Tekst źródłowy strony Krzyż bruśnieński w Świebodnej

'''Świebodna''' gmina Pruchnik, powiat jarosławski.

Przydrożny krzyż bruśnieński stoi w górnej, zachodniej części wsi Świebodna, przy drodze do Huciska Nienadowskiego. Pochodzi z warsztatów [[Bruśnieński ośrodek kamieniarski|bruśnieńskich]].

Ten typ rzeźby ukształtował się w połowie XIX w. Określany jest jako "hromadskyj hrest", gdyż był stawiany najczęściej przy drogach, z fundacji społeczności wiejskich, czasem bogatszych gospodarzy. Tutaj mamy do czynienia z drugim przypadkiem. Takie krzyże nie zawsze miały charakter dewocyjny, często upamiętniały ważne wydarzenia lokalne lub historyczne (np. zniesienie pańszczyzny). Okoliczności ufundowania tego krzyża nie są znane.

W konstrukcji rzeźby wyróżnić można trzy główne elementy:

1. Cokół, czyli "podstament", w tym wypadku składający się z trzech obciosanych płyt kamiennych, zwężających się ku górze, tworzących schodki.<br>
2. "Środek", element który znajduje się bezpośrednio na cokole. Ma za zadanie wynieść zasadniczą część rzeźby wyżej ponad teren. Środek bywał jedno- lub dwusegmentowy, z górnym segmentem węższym. Frontowa ściana "środka" przeznaczona była na inskrypcję.<br>
3."Krzyżyk", czyli zasadnicza część rzeźby, tutaj z wizerunkiem Chrystusa Ukrzyżowanego i monogramem INRI. Zakończenia ramion krzyża są ozdobnie profilowane w formie stylizowanej trójlistnej koniczyny i ozdobione sześcioramiennymi rozetami. 

Inskrypcja, umieszczona na obu segmentach "środka", brzmi: POmnIK KTUrY NA PamnOTKI WYSTaWILI AnTOnI I ŁUCYa PaKUŁa W rOKU 1892.

Patrząc na formę napisu, można wywnioskować, iż wykonawca nie miał dużej styczności ze słowem pisanym w języku polskim. 

<gallery>
Plik:Świebodna krzyż bruśnieński.jpeg|Krzyż w Świebodnej
Plik:Świebodna krzyż bruśnieński f2.jpeg|Chrystus Ukrzyżowany
Plik:Świebodna krzyż w terenie.jpeg|Usytuowanie w terenie
Plik:Świebodna krzyż napisy 2.jpeg|Inskrypcja cz.1
Plik:Świebodna krzyż napisy 1.jpeg|Inskrypcja cz.2
</gallery>
'''Materiały źródłowe:'''
* Stefan Lew – ''Ludowy ośrodek kamieniarski w Bruśnie, Rocznik Przemyski t. XI'', 1967
* Treść inskrypcji na krzyżu 
[[Kategoria:Krzyże w województwie podkarpackim]] [[Kategoria:Krzyże bruśnieńskie]]