkatułkę, na której widniał również herb Wunschwitzów. Pełniła ona funkcję ołtarza podróżnego.
| Autor: Michał Zalewski |
-
Bozzetto do pomnika Jana Nepomucena; Mathias Rauchmiller 1681 r. -
Poběžovice, kraj pilzneński. Najstarszy pomnik Jana Nepomucena. Kamienna rzeźba z 1682 r. -
Jan Nepomucen na Moście Karola w Pradze, 1683 (fot. lata 80. XIX w.)
-
Jan Nepomucen na moście Karola
-
Jan Nepomucen na moście Karola
