Pomnik Trójcy Świętej w Szalejowie Dolnym

Zaskakująca figura w Szalejowie Dolnym pod Kłodzkiem.

Antropomorficzne (osobowe) przedstawienie Ducha Świętego pojawiało się w chrześcijaństwie, gdyż wizerunek trzech osób czy twarzy w najbardziej elementarny sposób ilustruje "tajemnicę Trójcy Świętej". W Kościele zachodnim zawsze budziło jednak kontrowersje i w końcu zostało w ogóle zakazane przez papieży (Urbana VIII - 1628, Sollicitudini Nostrae Benedykta XIV - 1745), nie tylko w wyniku aktualnej doktryny teologicznej, ale również ze względu na podatność takich wizerunków na łatwe zarzuty, chociażby politeizmu katolików, ze strony protestantów, a potem XVIII-wiecznych racjonalistów.

Dla zakazu miało też znaczenie stosowanie typu tricephalusa do postaci negatywnych — Lucyfera i Antychrysta (patrz ilustracja 5).

Tymczasem pod bokiem arcypapieskich jezuitów z Kłodzka powstała, prawdopodobnie w I połowie XVIII w., taka oto figura Trójcy Świętej, na której po lewicy Boga Ojca siedzi Duch Święty w człowieczej postaci. Ewenement na skalę nie tylko hrabstwa kłodzkiego czy Śląska, ale i Europy. Zakazy papieskie nie działały wstecz, więc zachowały się antropomorficzne wizerunki Trójcy Świętej, ale nie na wolnostojących figurach (pomnikach), jak w Szalejowie Dolnym.

Fundatorem był Christoph Wolf. W 2006 r. figura została odnowiona.

• 

  1. Trójca Święta w Szalejowie Dolnym

• 

  2. Szalejów Dolny, Trójca Święta

• 

  3. Antropomorficzne przedstawienie Trójcy Świętej (V w.); Bazylika Matki Bożej Większej Rzym.

• 

  4. Urschalling, Bawaria (prawd. XIII w.) Trójca Święta z Duchem Świętym jako kobietą?

• 

  5. Dante i Wergiliusz widzą, jak Lucyfer o trzech twarzach (Tricephalus) pożera Judasza, Kasjusza i Brutusa; iluminacja Boskiej komedii z I poł. XIV w.

• 

  6. Polska, XVII w. malarz nieznany; Tricephalus, osobowe przedstawienie Trójcy Świętej (Muzeum Narodowe w Poznaniu)

• Zobacz też Kolumny Trójcy Świętej w hrabstwie kłodzkim i na Śląsku