Tekst źródłowy strony Sygnaturka

'''Sygnaturka''' (z łac. ''signum, signalis'' - sygnał, sygnałowy) - mały dzwon umieszczany najczęściej w wieżyczce na kalenicy dachu. Również nazwa takiej wieżyczki.

Sygnaturka jako wieżyczka pojawiła się w średniowieczu w architekturze zakonów cysterskich (XIII w.), później na kościołach mendykantów (zakonów żebrzących). We wspólnotach zakonnych dźwięk umieszczonego w niej dzwonu zwoływał konwent na modlitwy chórowe. W następnych wiekach sygnaturka rozpowszechniła się na całą architekturę sakralną. Budowano ją na skrzyżowaniu transeptu z nawą główną w większych kościołach lub nad prezbiterium w mniejszych świątyniach. W katedrach gotyckich zastępowała nieraz wieżę na skrzyżowaniu naw, gdyż najczęściej wieże budowano w tym stylu tylko od strony fasady zachodniej.

W kościołach dzwon w sygnaturce uruchamiany był w najważniejszych momentach mszy świętej (na sanctus i na podniesienie) oraz podczas nabożeństw eucharystycznych. Dźwięk sygnaturki towarzyszył obrzędom pogrzebowym, gdy ciało zmarłego wyprowadzane było z kościoła bądź kaplicy na miejsce spoczynku. Pozostałością tej tradycji są dźwięki dzwonków i gongu, rozbrzmiewające w kościele podczas podniesienia. Popularność sygnaturki spowodowała, że dostawiano ją na istniejących już kościołach.

Sygnaturki używano też w przypadkach zagrożenia, np. pożaru. Ta funkcja spowodowała, że później również w kapliczkach umieszczano sygnaturkę używaną dla ostrzeżenia mieszkańców przed niebezpieczeństwem. Z czasem sygnaturka w formie wieżyczki stała się elementem stosowanym w niektórych kapliczkach wyłącznie jako ozdoba. Kapliczki [[Święty Florian|św. Floriana]], chroniącego przed pożarem, miały nieraz sygnaturkę (dzwonek) wiszącą tak, aby każdy mógł zaalarmować społeczność w wypadku pożaru. 
<gallery>
Plik:Nowiny Horynieckie domkowa.jpg|[[Nowiny Horynieckie]]
Plik:Nowe Brzesko brogowa.jpg|[[Nowe Brzesko]]
</gallery>
[[Kategoria:Detale architektoniczne]]