Kamienne kapliczki słupowe w Marcinowicach

Monolitowe kamienne krzyże

Marcinowice (Merzdorf, Märzdorf b. Jauer) gm. Mściwojów, pow. jaworski.

1. W kościele pw. św. Anny w Marcinowicach, na prawo od wejścia, pod emporą (chórem), schowany za konfesjonałem w murze znajduje się obiekt opisany na stronie internetowej diecezji legnickiej jako uszkodzona, gotycka kapliczka kamienna z początku XVI w. Obecny kościół pochodzi z poł. XVIII w. i stoi w miejscu poprzednika wzmiankowanego już w 1335 r. Czemu miano by wmurowywać w środku kościoła kapliczkę? Prawdopodobnie nie jest to kapliczka, lecz ważny obiekt z poprzedniego kościoła. Hipoteza, że jest to gotyckie sakramentarium, ewentualnie sakrarium ze starego kościoła wydaje się słuszna.
2. Na prawo od południowej bramy, częściowo w murze cmentarza kościelnego, można zobaczyć głowicę kamiennej kapliczki (fot. 2). Max Hellmich umieścił ją w swoim zestawieniu kamiennych zabytków zatytułowanym Steinerne Zeugen des mittelalterlichen Rechts in Schlesien. Steinkreuze, Bildstöcke, Staupsäulen, Galgen, Gerichtstiche. (Kamienne zabytki średniowiecznego prawa na Śląsku ...) i pokazał ją też na rysunku (fot. 3). Dało to asumpt do późniejszego bezrefleksyjnego zaliczania zabytku do tak zwanych kapliczek pokutnych. W rzeczywistości nie jest znane jej pochodzenie, przyczyna fundacji ani wiek. Można tylko domyślać się, że pochodzi najpóźniej z XVI w. Przyczyn fundacji kapliczek było wówczas, tak jak i współcześnie wiele i nie ma żadnego dowodu na to, że ta powstała w wyniku wykonania jednego z zapisów umowy ugodowej pomiędzy zabójcą a rodziną zabitego. Tym samym nie można jej mianować kapliczką pokutną czy też pojednania. To po prostu głowica kamiennej kapliczki monolitowej, jakich wiele na Dolnym Śląsku, powstałych z najróżniejszych powodów.

• 

  1. Sakramentarium w kościele pw. św. Anny w Marcinowicach, fot. 2021

• 

  2. Kapliczka koło bramy cmentarza kościelnego w Marcinowicach, fot. 2018

• 

  3. Kapliczka koło bramy według rys. M. Hellmicha w 1923