Tekst źródłowy strony Krowica

[[Plik:Krowica, kapliczka brogowa.jpeg|thumb|260px|1. Kapliczka brogowa (fot. 2004)]]
[[Plik:Krowica, św. Jan Nepomucen.jpeg|thumb|260px|2. Św. Jan Nepomucen w kapliczce (fot. 2004)]]
'''Krowica''' gmina Lubaczów, powiat lubaczowski.

Duża wieś Krowica, rozłożona wzdłuż granicy z Ukrainą, była kiedyś jedną miejscowością. Na początku XIX w. podzielona została na trzy niezależne wsie: Krowica Hołodowska,  Krowica Lasowa i Krowica Sama. Ta ostatnia ma jeszcze przysiółek [[Cetynia|Cetynię]].  Nazwa Krowica według mieszkańców nie pochodzi od krów, ale krwi (''krow''), którą spływały okolice podczas tatarskich najazdów. 

Na granicy Krowicy Hołodowskiej i Krowicy Samej,  zaraz za rozjazdem na Krowicę Lasową, znajduje się  urokliwie położona [[kapliczka brogowa]] z figurą [[święty Jan Nepomucen|św. Jana Nepomucena]] (fot. 1). Kapliczka ustawiona jest przy mostku, na lokalnym potoku, wpadającym niebawem do Lubaczówki, który prowadzi do pozostałego po założeniu dworskim parku. Pochodzi z początku XX w.<ref name="PR">''Plan odnowy miejscowości Krowica Sama na lata 2009 - 2016'' uchwalony Uchwałą Nr XXX/299/2009 Rady Gminy Lubaczów z dnia 30 marca 2009</ref> Drewniana konstrukcja na planie kwadratu stoi na betonowym podłożu. Cztery filary ujęte u dołu ozdobnym płotkiem (balustradą), powyżej którego  toczone są w kolumienki, podtrzymują wysoki [[dach namiotowy|brogowy daszek]] zwieńczony [[pazdur]]em z metalowym krzyżem. Snycerskie wykończenie detalu świadczy o wysokich umiejętnościach i dużym poczuciu estetyki twórców kapliczki.

W środku na murowanym cokole ustawiona jest współczesna figura św. Jana Nepomucena, [[polichromia|polichromowany]] odlew ze sztucznego kamienia (fot. 2). Według informacji mieszkańców wcześniej w kapliczce znajdowała się drewniana rzeźba św. Jana, przeniesiona do niej  z cerkwi greckokatolickiej. Została ona w latach 90. XX w. zabrana do nowego kościoła przez ówczesnego proboszcza i budowniczego nowej świątyni w Krowicy, księdza Stanisława Deca. Na jej miejsce została zakupiona aktualna figura. Z jakiego okresu pochodzi figura z cerkwi i kiedy została przeniesiona do kapliczki, nie udało się ustalić. Być może stało się to dopiero po II wojnie światowej, gdy cerkiew została zamieniona na magazyn (w latach 90. XX w. w części się zawaliła, a w 2000 r. spłonęła). Znajdujący się teraz w kościele pw. Przemienienia Pańskiego św. Jan Nepomucen to drewniana polichromowana rzeźba ludowa o cechach ludowego baroku (fot. 3). 

Z kolei wśród figur rozstawionych w znacznej liczbie na fasadzie kościoła (fot. 5)  znajduje się św. Jan Nepomucen identyczny (niepolichromowany) z Janem z kapliczki. Był to widocznie zakup hurtowy w celu ozdobienia nowej świątyni. Figury te pochodzą prawdopodobnie z zakładu w Piekarach Śląskich, zajmującego się wyrobem figur sakralnych. Wskazuje na to ich porównanie do oferowanych przez zakład (święty Florian na fot. 4 i na fasadzie, podobnie św. Jan). Sam kościół stanowi niestety przykład na to, jak mocno zmieniło się poczucie estetyki przez niecały wiek, który minął od ufundowania kapliczki nad potokiem do wybudowania nowej świątyni w Krowicy. Co wrażliwsze osoby nie powinny otwierać zdjęcia nr 5.

[http://goo.gl/maps/PiYgU Położenie na mapie]

<gallery>
Plik:Krowica, Nepomucen z kapliczki.jpeg|3. Stary św. Jan Nepomucen z kapliczki, aktualnie w kościele (fot. 2008)
Plik:Piekary Śląskie, warsztat..jpg|4. Figury w zakładzie w Piekarach Śląskich (fot. 2002)
Plik:Krowica, kościół.jpeg|5. Kościół w Krowicy (fot. 2004)
</gallery>

{{Przypisy}}


[[Kategoria:Kapliczki w województwie podkarpackim]]
[[Kategoria:Nepomuki w województwie podkarpackim]]
[[Kategoria:Kapliczki brogowe]]
[[Kategoria:Barok ludowy]]